سرطان دنیای مجازی، مشترک گرامی دسترسی به این سایت امکان پذیر نمي باشد، امیررضا پرحلم، سينا

به محض روشن کردن کامپیوتر و اتصال به اینترنت و درست لحظه ای که قصد داریم اطلاعات خاصی از یک سایت اینترنتی به دست آوریم با علامت هشدار دهنده خطر! رو بر می شویم که اعلام می کند: "مشترکین گرامی، بنا به دستور مقامات قضایی استفاده از این سایت مجاز نیست."

آنچه مسلم است اينکه اين اقدامات در آستانه انتخابات نهمين دوره ریاست جمهوری اندکي تشديد شده و تلاش برای یکپارچه کردن رای و نظر مردم با شبکه های اطلاع رسانی ملی به تشدید فیلترینگ سایتها منجر شده است.

برای یکپارچه کردن رای و عقیده مردم برای تاثیرپذیری یکسان از قرائت های ارایه شده رسمی از سوی رسانه های کاملا کنترل شده به تشدید فیلترینگ سایتهای اینترنتی منجر گردیده است.صدها سایت در شبکه های پارس انلاین ،داتک ،سپنتا ، امیدان و بسیاری از شبکه ها که بخصوص شرکت" امن افزار شریف" پیمانکار فیلترینگ انها شده است فیلتر شده اند. دهها سایت معروف تصویری مانند فیکر کام" و photo sign com در این شبکه ها فیلتر شده اند . همچنین چندین مورد سایتهای خبری و اخبار موتورهای جستجو به شدت فیلتر شده اند. دهها سایت خبری و اطلاع رسانی همچون " گویا ، روزنه ، میهن ، خبرنامه دانشجویان امیر کبیر ، سازمانهای زنان ، گزارشگران ، پیک ایران ، ایرانیان سوئیکا ، رویداد ، امروز ، ایران خبر ، ایران امروز ، پیک نت و دهها سایت خبری و تحلیلی دیگر امکان دسترسی به آنها مقدور نیست.

در حالی که جهان ارتباطات روز به روز با فن آوری های پیشرفته مافوق مدرن درحال دگرگون شدن است،فیلترینگ بومی شدیدتر ازسابق حقوق کاربران را نقض می کند و حتی در برخی موارد به حقوق صاحبان سایتهای ایرانی اجحاف می شود،بااین وجود بیشتر متخصصان IT می گویند شیوه های درست تری هم برای فیلترینگ وجود دارد که شرکتهای دولتی سرویس دهنده شکل بهتری از آن را ارائه می کنند و شرکتهای خصوصی تحت فشارهای ناشناخته به شکل نامنظم و سلیقه ای به آن مبادرت می کنند.

چندی پیش، یکی از مسوولان مخابرات با اذعان به اینکه فیلترینگ ها چندان کارآمد نبوده به طوری که مشترکین به سمت و سوی استفاده از راه های غیرمجاز برای ورود به سایتهای فیلتر شده ترغیب می شوند افزود: قصد داریم نرم افزارهای هوشمند فیلترینگ را از خارج از کشور خریداری کنیم تا امکان دسترسی آسان به سایت های قفل شده امکان پذیر نشود.

در چنین شرایطی این پرسش که کدام نهادها یا اشخاص در امر فیلترینگ فعال هستند همچنان بدون پاسخ رها مانده، کارشناسان IT به طور علمی تر درباره این موضوع توضیح می دهند.

"محمدهادی بیگی"کارشناس ارتباطات جلوگیری از دسترسی مشترکین به سایت های اینترنتی خاص در آستانه انتخابات را یکی روشهای اعمال شده برای محدود کردن حجم بمباران خبری رسانه ای می داند و می افزاید:اعمال این گونه محدودیتها به لحاظ اصولی و علمی در دنیای امروز به هیج وجه کارآمد نیست و هرگونه سرمایه گذاری برای محدود کردن هرچه بیشتر امکان دسترسی به اطلاعات با نتیجه ای معکوس روبرو خواهد شد.

