حسن روحانی: اعتراض اوليه بخشی از مردم پس از انتخابات ۸۸ طبيعی بود

پايگاه خبری تحليلی انتخاب (Entekhab.ir) - حجت‌الاسلام والمسلمين حسن روحانی در سخنانی در جمع دانشجويان دانشگاه شيراز با اشاره به پيروزی انقلاب اسلامی اظهار کرد: امام خمينی‌(ره) از هيچ قدرتی و تهديدی و هيچ زندان و تبعيدی نترسيد و راه خود را ادامه داد و در اين مسير يارانی بودند که از جان خود گذشتند. امروز نيز يکی از آن‌ها پرچم رهبری را بر دوش گرفته است؛ کسی که از آغاز نهضت اسلامی در کنار امام(ره) بود و ماند و پس از او نيز بار سنگين ادامه‌ راه انقلاب را بر دوش گرفت.

به گزارش سرويس سياسی انتخاب، وی با بيان اينکه "مسير انقلاب دشواری‌های فراوانی داشت، اما مردم به دنبال اهداف بلندی بودند و آن‌ها را در کنار نهضت امام (ره) لمس کردند"، يادآور شد: آن‌گاه که امام(ره) سخنرانی می‌کرد و اعلاميه می‌داد مردم آرزوها و آمال خود را به خوبی در سخنان او مشاهده می‌کردند. مردم از حکومتی ملی که از استبداد به دور باشد و استقلال را برايشان به ارمغان آورد حمايت کردند. مردم به دنبال استقرار احکام اسلام، معنويت و زدودن فساد بپا خاستند و در واقع تحقق نظامی را که امام(ره) در پی آن بود دنبال کردند.

وی ادامه داد: به قول فوکو، مردم ايران اصلاحات مدنظر خود را در اسلام و انقلاب اسلامی يافتند. در اين انقلاب، اجرای احکام اسلام و خواسته‌های مردم تجلی يافت. مردم از مرزهايی عبور کردند که برای قدرت‌های جهانی باورکردنی نبود. انقلابی که به غرب و شرق اعتنايی نداشت و در مسير استقلال و راه حق به نهضت و مبارزه خود تا پيروزی ادامه داد.

اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام تأکيد کرد: به قول چامسکی انقلاب اسلامی برای اولين بار خط قرمزهای امريکا را شکست و از آن عبور کرد.

وی با بيان اين‌که «اگر انقلاب پيروز شد به‌خاطر حضور همه مردم در صحنه بود» افزود: در سال ۴۲ کسانی بودند که فکر می‌کردند با ترور برخی عوامل رژيم و حاکمان مستبد می‌توانند راه انقلاب را باز کنند. اما امام(ره) معتقد بود اين انقلاب با بيداری و حضور مردم در صحنه محقق می‌شود. امام(ره) کاری کرد که بدون سلاح در برابر رژيم تا دندان مسلح به پيروزی رسيد و حتی نيروهای مسلح را جذب انقلاب کرد.

روحانی ادامه داد: در پاريس وقتی خبرنگاران از امام(ره) پرسيدند اگر برای پيروزی به اسلحه نياز داشتيد از کجا تهيه می‌کنيد؟ امام(ره) گفت ما نيازی به اسلحه نداريم و اگر روزی هم نياز داشته باشيم از انبار اسلحه شاه استفاده می‌کنيم.

نماينده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنيت ملی خاطرنشان کرد: امام(ره) از طريق حضور همه مردم در صحنه توانست انقلاب را به پيروزی برساند و ما در اين مسير به بسياری از اهداف‌مان دست پيدا کرديم؛ حکومتی مردم‌سالار و انتخاباتی که همه مسئولانش از مقام معظم رهبری گرفته تا رييس‌جمهور و نمايندگان مجلس، اعضای خبرگان و شوراها با رأی مستقيم و يا غيرمستقيم مردم انتخاب می‌شوند.

