حضور همسر رئيس جمهور آلمان در "شب ايرانی" انجمن قلم آلمان، گزارش نسرين بصيری با عکس

وبلاگ سيب ـ پلاکاتی با طرح پرستو فروهر از مجموعۀ "کفش هايتان را در بياوريد" به رهگذرانی که از جلو سالن کوچک "ليشت بورگ" در برلين گذر می کردند نشان می داد که امشب در اين سالن "شب ايرانی" انجمن قلم آلمان برگزار می شود.

عکس: رضا جابر انصاری - دانيلا شادت همسر رئيس جمهور آلمان رديف اول نفر دوم

"کريستينا راو" همسر رئيس جمهور متوفی "يوهانس راو" که تا سال ۲۰۰۴ رياست جمهوری آلمان را به عهده داشت و حامی هفتۀ کتابخوانی در برلين است، در اين برنامه حضور داشت. وقتی همسر رئيس جمهور کنونی آلمان "دانيلا شادت"دقايقی پيش از شروع برنامه به ليشت بورگ وارد شد بوی کباب در فضا پيچيده بود و کوهی از نعنا و ريحان و تربچه و ديس های کشک بادمجان و برانی و ميرزا قاسمی نشان می داد که مردم ايران به برخی سنت های دلپذير شان سخت پايبندند. سماوری بزرگی که صد لب تشنه را چای می دهد با غل و غل زدن هايش می گفت جای سنت شکنی روی ميز نيست، بلکه بر ديوار است.

سه نفر از گروه زنان هنرمند برلينی بنام هفت که در دعوتنامه شان نوشته بودند " زادگاه ما هنر است" کارهاشان را که ساختار و سنت شکنانه است در فضای تنگ ورودی بر ديوار ها به نمايش گذاشته بودند. اکرم ابويی کارهايی با موضوع زن و فوتبال داشت کيانوش مجيدی چند کار ازسری سبزش را به نمايش گذاشته بود و کارهای شهلا آقاپور بيشتر ابستره ، "زنانه" و "تنانه" بود.
برنامۀ ديشب انجمن قلم که به وسيلۀ معاون انجمن قلم آلمان "کريستا شونکه" و مسئول امور نويسندگان در تبعيد "پن" برنامه ريزی شده بود از شش بعد از ظهر آغاز شد و تا نزديکی های نيمه شب ادامه داشت.
اگر قرار بر فروتنی نباشد بايد بگويم که من و فرهاد پايار هم چند هفته ای با کار داوطلبانه در به سامان رسيدن اين برنامه تلاش کرديم. سازمان عفو بين الملل، گزارشگران بدون مرز، ترانسپارنسی فور ايران و يک کتابفروشی برلينی بنام تاليا از اين برنامه حمايت معنوی کردند .سازمان عفوء بين الملل بيرون سالن زير چتری بساط خود را گسترده بود.
سازمان اکثريت در اين شب به ياد قربانيان کشتار جمعی برنامه ای برگزار کرده بود و يک طيف فکری از ايرانيان در محل ديگری گرد آمده بودند. البته نسل اولی ها بطور عادی هم کمتر در اين نوع برنامه ها که به زبان آلمانی است شرکت می کنند، بخصوص که برنامه بيشتر جنبۀ هنری و ادبی داشته باشد.

