اين رايترهاي محبوب‌، نرم‌افزارهاي قفل شكسته در ويترين رژه مي‌روند، ندا لهردي، دنياي اقتصاد

نرم‌افزارهاي توليدي به محض مواجه شدن با اقبال عمومي به وسيله كاربران داخلي هك مي‌شوند. عوامل مختلفي در اين مورد موثرند كه شايد مهم‌ترين آنها اعمال نكردن نظارتي منظم و قانونمند است‌.

خسته در پياده‌رو قدم مي‌زني و حجم زياد كارها تمام فكرت را مشغول كرده است. بهترين و شايد تنها راه‌حل همان است كه مدت‌ها فكرش را كرده‌اي، يك نرم‌افزار كاربردي مناسب. همين كه يكبار ديگر فكر هزينه آن كم‌كم مي‌خواهد وسوسه خريد را از سرت بيندازد، بساط سي‌دي‌هاي كنار پياده‌رو نظرت را جلب مي‌كند... فكرش را هم نمي‌كردي آن هم با يك دهم قيمت واقعي!

ديگر به ديدن بساط‌هاي فروش سي‌دي در گوشه و كنار شهر عادت كرده‌ايم.

مثل اينكه فروش نسخه‌هاي كپي شده از نرم‌افزارهاي قفل شكسته اين روزها به عنوان يك تجارت جديد پذيرفته شده است. روند رو به رشدي كه هر روز گسترش توليدات نرم‌افزار را محدودتر مي‌كند تا جايي كه با توجه به آمار توليد محصولات نرم‌افزاري كشور در سال قبل به 30درصد كل توليدات سال‌هاي گذشته رسيده است.

البته اين موضوع درباره نرم‌افزارهاي خارجي و داخلي كمي متفاوت است. نرم‌افزارهاي خارجي اغلب قبل از رسيدن به كاربران ايراني قفلشان شكسته و از طريق كشورهايي مانند: چين، مالزي، سنگاپور و هند وارد مي‌شوند.

اين نرم‌افزارها گاهي هم از راه راحت‌تري كه در واقع بعضي شبكه‌هاي اينترنتي هستند، به دست كاربران مي‌رسند. بنابر اين فقط كافي‌است كامپيوترتان مجهز به سي‌دي رايتر باشد تا شما هم بتوانيد وارد اين تجارت بزرگ بشويد.

اما بعضي اوقات شرايط فرق مي‌كنند. محدوديت‌هايي كه از طرف تعدادي كشورهاي توليد كننده در بازارها وجود دارند، واقعيتي است كه پذيرفتن‌اش مستلزم ناديده گرفتن دسترسي به بعضي نرم‌افزارهاي موثر روز است.

عبدا... نمازي فرد مسوول بانك نرم‌افزاري مركز كامپيوتر رضا در اين مورد مي‌گويد: <ما واقعيت‌ها را در بازار مي‌بينيم. وقتي قرار است بعضي نرم‌افزارهاي مهم و مفيد را به كشور ما ندهند، مجبور مي‌شويم از نسخه‌هاي قفل شكسته آنها كپي كرده و در اختيار مردم بگذاريم. مشكلات را هم خودمان به عهده گرفتيم، اگر به هر دليل اين نرم‌افزارها دچار مشكلي بشوند ما آنها را پس مي‌گيريم. البته ما با تمام شركت‌هايي كه در ايران نمايندگي دارند همكاري داريم و نرم‌افزارهاي اورجينال (اصل) آنها را توزيع مي‌كنيم.>

نرم‌افزارهاي توليدي اما به محض مواجه شدن با اقبال عمومي به وسيله كاربران داخلي هك مي‌شوند. عوامل مختلفي در اين مورد موثرند كه شايد مهم‌ترين آنها اعمال نكردن نظارتي منظم و قانونمند است. نمازي‌فرد در اين باره معتقد است: <قانون تصويب شده، با اين حال تا اجراي آن هنوز فاصله‌ زيادي داريم. قرار است وزارت بازرگاني گروهي از كارشناسان را براي نظارت بر اجراي درست و كامل اين قانون تشكيل بدهد تا آنها محدوديت‌‌هاي قانوني كپي‌رايت را مشخص كنند.>

اين تنها چيزي است كه مي‌تواند توليد‌كننده‌ها را فقط كمي به آينده اميدوارتر كند.

در مقابل آمار، نااميدكننده هستند، سال قبل توليدات نرم‌افزار به حداقل رسيدند. مثل اينكه سال قبل رايترها فعال‌تر از شركت‌‌هاي توليدي بوده‌اند! در اين مورد انواع قفل‌ها و انتخاب آ‌نها هم موثرند. اين روزها در ميان قفل‌هاي نرم‌افزاري قفل‌هاي اينترنتي رايج‌ترند، به اين ترتيب كه بعد از خريد نرم‌افزار با واردشدن به سايت شركت مي‌توانيد پسورد مخصوص نرم‌افزارتان را دريافت كنيد. با وجود اينكه اين روش فعلا قابل اطمينان‌ترين راه بوده است، اما مسلما مانع چندان محكمي هم در مقابل حمله هكرها نخواهد بود. استفاده نكردن شركت‌‌هاي بزرگ نرم‌افزاري مانند مايكروسافت از چنين قفل‌هايي مصداق مناسبي براي اين موضوع است. انواع ديگر قفل‌هاي نرم‌افزاري هم در حقيقت فقط مي‌توانند مانعي براي كاربران عادي باشند.

اما قفل‌هاي سخت‌افزاري مطمئن‌ترند و اغلب براي نرم‌افزارهاي خاص و مهم استفاده مي‌شوند. البته چنين نرم‌افزارهايي طرفداران خودشان را دارند. چون اين نرم‌افزارها بيشتر براي انجام پروژه‌ها و كارهاي بزرگ استفاده مي‌شوند، جاي ريسك كمتري هم براي كاربران خود مي‌گذارند. به همين دليل كاربران آنها ترجيح مي‌دهند از نسخه اصل استفاده كنند.

علاوه بر اينها، تمايل زياد كاربران به خريد نرم‌افزار ارزان عامل موثر و قطعا مهم ديگري است. علت آن هم هميشه وضعيت اقتصادي مردم نيست. گاهي كاربران تا زماني كه نياز به خدمات پشتيباني نرم‌افزارهاي اصل نداشته باشند، خريد نسخه‌هاي ارزان كپي شده را ترجيح مي‌دهند.

با چنين شرايطي نسخه‌هاي كپي هيچ وقت از بين نمي‌روند و شايد امسال درصد توليدات نرم‌افزار به كمتر از 30درصد هم برسد. روندي كه مسلما براي سرمايه‌گذاران اين بخش راضي كننده نيست و به تدريج انگيزه توليد‌كنندگان را هم از بين مي‌برد، تا جايي كه مي‌شنويم اكثر كارشناسان و متخصصان كشور جذب شركت‌هاي آمريكايي و اروپايي مي‌شوند. صادراتي كه قبل از غني شدن خودمان انجام مي‌شود، فرار مغزها...!