وی تصريح کرد: امام(ره) در مردم‌سالار بودن نظام اسلامی آن‌چنان اصرار داشت که حاضر نشد نام «جمهوری اسلامی» را که در شعارهای مردم «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» تصريح شده بود بدون رأی مستقيم مردم بپذيرد و مردم با رأی آری يا نه، نظام ايده‌آل خود را انتخاب کردند. حتی بعد از آن هم اولين اقدام امام(ره) اين بود که مجلس خبرگان تشکيل و قانون اساسی تدوين شود. ما از معدود کشورهايی هستيم که قانون اساسی را دو بار به رأی گذاشتيم. يک بار با انتخاب نمايندگانی برای تدوين قانون اساسی و يک بار هم بعد از تصويب به همه‌پرسی عمومی گذاشته شد.

روحانی با تاکيد بر اين‌که «اولين هدف انقلاب اسلامی، تشکيل حکومت مردمی بود» اظهار کرد: در ۳۴ سال گذشته ما به تناوب انتخابات‌های زيادی را برگزار کرديم و ان‌شاءالله در سال آينده يک بار ديگر مردم به پای صندوق‌های رأی خواهند رفت تا هم برای شوراها و هم رياست جمهوری در انتخابات نظر و رأی خود را اعلام کنند.

اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به مصوبه اين مجمع درباره برگزاری همزمان انتخابات رياست جمهوری با شوراها و از سويی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری با يکديگر گفت: از اين پس از انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری در يک روز و انتخابات رياست جمهوری و شوراها نيز در يک روز برگزار می‌شود.

وی با اشاره به برخی از خاطرات خود پس از انقلاب اسلامی و آن‌چه که از رژيم سابق به‌جا مانده بود، گفت: در برخی پادگان‌ها و پايگاه‌های نظامی در شهرهای مختلف مراکزی وجود داشت که هيچ افسر ايرانی تا آن زمان اجازه ورود به آن‌جا را پيدا نکرده بود و با وجود گذشت چند ماه از پيروزی انقلاب هنوز کسی به خود جرأت نمی‌داد وارد آن‌ مراکز شود؛چراکه مخصوص مستشاران نظامی آمريکا‌ بود.

روحانی ادامه داد: در راديو - تلويزيون آن زمان ۳۶ کارشناس آمريکايی حضور داشتند که برنامه راديو - تلويزيون آن زمان را زير نظر داشتند. در سال ۵۹ که از طرف مجلس اول شورای اسلامی به عنوان نماينده قوه مقننه در صداوسيما انتخاب شدم و در دی‌ماه ۱۳۵۹ شورای سرپرستی صداوسيما تشکيل شد که بنده هم رياست آن را برعهده داشتم. در اولين اسنادی که بررسی می‌کرديم ديديم که شبکه ۲ تلويزيون که آموزشی بود تمام برنامه‌هايش زير نظر آمريکايی‌ها تدوين می‌شد و اين شرايط در زمينه مسائل اقتصادی و سياسی کشور هم وجود داشت.

نماينده مردم استان تهران در مجلس خبرگان ادامه داد: اساساً در همه مسائل مهم، شاه از طريق سفير آمريکا نظرات اين کشور را جويا می‌شد و اگر سفير آمريکا حضور نمی‌يافت اصرار می‌کرد که حتماً نظرش را بپرسند. در نيروهای مسلح نيز وضع به همين منوال بود. در تمامی سلاح‌هايی که در اختيار داشتيم به‌جز سلاح‌های سبک انفرادی و ساخت برخی مهمات هيچ توليداتی در ايران صورت نمی‌گرفت و حتی بعد از انقلاب، دولت موقت به دنبال اين بود که برخی تجهيزات از جمله هواپيماهای اف‌۱۴ را به آمريکايی‌ها برگرداند. اما در شورای انقلاب با مخالفت شديد شهيد آيت‌الله بهشتی، آيت‌الله خامنه‌ای و آيت‌الله هاشمی رفسنجانی مواجه شدند.

وی ادامه داد: اين در حالی است که در سال‌های پس از انقلاب در زمينه ساخت انواع خمپاره‌اندازها، مهمات، موشک و جنگنده در شرايطی هستيم که می‌توانيم بگوييم کاملاً روی پای خود می‌توانيم بايستيم و نيروهای مسلح خود را اداره کنيم و اين سخن گزافی نيست. هرچند ممکن است در توليد برخی اقلام هنوز هم نيازهايی داشته باشيم.

