انتقاد صریح آیت‌الله موسوی اردبیلی از رواج بی‌سابقه‌خرافات و جعلیات

آیت‌الله موسوی اردبیلی در پیامی به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان، از رواج یافتن مطالب بی‌اساس و جعلیات و خرافات در جامعه به شدت انتقاد کرد و دامن زدن متصدیان مبارزه با بدعت‌ها به خرافات به خاطر مصالح گروهی و منافع فردی را «مصیبت بزرگ‌تر» دانست.

متن پیام آیت‌الله موسوی اردبیلی به مناسبت ماه رمضان، بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

شهر رمضان الذی اُنزل فیه القرآن هدیً للناس وبیّنات من الهدی والفرقان

فرارسیدن ماه مبارک رمضان، ماه شناخت و معرفت، ماه توبه و مغفرت، ماه عبادت و بندگی، ماه خدا، ماه قرآن، ماه پیامبر(ص) و ماه امیرالمؤمنین(ع) را به همه برادران و خواهران مسلمان و خصوصاً شیعیان مؤمنی که با استفاده از فرصت های نورانی ماه رجب و شعبان، خود را مهیای ضیافت الهی نموده اند تبریک عرض می-نمایم و از خداوند متعال مزید توفیق جهت اطاعت از فرامین الهی را برای آنان آرزو می کنم. ضیافت الهی در این ماه پر عظمت دعوتی است برای پیراستن و پاک شدن و کنار زدن حجاب هایی که فطرت پاک آدمی را نازیبا می سازند و زمینه ساز این است که با مهار تمایلات شهوانی، جان پاکیزه گردیده و پذیرای انوار هدایت خداوند رحمان شود.

حضور در مساجد و محافل دینی و جلسات تفسیر قرآن و نهج البلاغه و احادیث آل رسول صلوات الله علیهم اجمعین در این ماه پر فیض، فرصت مغتنمی است که راه سلوک الی الله را هموار می سازد و قرب او را موجب می‎شود و از همه مهمتر باعث تعلیم عقاید و آموزه های صحیح دینی با تکیه بر منابع اصیل آنها می گردد و چه بسا شبهه‎ها و عقاید باطلی که توسط دشمنان آگاه و یا دوستان ناآگاه در جامعه ما رشد و نمو یافته و نسل جوان و بالنده ما را تهدید می نماید، به برکت همین مجالس و محافل و با عنایات حضرت حق جل و علا مرتفع گردیده و یا کم اثر گردد. البته پر واضح است که تأثیر این مجالس منوط به این است که گویندگان آنها خود از زمره‌ کسانی باشند که هم در عرصه علم و دانش و هم در عرصه ایمان و عمل، از شایستگی لازم برخوردارند تا با درک عمیق از دین و ارائه آموزه های دینی به روشی صحیح و تأثیرگذار، مخاطبین و به خصوص جوانان جستجوگر را با معارف ناب اسلامی و شریعت حقّه محمدی و ولایت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام آشنا سازند.

نکته ای که تذکر آن ضروری است این است که آن ایمانی‌ می‌‌تواند چون سپری مستحکم حافظ روح و جان ما باشد که برخاسته و مبتنی‌ بر تعالیم پیامبر گرامی‌ اسلام و ائمۀ هدی صلوات الله علیهم اجمعین باشد؛ لذا بر ماست که پاسدار ایمان و عقاید اصیل اسلامی و شیعی باشیم که بی مبالاتی در این وظیفۀ دینی و الهی، صدمات گاه جبران ناپذیری به بار می‌‌آورد و چه بسا منشأ بدعتهای گمراه کننده، انحرافات و کج روی-هایی شود که عاقبتی خطرناک و زیانبار را برای جامعه اسلامی و باورهای خالصانه و پاک مردم مسلمان و خداجو رقم می زند. آنچه مایه تأسف فراوان است این است که مدتی‌ است مطالب بی اساس و خرافی و جعلیات، به نحو بی‎سابقه‌ای در جامعه رواج یافته است و مصیبت بزرگتر آن است که کسانی که باید خود با بدعت ها مبارزه کنند، گاهی که مصالح گروهی و منافع فردی ایجاب می کند، به آن ها دامن نیز می زنند.

