آموزش در هزاره سوم تکنولوژي آموزش، آموزش تکنولوژي، فرنود حسني، آي تي ايران

19 مهر 82 – بخش مقاله ITiran - وقتي از استاندارد سازي و يافتن ملزومات براي آموزش در هزاره سوم صحبت مي شود نا خود آگاه تشکيل ، طراحي و بستر سازي براي تامين و کاربردي کردن ابزارها و شاخص هاي آموزش مبتني با اصول جامعه دانايي محور به ذهن متبادر مي گردد. بدون شک شناخت درست و صحيح اين ملزومات و ابزارها و بهره گيري مناسب از آنها با توجه به کارکردهاي مورد انتظار در تسريع روند توسعه اطلاعاتي جامعه دانش مدار موثر خواهد بود. از جمله دغدغه ها و مشکلاتي که هر کشوري در برنامه هاي توسعه اطلاعاتي خود در حرکت به سوي تبديل شدن به يک جامعه با محوريت دانش که اصطلاحاً از آن به جامعه دانايي محور تعبير مي شود مواجه خواهد بود شيوه برخورد با ابزارهاي موجود و همچنين نحوه کاربرد اين ابزارها است.
وقتي از شيوه برخورد هدايت کنندگان کلان برنامه هاي آموزشي با ابزارهاي تکنولوزيک موجود سخن به ميان مي آوريم اين انتظار به وجود مي ايد که برنامه ريزان و تصمصم گيران ساختارهاي کلان آموزشي به خصوص دانشگاهها با توجه به تصويري که از دستيابي جامعه به توسعه اطلاعاتي در دست دارند اين ابزارها گزينش و مورد استفاده قرار دهند. موج عظيم توليداطلاعات در دنياي امروز که آن را ملقب به عصر اطلاغات کرده است همه روزه و از طريق ابزارهاي مختلف ارتبطي در دنيا جابه جا مي شود و بر حجم آن افزوده مي شود از سوي ديگر همانگونه که ما شاهد توسعه اطلاعاتي در دنيا هستيم نبايد از نقش ابزارهاي ارتباطي در انتقال سريع و جذب بازخورد اين اطلاعات در اقصي نقاط عالم غافل باسيم بنا براين مي توان از اطلاعات و ارتباطات به عنوان دو اهرم اصلي و يا دو بال حرکتي مهم در توسعه ياد کنيم.
در اين بين بهره گيري مناسب از ظرفيتهاي اين دو شاخص ارزشمند و موثر در روند توسعه به مفهوم عام آن براي هر جامعه اي يک نياز حياتي و اصولي به شمار مي رود. با اين ديدگاه مي توان به تبيين اين مسئله پرداخت که بهترين شيوه موجود در ايجاد بستر هاي توسعه اطلاعاتي و دست يابي به استانداردهاي يک جامعه به واقع دانايي محور چه مي تواند باشد. براي دستيابي به يک پاسخ روشن و کاربردي در اين زمينه پيش از همه چيز تعاريف و شاخص هاي موجود مورد اشاره قرار مي گيرد.
آموزش: در فرآيندهاي انتقال اطلاعات به مجموعه فعاليت هاي تبادل اطلاعات از طريق يک عنصر يا ابزار داراي اطلاعات به عنصر فاقد اطلاعات اطلاق مي شود که در صورت تکميل شده سيکل آن گزنه هايي شامل طبقه بندي، ارزشيابي، هدايت و نظارت نيز به آن افزوده مي شود.
تکنولوژي:در اين تعريف از تکنولوژي منظور آندسته از تکنولوژي هايي هستند که به صورت بلقوه و يا به صورت بالفعل قادر به تاثير گذاري وکمک به فرآيند انتقال اطلاعات در جهت تسريع در اين روند و همچنين افزايش کمي و کيفي سطح اموزش ها هستند.
تکنولوژي آموزش: وقتي از تکنولوژي اموزش سخن مي گوييم در واقع به مجموعه سيستم ها و ابزارهاي حاکم بر مديريت دانش در يک جامعه دانايي محور نظر خواهيم کرد. به عبارت ديگر کليه فرايندهايي که در يک جامعه در جهت گزينش و راهبري آموزش مبتني بر ابزارهاي تکنولوزيک مورد بررسي تحليل و استفاده قرار مي گيرند در شاخص تکنولوژي اموزشي مي گنجند.
آموزش تکنولوژي: بهره گيري و عموميت بخشيدن به هر يک از ابزارهاي تکنولوزيک که با هدف تسهيل و تسريع در روند آموزش و همچنين بالا بردن سطح کيفي و کمي دانش ها و دانش پذيران يک جامعه اطلاعاتي به صورت جدي نيازمند يکپارچه سازي و استاندارد کردن نظام آموزشي جامعه مي باشد از اين رو با توجه به جايگاه و نقش آموزش در هزاره سوم که مبتني بر فناوري اطلاعات و ارتباطات مي باشد و همچنين با رويکرد جدي به مبحث جامعه دانايي محور گرايش عمومي درفراگيري و استفاده از ابزارهاي تکنولوژيک جهت بهره مندي هر چه بيشتر از اطلاعات و يافتن جايگاهي مناسب در جامعه اطلاعاتي هزاره سوم که در واقع مي تواند يک جامعه جهاني و بدون محدوديت باشد غير قابل انکار و گريز است. به همين جهت هدايت و حرکت جامعه بايد در مسيري باشد که آموزشهاي تکنولوژي به صورت همه جانبه و همه گير صورت پذيرد.