وی همچنين گفت: گرچه در زمينه استقرار احکام اسلامی، اخلاق و معنويت قدم‌های ارزشمندی برداشته شده است، هنوز در اين زمينه تا نقطه مطلوب و ايده‌آل به‌ويژه در مساله اخلاق فاصله زيادی داريم.

اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام اظهار کرد: بعد از پيروزی انقلاب اسلامی برای دستيابی به آرمان‌های انقلاب هرجا که تعادل، تعامل و تعقل بود پيشرفت بهتری داشتيم و هرجا که افراطی‌گری حاکم شد ما با مشکلات مواجه شديم و پيشرفت با کندی و موانع مواجه شد.

وی افزود: با وجود همه تأکيدهايی که در احکام اسلامی ما بر حفظ اخلاق و توهين نکردن به ديگران وجود دارد، متأسفانه می‌بينيم در يک جمعی فرد يا افرادی به خود جرأت می‌دهند تا به ديگران اهانت ‌کنند و يا در نوشتار يا رفتارشان اخلاق اسلامی را رعايت نکنند. اين در حالی است که پيامبراسلام‌(ص) اعلام کرده است که خداوند متعال فرموده است؛ هرکس به مؤمنی اهانت کند اعلان جنگ به من داده است.

روحانی در عين حال با تاکيد بر اين‌که «سؤال و نقد و انتقاد نه تنها بلااشکال است که مفيد و خوب است اما توهين و هو کردن چيزی نيست که شايسته جامعه اسلامی باشد» ادامه داد: معتقدم آن‌جا که اعتدال حاکم است اختلاف نظرها می‌تواند راحت‌تر به اتفاق نظر تبديل شود. مگر بنا نيست همه دست به دست هم دهيم و کشور را در مسير پيشرفت و عدالت جلو ببريم؟ اين اتفاق بدون اجماع‌سازی امکان‌پذير نيست. با ادامه اختلاف‌ها و اهانت به هم و زير سوال بردن اين يا آن نمی‌توانيم به اهداف بلندمان دست پيدا کنيم و اگر هم بتوانيم با مشکلات و سختی‌های فراوانی همراه خواهد بود.

رييس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: افراطی‌گری و تندروی هيچ‌وقت ما را به مقصد نرسانده است. اگر اختلاف نظر داريم بايد طبق آيه شريفه «أدع إلی سبيل ربک بالحکمة والوعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی أحسن» در يک محيط سالم، با حکمت، دلسوزی و با بهترين کلمات و جملات آن را برطرف کنيم و قدم به قدم به سمت وحدت نظر حرکت کنيم.

وی خاطرنشان کرد: ما در اداره جامعه، پيشرفت و حل مشکلات آن‌جا که با يکديگر به تعامل پرداختيم توانستيم عقلانيت را حاکم کنيم و تصميمات بهتر و دقيق‌تری را بگيريم.

وی در ادامه به برخی از تجربيات خود در اين‌باره اشاره کرد و گفت: در يک مقطعی ترکيه برخلاف مقررات، يک کشتی حامل کالا به مقصد ايران را در دريای سياه متوقف کرد که موجب سر و صدا در جامعه سياسی ما شد. وقتی با دوستان در اين‌باره چاره‌انديشی شد برخی معتقد بودند بايد فوراً عمل مقابله به مثل را انجام دهيم و يک کشتی ترکيه را ما هم توقيف کنيم ولی نظر ديگر بر اين بود که صبر کنيم و با دولت ترکيه وارد بحث و مذاکره شويم، تا از مسير کم‌هزينه‌تر به هدف برسيم.

نماينده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنيت ملی افزود: در قدم اول اعتراض صورت گرفت و در قدم دوم کار حقوقی را پيش برديم و اين کار جواب داد. ما اقدام حقوقی را شروع کرديم و در دادگاه‌ ترکيه اقامه دعوا کرديم و بعد از چند ماه به نتيجه رسيديم. دادگاه، دولت ترکيه را محکوم کرد و کشتی آزاد شد و در نهايت دولت ترکيه از ايران عذرخواهی کرد.