این کارشناس ، با اظهارشگفتی از تصور برخی محدود کنندگان که فکر می کنند سانسور روشی موثر برای دور کردن مشترکان از سایت های غیر مجاز است می افزاید:فن آوری های ارتباطی به قدری پیشرفت کرده که همه راهکارهای مقابله با منع دسترسی ، برای کاربران در نظر گرفته شده است.

یک کارشناس ارتباطات از جبهه اصول گرایان معتقد است حقه هایی که اکثرا برای دور زدن فیلترینگ بکار می رود ناشی از این است که شرکتهای سرویس دهنده از DATA ارایه شده توسط شرکتهای خارجی استفاده می کنند که نرم افزارهای آنها راه حل های برای از بین بردن فیلترینگ به کاربرها ارایه می کند.

"محمود شریعت پناه "می گوید : اگر همه شرکت های اینترنتی و سایت ها از DATA های شرکت مخابرات استفاده نمایند آن گاه می توان به فیلترینگ هوشمند امیدوار بود.

درحالیکه این اظهارنظرها ادامه دارد ، برخی مسوولان شرکت مخابرات برای قوی تر کردن فیلترینگ، به فیلترهای چند لایه فکر می کنند تا امکان دسترسی محدود به سایت های قفل شده نیز بی اثر شود.

" کوروش آریامنش " دانشجوی کامپیوتر می گوید: ایرانی ها با کمی خلاقیت می توانند قوانین فیلترینگ را تغییر دهند.

وی در اظهارنظری کارشناسی می گوید:"حتی اگر iSP ها کدهای باز کننده را فیلتر کرده باشند با استفاده از جدول ASCLL در منوی استارت و با بکارگیری ترفندهای خاص می توان سایت های فیلتر شده را باز کرد.

آريامنش می افزاید: بیشترین گله و ناراحتی کاربران اینترنتی از عملکرد بی ظابطه و سلیقه ای شرکت های سرویس دهنده است.

این دانشجوی کامپیوتر با نام بردن از سرویس دهندگان مختلف می افزاید: استفاده از سرویس دهندگانی چون ، "افرانت " کاملا بی فایده است چون به طور مداوم و با مراجعه به هر سایتی از سرویس دهندگان خود درخواست می کنند که به لیست سایت های قفل شده توجه کنند تا کاربران وقت خود را بیهوده تلف نکنند، بعضی سرویس دهندگان هم هزاران کلمه را در تمام قسمت های URL فیلتر می کنند به طوری که استفاده از جستجوی گوگل یا سایت های ترجمه نیز امکان پذیر نیست، این در حالی است که گفته می شود حتی مخارات هم به چنین فیلتر های دسترسی ندارد اما شرکت های سرویس دهنده مجهول الهویه این فیلترها را در اختیار دارند.

آریامنش با مقایسه تطبیقی شرکتهای سرویس دهنده می افزاید: "پارس آنلاین" فیلتر نسبتا کمتری دارد، "داتک" به طور مداوم به تذکرات مسوولان قوه قضاییه برای فیلتر کردن سایت ها استناد می کند، " هاینت حتی اورکات را هم فیلتر کرده ، "ندا و IROST " از فیلترینگ کمتری برخورداند و "کارت فارس" بعضا قوانین فیلتر را نادیده می گیرد.

با اینکه ISP ها نقش ممتازی در امر فیلترینگ دارند ولی با این حال نی توان به طور واضح و شفاف از چند و چون اراده های ناشناخته در امر فیلترینگ که قفل کردن ها به دستور آنها انجام می شود سردر آورد.

یک مقام آگاه در شرکت مخابرات که مایل نیست نامش برده شود د این خصوص می گوید: "به مدیران ISP ها از طریق نامه، تلفن وشفاهی توصیه می شود که برخی سایت ها را فیلتر کنند، دستور دهندگان لیست بلند بالایی ارایه می کنند به طوریکه در لیست مذکور در خواست فیلتر شدن برخی وبلاگها نیز وجود دارد."

این مقام آگاه می افزاید: حتی مواقعی وجود دارد که خود وزیر از فیلتر شدن برخی سایت ها اطلاعی ندارد.

