افزایش حقوق بازنشستگان مغلوب تورم و گرانی درمان، سرمایه

مهرزاد غنی پور

در حالی که امسال برای همسان سازی حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی با بازنشستگان کشوری و لشگری تا 30 درصد به حقوق این افراد افزوده شد اما بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی معتقدند به دلیل نرخ تورم بالا و افزایش شاخص بهای خدمات درمانی این افزایش حقوق نتوانسته تاثیر چندانی در بهبود وضعیت معیشت آنها به وجود آورد. این در حالی است که کارشناسان نیز معتقدند تزریق چنین مبالغ هنگفتی برای افزایش یکباره حقوق بازنشستگان آن هم از منابع ناپایدار و از طریق گرفتن وام 500 میلیارد تومانی با بهره 13 درصد از بانک رفاه کارگران برای پرداخت این حقوق ها پیامدهای تورمی شدیدی به دنبال خواهد داشت و آتش تورم به زودی این افزایش حقوق ها را از بین خواهد برد.

از سوی دیگر در حالی که در خردادماه امسال در آستانه انتخابات ریاست جمهوری از 15 تا 82 هزار تومان به حقوق بازنشستگان این سازمان اضافه شد اما بازنشستگان از نحوه افزایش این حقوق ها احساس بی عدالتی می کنند زیرا افرادی که حق بیمه کمتری پرداخت کرده اند، افزایش حقوق بیشتری حدود 82 هزار تومان داشته اند اما افرادی که حق بیمه بیشتری پرداخت کرده اند تنها 15 هزار تومان به حقوق شان افزوده شده است.حسین راغفر اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا درباره تاثیر افزایش مستمری ها می گوید: «درست است که افزایش حقوقی که دولت اعمال کرده قابل توجه است اما چون پایه اولیه مستمری ها پایین بوده، تاثیر آنچنانی در بهبود معیشت بازنشستگان نخواهد داشت زیرا با توجه به نرخ تورم که در فروردین ماه 25 درصد اعلام شد و نیز نیاز بیشتر بازنشستگان به خدمات درمانی و بهداشتی و افزایش شاخص بهای خدمات درمانی، مستمری بگیران همچنان در فقر به سر می برند.»او یکی از دلایل تورم را افزایش انتخاباتی مستمری ها پیش از انتخابات دانسته و می گوید: «به زودی دو موج تورم را در کشور تجربه خواهیم کرد. ابتدا در شهریورماه و دیگری در بهمن ماه و اواخر سال که ناشی از کسری بودجه دولت، سیاست های نامشخص دولت و فضای عمومی اقتصادی کشور پس از انتخابات است.»او همچنین معتقد است آثار سیاست های دولت تورم 25 درصدی در فروردین ماه را به بالای 30 درصد در سال جاری خواهد رساند.
او می گوید: «تورم 25 درصد برای خانوارها با سبد عمومی کالاها در نظر گرفته شده اما بازنشستگان سبد خاص خودشان را دارند و خدمات درمانی و بهداشتی بیشترین سهم را در سبد مصرفی این افراد دارد. بنابراین به نظر می رسد که افزایش مستمری ها تاثیر چندانی در بهبود وضعیت این افراد نداشته است.»
مجید سبزعلیان مسوول کمیسیون بیمه و درمان سازمان تامین اجتماعی از سوی کانون بازنشستگان استان تهران نیز معتقد است بیمه درمان این سازمان جوابگوی نیاز بازنشستگان نیست.
او می گوید: «ما معتقدیم همسان سازی حقوق انجام نشده و از مبلغ 2500 میلیارد تومانی که مجلس برای افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی تصویب کرده بود تنها یک چهارم آن اختصاص یافته و تکلیف مابقی مشخص نیست.»
او در ادامه می گوید: «حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به علاوه بن و حق همسر و عائله مندی به حداقل 370 هزار تومان رسیده و این رقم جوابگوی نیازهای درمانی بازنشستگان نیست.»
سبزعلیان می گوید: «همین امروز خانمی به ما مراجعه کرد که شش میلیون هزینه درمان پرداخت کرده بود و دوبار با هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی و مدیران بخش درمان ملاقات کرده بود اما در نهایت تنها یک میلیون و 200 هزار تومان به او پرداخت شد.
آخر این فرد که ماهانه 370 هزار تومان می گیرد و ماهانه 300 هزار تومان پول دارو می دهد چطور می تواند از پس مخارج درمان بربیاید.»