وی تصريح کرد: افراط‌گری راه و مسير درستی در هيچ زمينه‌ای نيست. معتدل بودن و مسير تعامل را انتخاب کردن بهتر به نتيجه می‌رسد. شايد بعضی فکر می‌کردند کار انقلابی اين است که يک کشتی ترک را ما هم به صورت متقابل توقيف کنيم و يا اعلاميه‌ای تند بدهيم. ولی اين راه نه تنها انقلابی نبود بلکه می‌توانست مشکل‌آفرين باشد. البته اگر به نتيجه نمی‌رسيديم و راه‌های سياسی و حقوقی جواب نمی‌داد آن زمان توسل به اين روش معنا داشت. مهم اين است که همواره از کم‌هزينه‌ترين مسيرها بتوانيم به نتيجه برسيم.

روحانی در بخشی از سخنانش با اشاره به بيانات مقام معظم رهبری خاطرنشان کرد: اگر قوای سه‌گانه بتوانند با هم تعامل کنند، قطعاً کشور در مسير اعتلا و پيشرفت بهتر به پيش خواهد رفت. جايی که تعامل نيست مشکلات زيادی پيش می‌آيد. آن‌جا که می‌توانيم مساله‌ای را با تعامل با دنيا حل کنيم و هزينه کمی بپردازيم چرا انجام ندهيم؟

رييس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: آرامش روانی جامعه حق مسلم مردم است و هر چيزی که موجب ناآرامی روانی و نااميدی و نگرانی شود گسست و شکاف را بيشتر می‌کند و ظلم به جامعه است. هم‌چنين اگر بخواهيم در برابر غرب و توطئه آن‌ها مقاومت کنيم جز با وحدت داخلی و انسجام ممکن نيست. با دعوا و اختلاف و رو در روی هم قرار گرفتن فقط دشمن را تشويق می‌کنيم. هرچه اختلافات بيشتر شود دشمن بيشتر روحيه پيدا می‌کند و شرايط را برای فشار مناسب می‌بيند.

وی با تاکيد بر لزوم پرهيز از افراط و خرافه‌گرايی تصريح کرد: برای اين‌که به تمام آرمان‌های‌مان از جمله استقلال، مبارزه با انواع استبدادها، مردم‌سالاری، اجرای احکام و اخلاق اسلامی و استقرار معنويت در جامعه و مبارزه با فساد و پيشرفت و عدالت دست پيدا کنيم بايد افراط و خرافه‌گرايی را کنار بگذاريم. کشور و مشکلات آن را نمی‌توان با خرافه حل کرد. بايد با تعقل و برنامه‌ريزی در پی حل معضلات باشيم.

روحانی اضافه کرد: برای مشارکت بيشتر به‌ويژه در انتخابات سال آينده بايد تلاش کنيم تا اين مشارکت صفحه جديدی را پيش روی کشور و نظام قرار دهد. همه بايد بدانند قهر کردن و مشارکت نکردن در انتخابات به نفع کشور و هيچ جناحی نخواهد بود. يک انتخابات پرشور و رقابتی می‌تواند عظمت ملت ايران را به رخ دنيا بکشد و دوستان ما را خوشحال و دشمنان‌مان را نااميد سازد.

رييس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام در پاسخ به اينکه "نظرتان درباره وقايع پس از انتخابات سال ۸۸ چيست؟"، با بيان اين‌که "نظراتم را دراين‌باره قبلاً گفته‌ام"، اظهار کرد: اعتراض اوليه بخشی از مردم پس از انتخابات و برخی از انتقادها طبيعی بود. گرچه هر حرکتی بايد از مسير قانونی‌اش انجام شود. اما بعد از اين‌که مقام معظم رهبری نظرشان را در نماز جمعه به صراحت اعلام کردند که هرگونه اعتراضی بايد در چارچوب قانون ادامه پيدا می کرد می‌بايست اعتراض‌ها شکل قانونی به خود می‌گرفت. من معتقدم مشکلات‌ در خيابان حل‌وفصل نمی‌شود.

