كندي رايانتي، همايون اسلامي، آي تي ايران

هيچ چيزي در جهان رايانتي (كامپيوتر و اينترنت) وجود ندارد، كه هم به اندازه سرعت مهم باشد، و هم به اندازه آن (دست‌كم در ايران) ناديده گرفته شده باشد. بي‌شك تاكنون، بارها با ساي تها و نرم‌افزارهايي كار كرده‌ايد، كه نه‌تنها كند كار مي‌كنند، بلكه حتي سيستم را هم كند مي‌كنند. برنامه‌نويسي و وب‌نويسي هم، مثل هر آفرينش ديگري، عرصه نبرد دو گرايش متض اد است: وسوسه آرايش و وسواس پيرايش.
در جهان رايانتي، وسوسه خلق زيباترين و كامل‌ترين، موجب خلق حجيم‌ترين مي‌شود، و حجيم‌ترين هميشه كندترين است. چرا كه، حجم و سرعت، ضد هم هستند. اما حجم، دو گونه است: عيني و غي 585;عيني. در فايلهاي غيراجرايي، حجم عيني، همان حجمي است، كه مثلا در پنجره Properties (كه مي‌توان آن را، با كليك سمت راست بر روي يك فايل و انتخاب زيرمنوي مربوطه گشود)، در جلوي عنوان Size: ، مي‌توان ديد، و حجم غيرعيني، مثلا مقداري است كه همانجا، و به فاصله يك كاما، ديده مي‌شود. در فايلهاي اجرايي (نرم‌افزار يا كدي كه مثلا در يك صفحه وب گنجانده شده)، فضايي كه مح& #1575;سبات (به هنگام اجرا) اشغال مي‌كنند هم، حجم غيرعيني محسوب مي‌شود. كارهايي را كه كاربر، بايد براي رسيدن به هدفش انجام دهد هم، حجم غيرعيني محسوب مي‌شود.
البته، جوانه الهام را، بايد گذاشت، آزادانه برويد و ببالد، اما بعد، بايد سختگيرانه هرس كرد. بايد تنه خلاقيت را نگه داشت، و شاخه‌هاي زينتي را زد. اگر پيرايش، بدرستي، انجام ; شود، در پايان، هر بخش مانده، دليلي (موجه)، براي ماندنش خواهد داشت (و هر بخش زده‌شده، دليلي موجه براي زده شدنش).
بيماري كندي، گاهي درمان‌ناپذير جلوه مي‌كند، به برنامه يا صفحه وبي وارد مي‌شويم، سيستم كند مي‌شود، آن را مي‌بنديم، ولي سيستم همچنان كند مي‌ماند، چرا؟ برنامه يا صفحه و 576; مذكور، فضاي اشغال‌كرده را آزاد نمي‌كند، چرا؟ شلخته‌كاري رايانتي: برنامه‌نويس يا وب‌نويس مربوطه، به رفتن (و چگونگي آن) نيانديشيده، در انديشه ماندن بوده، جاودانه مانž 3;ن. شايد نمي‌دانسته بايد رفت، و رفتن بهتر، موجب ماندن بيشتر است.
ناآگاهي، مهمترين دليل پايين آمدن سرعت است. اكنون، بسياري، وب‌نويسي مي‌كنند، و بسياري از اين وب‌نويسان، نمي‌دانند كيلوبايت چه اندازه است؟، نمي‌دانند فروآوري يك كيلو ;بايت چه اندازه زمان مي‌برد؟، آنها گمان مي‌كنند، همه، پرحوصله‌ و پرفرصت هستند، و داراي كامپيوتر پرسرعت و خط پرسرعت و ... .
بياييد نگاهي به مطرح‌ترين عناصر سازنده وب بياندازيم:

× انيميشن: جز براي تبليغات (آن هم بسيار مقتصدانه) نبايد استفاده كرد. انيميشني كه در صفحه ورودي يك سايت گذاشته مي‌شود، مترسكي است، براي پذيرايي از پرندگان، و هرچه حجيم‌تر ب 575;شد، پرنده‌پران‌تر، و ميانبري كه براي ورود به چنين سايتهايي گذاشته مي‌شود، حكم لقمه پيچاندن و به دهان گذاشتن را دارد.
× تصوير: در 99 درصد موارد، لزومي ندارد تمام جزئيات تصوير مشخص باشد. تصوير، براي اطلاع‌رساني است، نه زيباسازي.

1- BMP : استفاده از آن اشتباه است. به جاي آن مي‌توان JPG را استفاده كرد.
2- JPG : بهترين قالب، براي تصاوير داراي رنگهاي بسيار، و رنگهاي درهم‌شونده (مثلا تصويري كه در آن، رنگ آبي بتدريج مبدل به رنگ قرمز مي‌شود) است. با استفاده از نرم‌افزارهايي كه از اي 606; قالب پشتيباني مي‌كنند، مي‌توان تصويري با كيفيت بالا و حجم پايين ايجاد كرد.
3- GIF : بهترين قالب، براي تصاويري كه داراي رنگهاي كم، و انيميشنهاي كوچك است.

