انقلاب موبایل در هند،‌رضا اسدی،‌دنیای‌اقتصاد

بع: بي‌بي‌سي

روزگاري دريافت يك خط تلفن جديد در هند چندين سال طول مي‌كشيد، اما اكنون فشار كمتري براي اشتراك خطوط ثابت احساس مي‌شود، زيرا شمار مشتركان تلفن همراه بيشتر شده است.
احتمال مي‌رود تا پايان سال جاري ميلادي هند به زمره يكي از معدود كشورهايي بپيوندد كه انقلاب موبايل در آنجا تكميل شده و موبايل درست 10 سال پس از ورودش، بر مخابرات اين كشور حكمفرمايي كند. هر ماه 5/1 ميليون مشترك تلفن همراه به 28 ميليون دارنده موبايل كه دسامبر گذشته به ثبت رسيد، اضافه مي‌شوند، حال آنكه در ژانويه 2003، هند فقط 10 ميليون مشترك تلفن همراه داشت.

بازار جوانان
رشد موبايل در هند به خصوص سال گذشته پرشتاب و فراگير بود، مخصوصاً به خاطر اينكه ارائه دهندگان خدمات تلفن همراه تماس‌هاي دريافتي را رايگان كردند. كوبيتا دساي، تحليلگر ارتباطات راه دور شركت گارتنر، مي‌گويد: معتقدم تا پايان امسال يا اوايل سال آينده، تعداد تلفن‌هاي همراه در هند از خطوط ثابت بيشتر خواهد شد. فكر مي‌كنم پس از اثبات يافتن بازار كه قدري طول مي‌كشد، چهار بازيگر بزرگ در اين بخش باقي خواهند ماند: «سانديپ داس»، رييس شركت «آرنج فوتر» پيش‌بيني مي‌كند كه همه اين شركت‌ها روي بازار جوانان متمركز شوند. وي مي‌گويد: زير 25 ساله‌ها در هند در اكثريت هستند و شيفته موبايل! اگر به علايق آنها نگاه كنيد، مي‌بينيد كه علاوه بر كفش «نايكي» يا موتور سيكلت، موبايل نيز دوست دارند.

نماد منزلت اجتماعي
همانند بسياري از نقاط دنيا، موبايل در هند نيز حامل يك پيام است.
«گاگان بارمچ» دانشجوي 17 ساله اذعان مي‌كند كه موبايلش نمايانگر منزلت اجتماعي وي است. وي مي‌گويد: آن از يك حيث نماد جايگاه اجتماعي است. هرچند تلفن همراهتان بهتر باشد، آن نشان مي‌دهد شما پولدارتريد.
«شروتي پانچال»، همكلاس «گاگان» مي‌گويد كه نمي تواند زندگي بدون موبايل را تصور كند. او مي‌افزايد: موبايلم مدام زنگ مي‌زند و من احساس مي‌كنم كه يك نفر مرا در اين دنيا دوست دارد و به من محبت مي‌كند. همچنين مي‌توان در ارتباط ماند. فكر مي‌كنم داشتن موبايل پرستيژ مي‌آورد.
«سايجال» 16 ساله كه يكي از معدود نوجوانان شهرنشين فاقد موبايل است، مي گويد: احساس مي‌كند در زمره اين گروه خوشبخت نيست: وقتي مردم را اطرافم مي‌بينم كه با تلفن همراه حرف مي‌زنند، احساس انزوا مي‌كنم.
دانشجويان همچنين مي‌گويند كه تقلب با موبايل رو به افزايش است و آنها از طريق پيام‌هاي كوتاه، پاسخ سوالات دشوار امتحان را براي همديگر مي‌فرستند.

رونق تجاري
اما موبايل، يا به قول هندي‌ها كه ترجيح مي‌دهند آن را مانند آمريكايي‌ها «تلفن سلولي» بنامند، صرفا ملعبه نوجوانان نيست، بلكه براي بسياري از هندي‌ها، ابزار امرار معاش است.«آنيل سينگ» كارمند بنگاه املاك مي‌گويد كه تلفن همراهش كار سه چيز را در آن واحد انجام مي‌دهد: دفتر، نشاني و امرار معاش. وي گذشته را به ياد مي‌آورد كه مراجعه به مشتريان برايش ياس آور و پردردسر بود. اكنون بخش عمده معاملاتش از طريق موبايل صورت مي‌گيرد و زنگ گوشي‌اش لحظه‌اي قطع نمي‌شود.
او مي‌گويد: از زماني كه شروع به استفاده از موبايل كرده‌‌ام، درآمدم چند برابر شده است، زيرا هميشه در دسترس مشتريانم هستم. آنها مي‌توانند 24 ساعته با من تماس بگيرند و ديگر لازم نيست بابت دفتر، اجازه بپردازم.

كاهش تعرفه‌ها
انقلاب موبايل در هند از كارگران يقه سفيدي همچون آنيل به كارگران يقه آبي گسترش مي‌يابد. امروزه رانندگان تاكسي، لوله‌كش‌ها و حتي پيشخدمت خانه‌ها در كلانشهرهايي نظير دهلي نو و بمبئي شماره تلفن همراه خود را رد و بدل مي‌كنند. اين امر تا چند سال پيش غيرقابل تصور بود. هنگامي كه فناوري موبايل در سال 1994 در هند عرضه شد، فقط چند شركت ارائه خدمات مانند «ايرتل» وجود داشت. آن بخش مقررات سفت و سختي داشت و تعرفه‌ها مانع از گسترش نفوذ موبايل مي‌شد. تعرفه هر دقيقه تماس 30 سنت بود و گوشي‌ها نيز گران بودند. آن موقع فقط مرفهان مي‌توانستند در هند از موبايل استفاده كنند. اما در چهار سال گذشته، تعرفه‌هاي تماس كاهش يافته و قيمت خريد خط نيز براي اكثر هندي‌ها قابل پرداخت شده است.
با اين وجود، رقابت هنوز شديد است زيرا بازيگران بيشتري وارد اين بازار مي‌شوند. حتي دو شركت دولتي ارائه‌دهنده تلفن ثابت، قدم به اين عرصه گذشته‌اند.
ظرف كمتر از 18 ماه، آن دو 6 ميليون مشترك جذب كرده‌اند.
كارشناسان تخمين مي‌زنند كه هند ظرف چند سال آينده 150 ميليون مشترك موبايل خواهد داشت.
اما آيا اين انقلاب به منزله پايان عصر تلفن‌هاي ثابت است؟
«دابي»، از شركت «ام تي ان ال» كه به دهلي نو و بمبئي، پايتخت تفريحات و سرگرمي هند خدمات مي‌دهد، مي‌گويد: خير، تلفن ثابت حكم ساعت ديواري را دارد و موبايل، ساعت مچي، در هر خانواده، حداقل يك ساعت ديواري هست، ولي هر عضو خانواده يك ساعت مچي شخصي دارد. از همين‌رو، خانواده‌ها كماكان خط ثابت خواهند داشت.
در حالي كه از سال آينده خطوط با پهناي باند زياد در هند عرضه خواهد شد، خطوط ثابت يكبار مورد تقاضا قرار مي‌گيرد، ولي نه به اندازه موبايل.