هاليوود يا ناسا؟ كدام يك بايد جشن بگيرند؟، همشهری

اين تنها يك گام كوچك براي من است، اما جهشي بزرگ براي انسانيت است؛ 40سال از گفتن اين جمله گذشته است، يا در واقع 40سال از نخستين باري كه يك انسان گام به ماه گذاشته مي‌گذرد.

هفته پيش چهلمين سالگرد پروژه آپولو 11 كه طي آن بشر موفق شد براي نخستين بار در تاريخ پا به ماه بگذارد جشن گرفته شد. اما براي آنها كه به تئوري و توهم توطئه علاقه دارند، اين جشن هم ادامه‌اي بر توطئه 40ساله‌اي است كه گفته مي‌شود در بستر جنگ سرد شكل گرفت و احتمالا تا ابد هم ادامه خواهد داشت.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

كساني كه ناسا را متهم مي‌كنند اين پروژه عظيم تاريخي را به كمك دوستان هاليوودي كليد زده است اين روزها دليل موجه ديگري براي طرح ترديد‌هاي خود دارند: فيلم‌هاي اصلي راه‌پيمايي و جست‌ و خيز فضانوردان آپولو 11 روي ماه گم شده است.

هاليوود و دستاويز تئوري توطئه

ماجراي فيلم‌هاي اصلي واقعا عجيب و غريب است. در ماموريت آپولو 11 از فيلم‌هاي مخصوصي استفاده شده بود كه براي نمايش بايد آن را به نسخه‌هاي ديگري تبديل مي‌كردند.

فيلم‌هاي ضبط‌شده در ماه به‌صورت SSTV بوده‌اند كه براي پخش در تلويزيون‌ها بايد روي نوارهاي آنالوگ دوباره ضبط مي‌شدند. حالا اتفاقي كه افتاده اين است كه فيلم‌هاي SSTV اوليه و اصلي مفقود شده است.

اينكه اين فيلم‌ها مفقود شده‌ يا اينكه اصلا وجود نداشته هم البته از مواردي است كه طرفداران تئوري توطئه به آن علاقه زيادي نشان مي‌دهند. اين افراد مي‌گويند اصلا چنين اتفاقي نيفتاده است كه بخواهيم فيلم اورجينالي هم از آن داشته باشيم.

ولي به هر حال فيلم‌هاي اصلي طبق گفته مقامات ناسا گم شده‌اند. از احتمالاتي كه در اين باره مي‌توان به آن اشاره كرد اين است كه اين نوارها پس از آنكه تصاويرشان روي نوارهاي ديگري كپي شده است، يا پاك شده‌اند يا در يك فيلمبرداري ديگر مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ يا به عبارتي، افرادي تشخيص داده‌اند كه مي‌توانند روي تصاوير يكي از نقاط عطف تاريخ بشريت تصاوير ديگر ضبط كنند.

حالا براي اينكه نسخه‌هاي دست دوم اين تصاوير هم كه در آرشيو ملي آمريكا قرار دارند دچار سرنوشت مشابهي نشوند، دولت آمريكا با يكي از شركت‌هاي فعال در زمينه تصويربرداري ديجيتال قرارداد بسته است كه اين نسخه‌ها را به نسخه‌هاي ديجيتال تبديل كند.

علاوه بر ارزش تاريخي نسخه‌هاي اوليه، درصورتي كه اين نسخه‌ها در حال حاضر در اختيار بودند با توجه به فناوري‌هاي بسيار پيشرفته امروزي مي‌شد تصاوير اوليه را به تصاوير بسيار
با كيفيت ديجيتال تبديل كرد، اتفاقي كه احتمالا هرگز بشر قادر به انجام آن نخواهد بود و بايد تا ابد براي مرور آغاز عصر فضا، به تصاوير مات و سياه و بي‌كيفيت جست و خيزهاي آرمسترانگ نگاه كند.

آنچه كه توطئه نبوده است

عمليات آپولو 11 نخستين اقدام عملي بشر براي فرود روي سطح ماه به شمار مي‌رود. آپولو 11 همچنين پنجمين پروژه فضايي سرنشين‌دار از سري آپولو است كه در تاريخ 16 جولاي 1969 نيل آرمسترانگ، مايكل كالينز و ادوين باز آلدرين را به فضا برد. در تاريخ 20 جولاي، آلدرين و آرمسترانگ به‌عنوان نخستين انسان‌هاي تاريخ موفق شدند پا بر ماه بگذارند.