او می گوید: «ما در سازمان تامین اجتماعی همانند بازنشسته های کشوری و لشگری بیمه تکمیلی نداریم و سازمان هم با بیمه تکمیلی موافقت نمی کند زیرا معتقد است سازمان بیمارستان ها و کلینیک های خود را دارد اما نوبت های طولانی بیمارستان های سازمان بیماران را مجبور به استفاده از بیمارستان های خصوصی می کند.»
سبزعلیان ادامه می دهد: «در شرق تهران از خیابان 17 شهریور تا افسریه تنها یک بیمارستان و دو درمانگاه وجود دارد و جوابگوی نیازهای منطقه نیست یا در اتوبان افسریه زمینی برای ساخت بیمارستان سازمان خریداری شده اما هنوز اقدامی برای ساخت آن صورت نگرفته بنابراین بازنشستگان مجبورند برای درمان مسافت های طولانی تری را بپیمایند.»
او منطقه شهرری را مثال زده و می گوید: «منطقه شهرری 80 هزار بازنشسته دارد و فقط یک بیمارستان و یک درمانگاه سازمان در این منطقه هست که جوابگوی نیاز بازنشستگان نیست.»
علی اکبر خبازها رئیس کانون بازنشستگان کشور نیز با نارضایتی از شیوه افزایش حقوق بازنشستگان و تاثیر ناچیز آن در بهبود وضعیت معیشت بازنشستگان می گوید: «سازمان تامین اجتماعی در حال حاضر یک میلیون و 400 هزار بازنشسته دارد و در حالی که حداقل حقوق مورد نیاز برای یک زندگی نسبی 700 هزار تومان است، حداقل حقوق تنها به 370 هزار تومان رسید. شاید تنها سه هزار نفر از این یک میلیون و 400 هزار نفر حدود یک میلیون یا بالاتر دریافت کنند اما حقوق بقیه کفاف یک زندگی معقول را نمی دهد. از طرف دیگر کسی که 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه و 60 سال سن دارد 80 هزار تومان افزایش حقوق داشته اما کسی که 35 سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته و یک میلیون تومان حقوق می گیرد تنها 15 هزار تومان افزایش حقوق داشته است. با این کار نه تنها رضایتمندی بازنشستگان فراهم نشده بلکه جامعه هم بستانکار شده به علاوه اینکه مدیران سازمان تامین اجتماعی هم در دسترس نیستند و کانون های بازنشستگی باید پاسخگو باشند که ما هم به خاطر اوضاع کنونی در کشور فعلاً سکوت کرده ایم.»
محسن ایزدخواه کارشناس رفاه نیز از تورم های بعدی خبر داده و می گوید: «از آنجا که رئیس جمهور قول افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را سال گذشته به این گروه داده بود و سازمان تامین اجتماعی با کسری شدیدی مواجه بود طوری که برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنان در اسفندماه سال گذشته 170 میلیارد تومان از چند بانک دولتی و خصوصی وام گرفته بود، به پیشنهاد مجلس قرار شد 2500 میلیارد تومان از سهام شرکت های بورسی به سازمان تامین اجتماعی واگذار شود تا سازمان از محل سود و فروش این سهام افزایش حقوقی که رئیس جمهوری وعده داده بود را عملی کند.»
او می گوید: «اما دولت در اقدامی شتابان در آستانه انتخابات به خزانه دستور داد
600 میلیارد تومان به صورت تنخواه گردان در اختیار سازمان قرار دهد تا بتواند در آستانه انتخابات حقوق بازنشستگان را افزایش دهد و چون خزانه این مبلغ را نداشت سازمان تامین اجتماعی وادار شد از بانک رفاه کارگران
500 میلیارد تومان وام با بهره بالغ بر 13 درصد دریافت کند تا بتواند حقوق بازنشستگان را تا پیش از انتخابات 15 تا 80 هزار تومان افزایش دهد.»
ایزدخواه در ادامه می گوید: «هنوز سهامی به تامین اجتماعی برای انجام تعهداتی که حداقل 20 سال پایدار است واگذار نشده و تامین اجتماعی مجبور به دریافت چنین وام سنگینی شده است علاوه بر این به آثار تورمی تزریق چنین مبالغ هنگفتی توجه نشده و آتش تورم به زودی این افزایش ها را از بین خواهد برد.»
او می گوید: «در حال حاضر خط فقر در تهران 750 هزار تومان است و این بازنشستگان حدود 420 هزار تومان دریافت می کنند که هنوز خیلی فاصله است. هر چند که بحثی در بالا بردن حقوق مستمری بگیران نیست اما باید منابع این افزایش حقوق پایدار باشد و به آثار تورمی آن هم توجه شود.»
او معتقد است: «با توجه به تورم
25 درصدی که بانک مرکزی در فروردین ماه اعلام کرد این افزایش حقوق ها 25 درصد یا یک چهارم ارزش خود را از دست داده اند.»