از همان روزهای نخستین بعثت پیامبر گرامی‌ اسلام(ص) که حضرت ایشان در حضور بستگان و عشیرۀ خود امیرالمؤمنین علی(ع) را به عنوان وصی‌ و جانشین خود معرفی‌ کردند و در طول قرن های پس از آن تا به امروز، شیعیان راستین همواره بر این عقیده و باور بوده اند که جایگاه بی نظیر ائمۀ اهل بیت علیهم السلام که اوصیاء و خلفای برحق پیامبر رحمت اند، موهبتی ویژه و طریق آن ها شاهراه سعادتی است که خداوند منان با فضل و رحمتش آن را مسیر هدایت و نجات امت قرار داده است. جایگاهی‌ که احدی را از گذشتگان و آیندگان، در آن شراکت و سهمی نیست و طریقی که یگانه راه وصول به سعادت دنیوی و اخروی است. چنین مرتبت ویژه ای نه آن گونه که برخی‌ تصور کرده اند، ساخته و پرداختۀ شیعیان است، و نه برخلاف توهم گروهی دیگر، دیگران را به آن راهی‌ است. پیش و بیش از همه، خداوند منان با آیات تطهیر، ولایت، مباهله و ده ها آیۀ دیگر، چنین ویژگی‎هایی را خاص اهل بیت(ع) ساخته و لاغیر و پیامبر گرامی‌ اسلام(ص) نیز طبق احادیث متعدد و متواتر فریقین، بر آن تأکید ورزیده است. از جمله مهمترین این ویژگی ها عصمت از هر گونه گناه و خطا، بهره مندی از علم لدنّی و نصب خاص از سوی‌ خداوند متعال به عنوان امام و ولی است.

اگر قرآن کریم آن اولیاء الهی را به عنوان امت وسط معرفی کرده است، به این معناست که تفسیر و تفصیل صحیح شرایع پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله مختص به آنهاست و ایشان شاهد بر امت اند، هم چنان که رسول خدا(ص) شاهد بر آنان است. اگر امیرمؤمنان علی علیه السلام احدی از امت را با آل محمد(ص) قابل قیاس نمی‎دانند، از این روست که اولیاء نعم با ریزه خواران خوان نعمت قابل قیاس نیستند. و اگر حضرتش امت را خطاب می فرمایند که: «در تاریکی ها بدست ما هدایت شده اید و بر فراز رفته اید و در شب ظلمانی به فجر هدایت رسیده اید» نه برای فخرفروشی و رجزخوانی است، بلکه بیان واقعیتی راه گشاست که به امت، راه رسیدن به فهم درست و تفسیر معتبر دین را نشان می دهد و حجت الهی را بر همه تمام می کند. چنین شأنی منحصراً برای چنان اولیائی است.

غیر از آن معصومین برگزیده، همۀ انسان ها در معرض خطای فهم و لغزش قدم اند و همه امت با همه اختلاف مراتبشان، رهرو و تابع اند و امامت و پیشوایی مطلق صرفاً از آنِ برگزیدگان خاص خداوند است. در طول تاریخ نیز علمای شیعه همواره خطاپذیری فهم و فتوای همه فقهای طراز اول را از اصول مسلم و بدیهی دانسته اند و احدی برای خود یا دیگری ادعای عصمت از خطا نکرده است. علم متصل به خزائن رحمت رب العالمین و عصمت در فهم و عمل، ویژه کسانی است که با برگزیدگی و تربیتی ویژه از سوی خداوند و برای هدایت امت مأموریت یافته‎اند و به منصب امامت نصب شده اند. این مصطفون الاخیار جز پیامبر رحمت و صدیقه زهرا و دوازده امام همام از اهل بیت آن حضرت صلوات الله علیهم اجمعین هیچ کس دیگری نیست.