× متن: بهترين قالب جهان رايانتي: داراي كمترين حجم و حاوي بيشترين اطلاعات. متن، مي‌تواند به عنوان عنصري گرافيكي عمل كند. با قلمها، اندازه‌ها و رنگهاي متفاوت، مي‌توان، نوع¡ 0; شعر بصري سرود، البته با وسواس! هر چه نوشته ما تيره‌تر و زمينه آن روشن‌تر باشد، خواناتر است.
× جاوااسكريپت: براي كارهاي سبك و بي‌تكرار خوب است، و براي كارهاي سنگين و پرتكرار (مثل انيميشن) افتضاح است: ديگر سيستم نمي‌تواند سرعت خود را بازيابد.
× هدايت: طراحي و ساخت مسيرهايي، براي رفتن (دقيق‌تر آن است كه بگوييم: برده‌شدن، و كاملتر آن است كه بيافزاييم: و امكان گم‌شدن نداشتن) و انتخاب عناوين و راهنمايي‌هاي لازم، برا&# 1610; به حداقل رساندن امكان اشتباه. خوشا به حال كاربراني كه ناخواسته، به جايي كه مي‌خواهند، مي‌رسند، و بدا به حال كاربراني كه، به جايي كه نمي‌خواهند، مي‌رسند (و گاهي حتي راه  6;رگشتي هم نيست). شايد، به نظر بيايد، هدايت، جمع جبري سنت و مسافت است، اما هدايت چيزي بيش از آن دو دارد، همچنانكه تاهل، چيزي بيش از دو تجرد است.
1- سنت: كاربري كه وارد سايت جديدي مي‌شود، تنها چيزي كه دارد، خاطره سايتهاي قبلي است. هرچه شباهت سايت جديد به سايت قبلي بيشتر باشد، كمتر سردرگم مي‌شود. يكي از عوامل داخل پران& #1578;زي كه ريشه در نهاد بشري (يا حتي هستي) دارد، گرايش به ماندن در وضعيت موجود است (شايد تنبلي هم شاخه‌اي از همين گرايش باشد). تنها وب‌نويسان زيرك، اين گرايش را به رسميت مي‌شناسن د. ما مي‌خواهيم همان عناوين سنتي را ببينيم، اگر نبينيم، نمي‌دانيم، براي رسيدن به آن هدف سنتي، چه راهي را بايد برويم (هيهات كه گاهي حتي عنوان سنتي راهنما را هم تغيير مي‌ده 606;د، تا مطمئن شوند كاربر راه به مقصود نمي‌برد). كاربري را در نظر آوريد كه، براي اولين بار، پاي به نبوي‌آنلاين گذاشته است. ما مي‌خواهيم همان شيوه سنتي را ببينيم. منوهاي پايي 6;‌رونده، منوهاي بالارونده، منوهاي كشويي، منوهايي كه به نشانگر ماوس حساسند، منوهايي كه به كليك حساسند، روشن و خاموش شدن‌ها، چپ و راست رفتن‌ها، ... كـــــــــــــــــمـ ــــــــــــــك !!!
1-1 روشهاي جديد، بايد چنان آسان‌نما باشند، كه كاربران را، ترغيب به آموختن كنند.
2- مسافت: در وب، دو گونه مسافت داريم: پياده و سواره. مسافت سواره را با كليك مي‌سنجند، و مسافت پياده را (اگر اصلا امكان‌پذير باشد) با لغزنده‌هاي افقي و عمودي صفحات وب. چه خوبند، 583;رون‌اتصالات عناوين صفحه، كه ما را، با يك كليك به سر مطلب مورد نظر مي‌برند، و چه خوبند، اتصالات بالابر، كه ما را، با يك كليك به جاي اول برمي‌گردانند. چه عجيبند، درون‌اتصا لاتي، كه بايد با لغزنده‌ها به سراغشان رفت: گويانيوز را ببينيد. چه كسي براي رسيدن به تاكسي، نيم‌ راه را پياده مي‌رود؟

× چند نكته:
1- اتصالات، بايد آنچنان شناساننده باشند، كه ما پيش از كليك، بتوانيم، رويداد پس از كليك را، پيش‌بيني كنيم.
2- بيشتر كاربران، صفحات را نمي‌خوانند، بلكه، به دنبال كلمات مربوط به موضوع موردنظر خود مي‌گردند.
3- فريم‌ها، نه‌تنها، سرعت را كاهش مي‌دهند، بلكه در بسياري از موارد امكان جلوي بازگشت ما را مي‌گيرند.
4- بايد، سايت را، به گونه‌اي بسازيم، كه اگر كاربري اشتباه كرد، بتواند، بسرعت، اشتباه خود را تصحيح كند.
دوباره‌كاري‌ها، علت اصلي افزايش حجم صفحات وب هستند، و تگ‌ها علت اصلي كاهش آن. نرم‌افزارهايي هم وجود دارند، كه حجم صفحات وب را كاهش مي‌دهند. نتيجه كوچك شدن صفحات وب، افزا ;يش سرعت سايت، كاهش فضاي مورد نياز سايت، و سرانجام افزايش كاربران (و خشنودي دست‌اندركاران سايت) است.
صفحات وبي كه ساده‌تر و منظم‌تر هستند، هم كار وب‌نويسان را تسريع مي‌كنند، هم كار كاربران را، هم هزينه اينترنت و استهلاك سخت‌افزاري و مغزافزاري وب‌نويسان را كاهش مي‌ده 606;د، هم هزينه اينترنت و استهلاك سخت‌افزاري و مغزافزاري كاربران را. به ياد داشته باشيم كه، سخن از مزيت زشتي، يا محوريت زيبايي نيست، سخن از افزايش سرعت ارتباطات است.

لينک مطلب اصلي