حس خواب‌آلودگی غیرقابل کنترل نتيجه مواجهه باحمله خواب است

عضو هيات مديره انجمن پزشكي خواب درباره اختلال خواب «ناركولپسي» عنوان كرد: فرد در صورت مواجهه با حمله ناركولپسي ناگهان احساس خواب آلودگی غیرقابل کنترل می‌کند كه این نیاز به خواب تقریبا 15دقیقه طول می‌کشد هر چند که حمله خواب، تجدید قوا می‌دهد ولی دوره بسیار خطرناکی است، زیرا به هنگام رانندگی نیز ممكن است پیش بيايد.

دكتر ابراهيم رزم پا در گفت وگو با خبرنگار«سلامت» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در توضيح انواع اختلالات بي‌خوابي گفت: بی‌خوابی مشکلی است که حداقل در مقاطعی از زندگی افراد، 20 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وي افزود: مقدار خوابی که افراد نیاز دارند، کاملا متفاوت است. فرد کم خواب چه بسا پس از پنج ساعت خواب احساس سرخوشی مي‌کند در صورتی که فرد پرخواب ممكن است پس از 10 ساعت خواب هنوز احساس کسالت نماید.

اين متخصص گوش و حلق و بيني، بی‌خوابی را به چندين دسته تقسيم كرد و گفت: برخی افراد به نوعی از بی‌خوابی کاذب مبتلا هستند. آنها در رویا می‌بینند که بیدار هستند و هنگام صبح خاطراتشان درباره شبی مملو از بی‌خوابی است و چنان احساس کسالت می‌کنند که گویی واقعا بیدار بوده‌اند.

وي اضافه كرد: شکل دیگری از بی‌خوابی از عدم توانایی به خواب رفتن و تنفس همزمان با آن ناشی می‌شود. بیماران مبتلا به وقفه تنفسی، غرق خواب می‌شوند اما در ميانه خواب نمي توانند تنفس كنند.

به گفته رزم پا، تقریبا همه مردم به ویژه کسانی که خروپف می‌کنند، گاهی دچار این وضعيت می‌شوند. در بسیاری از موارد وقفه تنفسی توسط گرفتگی نای ایجاد می‌شود که می‌توان آن را از راه جراحی برطرف کرد. گاهی نوزادان را بدون هیچ علائم ظاهری بیماری در گهواره مرده می‌یابند، بايد گفت اینها اغلب قربانی نشانگان مرگ ناگهانی نوزاد هستند.

عضو هيات مديره انجمن پزشكي خواب در ادامه درباره «ناركولپسي» نوع ديگري از اختلالات خواب عنوان كرد: حمله ناركولپسي نباید با صرع اشتباه گرفته شود. شخصي که حمله خواب دارد، ناگهان احساس خواب آلودگی غیرقابل کنترل می‌کند. این نوع نیاز به خواب تقریبا 15 دقیقه طول می‌کشد. آنگاه شخص از خواب بیدار می‌شود و احساس می‌کند که استراحت کرده است. هر چند که حمله خواب تجدید قوا می‌دهد، ولی دوره بسیار خطرناک و ترسناکی است، زیرا به هنگام رانندگی و کار با اشیای برنده مثل مته و اره نیز ممكن است پیش بيايد.

وي با اشاره به اين كه علامت اولیه نارکولپسی، حمله خواب است، اظهار كرد: حمله خواب مربوط به نارکولپسی، نوعی میل مقاومت ناپذیر برای خوابیدن است که می‌تواند در هر زمانی روی دهد، اما بیشتر تحت شرایط یکنواخت و خسته کننده ظاهر می‌شود.

عضو هيات مديره انجمن پزشكي خواب، در ادامه با بيان اين كه علامت شديدتر حمله خواب، «کاتاپلکسی» است به ايسنا گفت: در اين صورت فرد مبتلا از چند ثانیه تا چند دقیقه به طور هوشیار دراز خواهد کشید. این همان فلج عضلات در زمان نامناسب است. زماني كه فلج عضلانی در حین بیداری روی می‌دهد، بيمار به طور ناگهانی تعادل خود را از دست مي‌دهد.

وي، نارکولپسی یا حمله خواب را ناشي از يك نوع نابهنجاری مغزی دانست و عنوان كرد: تحقیقات نشان می‌دهد که در بیماران مبتلا به حمله خواب عموما خواب موج کوتاه که خواب شب با آن آغاز می‌شود، دیده نمی‌شود. در عوض آنان از مرحله بیداری، مستقیما وارد خواب عمیق می‌شوند. این یافته نشان می‌دهد که در کنترل ساز و کارهای مغزی تولید کننده خواب عميق نقصی وجود دارد.

رزم پا با اشاره به اين كه یافته‌های دیگر نشان می‌دهند که حمله خواب یک اختلال ژنتیکی است، اظهار كرد: کاتاپلکسی معمولا ناشی از هیجان‌های قوی است به ویژه اگر بیمار را غافلگیر کند. خندیدن، خشم یا تلاش برای گرفتن شیئی که به طورناگهانی در حال افتادن است، می‌تواند موجب حمله شود.

وي درباره درمان حمله خواب توضيح داد: با اين حال علائم حمله خواب را می‌توان به طور موفقیت آميزي با دارو درمان کرد.