آثاري كه اين فضانوردان در ماه به جا گذاشته‌اند از آنجا كه فضاي ماه را خلأ بدون حركتي فرا گرفته است تا ابد پا برجا خواهند ماند. يكي از اين آثار جاي پاي نيل آرمسترانگ است كه به‌عنوان نخستين انسان، پا به ماه گذاشته است.

در اين ماموريت، لوحي هم در ماه كار گذاشته شده است. روي اين لوح اين جمله نوشته شده است: در اينجا انسان از كره زمين براي نخستين بار در جولاي 1969 ميلادي پا به ماه گذارد. ما پيام‌آور صلح براي بشريت هستيم.

نكته جالب اينجاست كه اين لوح به امضاي آرمسترانگ، ‌باز و نيكسون رئيس‌جمهوري بدنام آمريكا رسيده است. گويي عظيم‌ترين گام بشريت در راه تسخير فضا را بايد مردي با امضاي خود تاييد كند كه رسوايي‌هاي او به‌عنوان يك رئيس‌جمهوري، در تاريخ همپاي فتح ماه هميشه تكرار خواهد شد.

40سال بعد: هوستون، ما هميشه يك مشكل داريم

رئيس‌جمهوري آمريكا باراك اوباما در چهلمين سالگرد فرود انسان به ماه با فضانوردان آپولو 11 ديدار كرد. در اين ديدار، اوباما از هر دري سخن گفت؛ ‌از اينكه رياضيات و علوم پايه، چقدر مي‌توانند دوست‌داشتني باشند و از اهميت سفر تاريخي فضانوردان به ماه.

اما يك سؤال اساسي را بي‌پاسخ گذاشت. سؤالي كه حتي در همان روزهاي تابستاني سال 69 هم اندكي پس از پخش خبر فرود انسان در ماه تمام دنيا را فراگرفت: سفر بعدي به كجاست؟ احتمالا سفر بعدي در آن سال‌ها معنايي داشته است چون ناسا چند بار ديگر ماموريت‌هاي سرنشين‌دار به ماه را اجرايي كرد.

يكي از معروف‌ترين اين تلاش‌ها ماموريت آپولو 13 بود كه تنها با توانايي فضانوردان و مقامات ناسا به يك فاجعه فضايي تبديل نشد. اين ماموريت در حالي كه به خوبي پيش مي‌رفت به خاطر انفجار در بخشي از فضاپيما يكباره با خطر نابودي مواجه شد. با اين پيام از فضا كه اوكي هوستون، ما اينجا يك مشكل داريم.

جيمز لاول، جان سوئيگرت و فرد هيز فضانوردان اين ماموريت اما موفق شدند با استفاده از مدول ماه‌گرد به‌عنوان قايق نجات به زمين بازگردند. پس از ماموريت حساس هم چند بار ديگر ناسا چند فضانورد به ماه اعزام كرد تا اينكه با پايان مأموريت آپولو 17 در تاريخ دسامبر 1972 انسان ديگر پا به ماه نگذاشت.

اما پس از آن هرگز ديگر هيچ كس نتوانست براي سؤال سفر بعدي پاسخي دريافت كند. سفر به مريخ كه در سال‌هاي دهه 70و پس از فتح ماه توسط انسان امري اجتناب‌ناپذير مي‌نمود هنوز هم رؤيايي و دور از دسترس است.

تنها كساني كه در اين سال‌هاي اخير برنامه‌هايي براي فتح دوباره ماه اعلام كرده‌اند چيني‌ها هستند. سازمان فضانوردي چين كه مي‌خواهد خود را مطرح كند اعلام كرده است مي‌خواهد در چند سال آينده فضانورد به سطح ماه بفرستد.

اين سازمان فضايي تا‌كنون البته موفق شده است يك سفينه سرنشين‌دار هم به فضا بفرستد و اين طور به‌نظر مي‌رسد كه بلندپروازي‌هاي چيني‌ها بالاخره آنها را راهي ماه خواهد كرد.

احتمالا تصاويري كه آنها از ماه به زمين خواهند فرستاد مي‌تواند به توهم توطئه‌اي كه گفته مي‌شود ناسا و هاليوود با هم اجرا كرده‌اند پايان دهد.

همان طور كه گفته شد سطح ماه بدون جو و تغيير است و قاعدتا فضانوردان چيني اگر در سطحي از ماه كه پيش‌تر آرمسترانگ جاي پاي خود را بر آن ثبت كرده‌ است بگذارند مي‌توانند جاي پاي او را ببينند. در مورد چيني‌ها البته نمي‌توان خيلي به توهم توطئه دل خوش كرد چون مسلما آنها نمي‌توانند روي كمك هاليوود حساب باز كنند.