عکس: رضا جابر انصاری

شب خوبی بود! ياسمين طباطبايی بازيگر و خوانندۀ نامی ايرانی تبار سروده هايی از نويسندگانی که تحت پيگرد بودند و يا هستند و يا در جريان قتل های زنجيره ای جان خود را از دست دادند را بازخوانی کرد ، بيشتر سروده ها را فرهاد پايار ترجمه کرده بود، سروده ای از پروانۀ فروهر ترجمۀ زنده ياد روشنک داريوش بود و دو سرودۀ سيمين بهبهانی را من ترجمه کرده بودم.
اسلايد هايی از کارهای پرستو فروهر با عنوان "کفش ها را در بياوريد" بر ديوار پشت صحنه تابيده شد . سه ميزگرد کوچک تشکيل شد به ترتيب در مورد وضعيت هنر و هنرمندان ايران، داستان های تبعيد و وضعيت روزنامه نگاران و نويسندگان در ايران امروز. گردانندگان با دو شرکت کننده گفت و گو کردند و امکان پرسش و پاسخ به حاضران که نود در صدشان آلمانی بودند داده شد. همسر رئيس جمهور پيشين آلمان برای چند ساعت در برنامه حضور داشت وهمسر رئيس جمهوری کنونی از شش شب تا نزديکی نيمه شب که برنامه به پايان رسيد حضور داشت در سالنی که گنجايش آن ۸۰ نفر بود ولی بيش از ۱۴۰ نفر در آن از سر و کول هم بالا می رفتند ومثل قطار های هندی از در و پنجره آويزان بودند . من وشهاب الدين شيخی در پانل "داستان های تبعيد" روی صحنه بوديم. "دانيلا شادت" همسر "يوآخيم گاوگ" رئيس جمهور فعلی آلمان را که در رديف اول جا گرفته بود به وضوح می ديدم که تبسم برلب با شيفتگی به حرف ها و سرودۀ شهاب الدين شيخی گوش می سپرد . در زمانی که تنفس اعلام شد همسر رئيس جمهور گفت و گوی نسبتا مفصلی در حاشيه با شهاب الدين شيخی داشت . زمانی که پانل هنر و هنرمندان با منصورۀ شجاعی و فهيمۀ فرسايی را اداره می کردم چاره ای نداشتم جز اينکه به روبرويم نگاه کنم و کنجکاوی و غم را در چهرۀ همسر رئيس جمهور می ديدم. با سخنان منصورۀ شجاعی که از ممنوعيت آواز زنان می گفت و فهيمۀ فرسايی که به محکوميت جعفر پناهی اشاره می کرد و ازممنوعيت شغلی اين کارگردان جهانی می گفت اندوه در چهره و نگاه همسر برجسته ترين سياستمدار آلمان اوج می گرفت. آخر شب خانم گاوگ از گردانندۀ آخرين ميز گرد فرهاد پايار اجازه خواست تا روی صحنه برود و سخنانی بگويد . گفت " خوشحالم که در اين شب پر بار حضور داشته ام و گفت به مردم ايران پيام مرا برسانيد که ما آسان از کنار مسائل و مشگلات شما نمی گذريم" و پاره ای از سرودۀ مختاری را که در اين شب شنيده بود تکرار کرد "لبخند را بر لب ها جراحی می کنند و فرياد را درگلوگاه و برای همگی ما آرزو کرد که روزی بتوانيم به ميهن آزاد باز گرديم"
ياسمين طباطبايی بازيگر پر مشغله که در تمام برنامه هايی که تا بحال در آن شرکت داشتم دقايقی پيش از اجرای برنامۀ می آمد و چند دقيقه بعد از پايان سالن را ترک می کرد اين بار تا آخر شب در گوشه ای جلو سالن نشسته بود و با کف زدن های بهنگام و نا بهنگام شهاب الدين را تشويق می کرد و وقتی حرف هايش خلاصه ترجمه می شد صدايش را بلند می کرد تا هستۀ اصلی مطلب را بار ديگر مفصل تر به جمعيت گوشرد کند. سحنان جلال سر فراز هم که در خواست يک دقيقه سکوت برای قربانيان کشتار های جمعی سال ۶۷ کرده بود بااستقبال مواجه شد .او از بحث پيش بينی شده خارج می زد و گرداننده به او تذکر داد در چارچوب بماند اما مورد حمايت تماشاگران قرار گرفت و خواستند به حرف هايش هر چه هست گوش کنند.
سوسن عميد دراين برنامه ترجمۀ شسته رفته ای ارائه داد و نشان داد زنان ايرانی در تمام زمينه ها توانمند هستند و کار آيی ويژه ای دارند.