پسوند IR : آزاد سازي به نفع انحصار ، شهرام شريف، آي تي ايران

مرکز فيزيک نظري به نوعي يکي از نخستين( و شايد اولين) مرکزي است که اينترنت در ايران را لمس کرده و آن را به شکلي محدود به تعدادي از کاربران نيز ارايه مي داده است، اما به جز اينکه اين مرکز به نوعي جزو پيشکسوت هاي اينرنتي در ايران به شمار مي رود به شکلي فني نيز خود را در موضوع اينترنت درگير کرد. موضوع دامين هاي با پسوند IR موضوعي بود که توسط اين مرکز دنبال شده و با توجه به اين که اين پسوند نوعي حالت ملي دارد ، در شکل واگذاري آن سخت گيري هايي صورت ميگرفته و صرفا به اشخاص حقوقي دامين واگذار مي شده است.
در تمام کشورها معمولا دامين هاي ملي به سختي واگذار مي شود ، يکي از دوستان تعريف مي کرد که براي يکي از سفارت خانه هاي اروپايي مي خواستند دامين ملي آن کشور را بگيرند، با وجود تسهيلاتي که معمولا براي روابط سياسي کشورها قايل مي شوند و درخواست کننده نيز سفارت خانه ايران در آن کشور و درخواست نيز کاملا رسمي و معتبر بوده کشور مورد نظر سخت گيري هاي بسياري را براي دادن يک دامين نشان مي دهد.
در حقيقت دامين هاي ملي به نوعي شکلي حکومتي دارند و کشورها اين پسوند را براي بسياري از نهادهاي حکومتي استفاده مي کنند. با اين همه هيچ قانون مشخصي نيز براي اين موضوع وجود ندارد که صرفا افراد حقيقي و دولتي بايد از دامين هاي ملي استفاده کننده و اين شايد همان چيزي است که مسئولان فيزيک نظري را به آزاد کردن دامين هاي Ir واداشته است.
فيزيک نظري از مدتي قبل دامين هاي IR را براي افراد حقيقي نيز آزاد کرده است و به اين ترتيب همچون ديگر دامين ها از اين به بعد هر کسي مي تواند نام مورد نظر خود را با دامين IR ثبت کند. اما اين آزاد سازي واقعا چه نتيجه اي داده است؟
ايجاد انحصار در هر زمينه اي خصوصا در عرصه اقتصاد و تجارت معمولا مورد نکوهش قرار مي گيرد و همگان به باز کردن فضا و استفاده همگاني تشويق مي شوند با اين همه بازکردن بي خبر فضا ( و در اينجا دامين هاي IR ) هيچ فرقي با اصل انحصارندارد.
مرکز فيزيک نظري براي آزاد کردن دامين هاي با پسوند IR هيچ اطلاع رساني عمومي انجام نداده به همين دليل در يک مدت کوتاه بعضي افراد و شرکت ها که معلوم نيست از کجا از اين موضوع مطلع شده اند شروع به گرفتن دامين ها با تعداد زياد کرده اند. جالب آنجاست که اغلب آنها اين دامين ها را براي استفاده خود نمي خواهند بلکه با رزرو آن و پيشهاد آن به شرکت يا اداره مورد نظر با مبلغي بالاتر عملا به فکر تجارت از اين موضوع هستند. تبعا تجارت دامين هيچ اشکالي ندارد اما واقعيت اين است که اين عمل نوعي واسطه گري رندانه است که در خود ايالات متحده ، هنگ کنگ و يک کشور اروپايي با برگزاري دادگاه هايي چنين دامين هايي به صاحبان اصلي آنها پس داده مي شود. حالا با اين آزادسازي بي خبرانه تعداد زيادي از دامين ها رزرو شده و تعداد زيادي از پيشنهاد هايي از اين دست نيز به شرکت ها و اشخاص ارايه خواهد شد و معلوم نيست اگر شخص مورد نظر پيشنهاد واسطه را نپذيرد و دامين را هم نياز داشته باشد به کجا بايد شکايت برد.

در اين ميان گناه کاملا بر گردن مرکز نگه دارنده اين دامين هاست که چنين فضاي واسطه گرانه اي را ايجاد کرده است. اولا چرا و به چه علت آزاد سازي دامين ها به اطلاع عموم نرسيده است و اگر اطلاع رساني خاصي هم انجام شده بايد مشخص شود در کجا و به نفع چه اشخاصي صورت گرفته است؟