با توجه به تعاريف فوق و با آشنايي و نگرش موجود نسبت به هزاره سوم و مطلوب ها و ضعفهايي که در امر دستيابي به استانداردهاي معين و پويايي در جهت رسيدن به ساختارهاي يک جامعه دانايي محور وجود دارد. در شرايط حاضر براي تامين زير ساختهاي توسعه اطلاعاتي ما ناگزير از ايجاد پيوند و تلفيق عوامل و ابزارهايي هسيتم که از آنها به عنوان شاخص هاي تکنولوژي آموزش و آموزش تکنولوژي ياد مي شود. در بستر جديدي که از تلفيق اين دو شاخص آموزشي به وجو مي آيد امکانات و ابزارهاي گوناگوني فراهم خواهد شد که در هدايت و توسعه اطلاعات بسيار موثر خواهد بود ضمن اينکه تاثير و تاثر اين دو شاخص از يکديگر خود زمينه مساعدي در جهت پرورش افکار و ايده هاي جديد فراهم ميشود.
تکنولوژي هاي آموزشي مبتني برفناوري وب با عنوان آموزش الکترونيکي(e-learning) يکي از کار آمد ترين ابزارها در مباحث آموزشي مي باشد. اما در صورتي که زير ساختهاي علمي و فرهنگي با اين تکنولوژي روز جهاني هماهنگ نباشد رشد و توسعه اطلاعاتي حاصل نخواهد شد. اين ضعف ناشي از عدم رشد و توعه آموزش هاي لازم براي همه گير شدن دانش هاي تکنولوزي هاي موجود مي باشد. در بسياري از نظام هاي علمي کشور امکانات و ابزارهاي سخت افزاري مورد نياز تامين و راه اندازي شده اند اما همچنان معضل کمبود دانش تکنولوزيک که ناشي از فقر و ضعف آموزش مي باشد در اين مراکز به چشم مي خورد. به عبارت ديگر هنوز در کشور نياز سنجي و امکان سنجي مناسبي که قادر به عموميت دادن آموزش هاي لازم در جهت بهره برداري اصولي و علمي و کاربردي ابزارهاي تکنولوژيک باشد صورت نگرفته است و به همين دليل برخي حرکتهاي مقطعي و گاهاً غير اصولي نخواهد توانست گره اي باز کند.
در شرايط موجود و با توجه به ظرفيتها و امکانات کشور در جهت توسعه اموزش هاي مورد نياز يک جامعه دانش محور احساس مي شود در صورتي که کليه فرآيندهاي آموزش تکنولوژي وبهينه سازي و استاندارد سازي تکنولوزي هاي آموزش بايستي از مجاري و کانال هاي مناسب پيش برود. که بهترين گزينه در اين زمينه مي تواند بهره برداري از توانمندي هاي دانشگاههاي کشور باشد.
با توجه به اين که در توسعه اطلاعاتي هر جامعه اي بايستي نيم نگاهي نيز به پيشرفتهاي جهاني داشت تا هماهنگي و همگامي لازم تحولات جهاني صورت بپذيرد لدا در طراحي ساختار يک جامعه دانش مدار بايد جايگاه ويژه اي را براي دانشگاه و نقش آموزش و تکنولوژي قائل شد و در طراحي يک مدل با استانداردهاي جهاني که از پويايي و انعطاف پذيري لازم برخوردار باشد در ابتدا نسبت به گزينش يک جامعه نمونه که امکانات و ارتباطات لازم را براي نيل به اين هدف تامين کند اقدام کرد و سپس با تعيين مطلوب ها نسبت به شناخت کمبودها و ضعف ها همت ورزيد.
بدون شک تجربه هاي حاصل از اينگونه پياده سازي و استاندارد يابي در جهت توسعه اطلاعاتي با استفاده از ابزارهاي تکنولوژيک بسيار به صرفه تر واقتصادي تر خواهد بود. يعني اگر ما توسعه اطلاعاتي را از محدوده يک دانشگاه به سطح يک شهر هدايت کنيم موفق تر و مورد پذيرش تر خواهيم بود زيرا در بهره گيري و کاربردي کردن ابزارها و همگام کردن اطلاعات با انها موفق بوده ايم. به همين منظور در گام اول مهمترين نياز هماهنگ کردن و همگام کردن آموزش تکنولوژي با تکنولوزي هاي آموزشي استاندارد و با قابليت کاربري بالا ست که در ضمن از مقبوليت جهاني نيز برخوردار باشد.

[لينک مطلب اصلي]