وی درباره دستور مقامات قضایی به امر فیلترینگ می گوید: تا آنجا که ما اطلاع داریم در مواردی حتی این مقامات در برابر این ادعا که دستور فیلتر شدن سایت را داده اند عقب نشینی کرده اند.

اما از دگر سو به نظر می رسد دستوردهندگان رسما بحثی در خصوص فیلترینگ سایت ها به میان نیاورند ولی انگونه که برخی دست اندرکاران می گویند با مسوولان شرکتها جلساتی برگزار کرده اند و به آنها در خصوص رعایت خط قرمزها تذکر داده اند ،با این حال تمامی ISP ها موظف به رعایت این دستورات پنهان هستند.

"یونس مهرعبداللهی" از کاربران حرفه ای اینترنت می گوید: "معضل فیلترینگ قبلا هم وجود داشت ولی در شرایط فعلی و با توجه به انتخابات ریاست جمهوری اوضاع بسیاری بدتر شده است."

وی در توضیح بیشتر می افزاید:" شرکت های سرویس دهنده از اوایل صبح فیلترینگ را بر می دارند و در ساعات نخست شب آن را تشدید می کنند اما معمولا کاربران شمار زیادی پروکسی های معتدد در اختیار دارند که آنها را قادر می سازد از تابلوی عبور ممنوع گذر کنند.

این کاربر حرفه ای می افزاید: راههای علمی ماهرانه ای نیز برای دور زدن فیلترها وجود دارد که از آن جمله استفاده از پروتکل HTT یا PA.SS است.

این در حالی است که وزیر ارتباطات با اظهار بی اطلاعی از مسدود شدن برخی سایت ها می گوید: خوب است که فیلترینگ براساس قوانین مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی وزیر نظر کمیته سه نفره انجام پذیرد.

اظهارات وزیر به روشنی آشکار می سازد که نهادها و افرادی، خارج از قوانین و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در امر فیلترینگ فعال هستند که وزیر محترم از ماهیت و کیستی آنها اطلاعی ندارد بدین معنی که افراد خاص، نهادها و حتی برخی مسوولان شرکتهای سرویس دهنده از این امکان و اختیار برخوردارند که به طور سلیقه ای و به دلخواه فیلترینگ را توسعه دهند.

تبليغات خبرنامه گويا	[email protected]

بحث پارازیتها نیز که سالها قبل به عنوان یک معضل پنهان از آن یاد می شد در حالی به حیطه فراموشی سپرده شد که هیچ گونه نتیجه مشخصی از پیگیری عوامل دست اندر کار آن بدست نیامد ، در حالیکه در همان زمان گفته می شد که اثرات پارازیتهای مشکوک باعث عقیم شدن مردان و ناباروری اسپرم در آنها می شود. این در حالیست که به نظر می رسد برای مقابله با ورود امواج رادیویی و ماهواره ای ودر مجموع اطلاع رسانی اینترنتی مخرب محافل بیگانه ، راهای اینچنینی به هیچ وجه نمی تواند پاسخگو باشد .

در حالیکه در تمام کشورهای جهان، سیاستگذاران درصدد رفع مشکلات و موانع ناشی از دسترسی به اطلاعات ازاد هستند در ایران سیاستگذاری ها معطوف به فیلترینگ سایت های اطلاع رسانی خبری و مقابله با انتشار اخبار از طریق تکنولوژی های هوشمند فیلترینگ است.

یک وبلاگ نویس می گوید: "انگار این یک مرض تاریخی است که ما ایرانیان به جای اینکه قوایمان را صرف کارهای مثبت کنیم آن را صرف مانع تراشی و چوب لای چرخ دیگران گذاشتن می کنیم، یعنی پول خرج می کنیم نرم افزار چند لایه می خریم تا مانع از دسترسی آزاد به اطلاعات شویم."

وی در نهایت می افزاید: مسدود شدن سایت ها برای کسانی که به صورت روزمره بادنیای سایبرسروکاردارند حائز اهمیت است در حالیکه فیلترینگ لطمه جبران ناپذیری به بدنه دهکده های مجازی در جهان فن آوری می زند.