اگر کسانی ولو به جهت خیرخواهی های خام و نسنجیده، گمان می کنند که می‌‌توانند اختصاصات حضرت ولی الله الاعظم (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) را تعمیم دهند، بدانند که نه تنها خدمتی نمی کنند بلکه دانسته یا ندانسته ضربه ای مهلک به عقاید اصیل مردم مؤمن می زنند و سبب تنزل جایگاه رفیع و قیاس ناپذیر معصومین علیهم السلام در اذهان عامه مردم می گردند.

نمونه تأسف آور دیگر این گونه انحرافات فکری، استفاده ابزاری و برداشت سوء از اندیشه ناب انتظار و مقام قدسی ولی اعظم خداوند است. جعل و وضع اخبار، تمسک به احادیث ضعیف، تحریف اخبار مأثوره و تطبیقات نابجا و ناروا، حتی به ارائه جدول زمانی برای ظهور و تعیین مهلت برای انتظار و امثال این امور منجر شده است و این در حالی‌ است که طبق احادیث صحیح، چنین اعمالی کذب و انحراف است. حجم رواج این مطالب و دامن زدن به چنین فضای مسمومی، چنان گسترده است که گمان می رود دسیسه و توطئه ای در کار باشد. از سویی گروهی به نشر و رواج این گونه مطالب سخیف مشغولند و از سوی دیگر، کسانی با بهانه کردن این امور تمامی عقاید شیعه را به سخره می گیرند و این دو فرقه مانند دو لبه یک قیچی به جان عقاید اصیل اسلامی و ایمان ملت مسلمان افتاده اند.

خطر بزرگتر آن است که اگر این مطالب بی اساس، مقبول گروهی خام اندیش و ساده لوح واقع شود، این نقطۀ آغازی خواهد بود برای بدعت ها و انحرافات خطرناکی که امثال آن در گذشته کم نبوده است و فرقه-هایی چون بابیت و بهاییت زاییده همین گونه عوام فریبی ها است.

این جانب از علمای اعلام و سخنگویان مذهبی استدعا دارم به وظیفه خود عمل کرده و در ارائه عقاید صحیح به مردم غفلت نورزند. از قاطبه مردم شریف نیز انتظار می‌‌رود با رجوع به کتب اصیل و عالمان فرهیخته و آگاهی که نشان داده اند در مسیر مستقیم عقاید اسلامی حرکت می کنند، عقاید خود را فرا گرفته و پاس بدارند و ایمانی را که در روایات حفظ آن چون نگه داشتن پاره آتش در کف دست دانسته شده است، از صدمه در برابر انحرافات مصون بدارند. از مسئولین محترم نیز می خواهم که آنانی که تخصصی در امور دینی ندارند به جای ورود به این حوزه ها به دنبال حل مشکلات مردم بوده و سعی بلیغ در حل این مشکلات به خصوص برطرف کردن معضلات اقتصادی داشته باشند.

در پایان، از خداوند بزرگ نیز مسألت دارم که در این ماه مبارک، دعای عموم برادران و خواهران ایمانی را استجابت فرموده و با تحکیم عقاید و ایمان همه ما، شر دوستان نادان و دشمنان دانا را مرتفع نماید و مشکلات و مصائبی را که مسلمانان در سراسر جهان با آن دست به گریبانند برطرف کند و در ظهور امام عصر(عج) تعجیل فرموده و وعده حکم فرمایی و جانشینی صالحین بر زمین و سرافرازی اسلام و مسلمین را هرچه زودتر عملی سازد.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
عبدالکریم موسوی اردبیلی
۲۸ شعبان المعظم ۱۴۳۲