وی درباره پرونده هسته‌يی ايران و مغاير بودن مذاکرات تهران و پذيرش پروتکل الحاقی با منافع ملی خاطرنشان کرد: مذاکرات تهران يکی از مهم‌ترين مذاکرات در تاريخ سياسی کشور بود که تاريخ درباره آن قضاوت خواهد کرد. آن‌چه که سران نظام از من در اين مذاکرات خواسته بودند اين‌ بود که پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرايی کنيم و تعليق را صرفاً در بخش‌هايی به صورت موقت بپذيريم و پرونده را از شورای امنيت که با قطعنامه شورای حکام در شهريور آن سال در حال ارجاع به سازمان ملل بود، دور کنيم. تمام بخش‌های فعاليت هسته‌يی که هنوز کامل نشده است ادامه داديم، ما در ساخت سانتريفيوژهای عقب بوديم و مواد مورد نياز (UF۶) برای تزريق به ماشين‌ها سانتريفيوژ به مقدار کمی موجود بود و بايد خودمان آن را توليد می‌کرديم. از سويی تأسيسات اصفهان در آن مقطع که می‌بايست مواد را توليد می‌کرد در حال نصب تجهيزات بود و آب سنگين اراک در مراحل اوليه قرار داشت.

روحانی ادامه داد: آن‌ها در مقابل قول دادند که حق ايران در داشتن انرژی هسته‌يی را به رسميت می‌شناسند و اگر امريکا بخواهد پرونده را به شورای امنيت ببرد از حق وتو استفاده خواهند کرد.

مسئول پيشين پرونده هسته‌يی کشورمان تصريح کرد که مقام معظم رهبری به صراحت نظرشان را نسبت به اين مذاکرات در ۱۱ آبان ۱۳۸۲ بيان کردند.

وی در پاسخ به اين پرسشی درباره اصول مغفول مانده قانون اساسی گفت: فصل سوم قانون اساسی درباره حقوق ملت است. در اين فصل ۲۴ اصل وجود دارد، از جمله اين‌که تمام افراد ملت ايران بايد از حقوق مساوی برخوردار باشند. بنابراين اگر ديديد حقی اختصاصی برای کسی يا گروهی در نظر گرفته شده است و برای ديگری نيست، مشخص است که به قانون اساسی عمل نمی‌شود.

رييس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: اصل ديگر تمام افراد ملت اعم از زن و مرد را از حمايت قانون يکسان می‌داند و در اصول بعدی به حقوق زنان و مصونيت جان، مال و شغل و مسکن و حقوق از هرگونه تعرض می‌پردازد. در اصول بعدی به آزادی مطبوعات و نشريات و ممنوعيت تفتيش عقايد و ضبط و فاش کردن مکالمات و آزادی اجتماعات می‌پردازد.

روحانی تأکيد کرد: معتقدم بقا و قدرت ملی و حاکميت ملی در سايه اجرای دقيق همه اصول قانون اساسی به‌ويژه فصل سوم که حقوق ملت را مشخص می‌کند، خواهد بود. اگر يکی از اين اصول زير پا گذاشته شود بدانيد نمی‌توانيم به اهداف مدنظرمان در چارچوب انقلاب اسلامی دست يابيم.

وی در پاسخ به پرسش ديگری درباره اينکه "برخی از مهندسی انتخابات صحبت می‌کنند"، با بيان اين‌که «اميدوارم شاهد چنين امری نباشيم»، اظهار کرد: اگر در ذهن مردم شکل بگيرد که گروهی يا نهادی يا افرادی بخواهند انتخابات را مهندسی کنند، امنيت و صحت انتخابات زير سؤال می‌رود.

روحانی ادامه داد: انتخابات حق مردم است و اساساً اداره جامعه طبق قانون اساسی حق مردم است و حکومت از آنِ خداوند است که وی اين حق را به مردم تفويض کرده است. مردم هستند که برای اداره جامعه خود فرد يا افرادی را برمی‌گزينند و تمام مسئوليت‌ها طبق قانون و شرع از رأی مردم آغاز می‌شود. اين‌که برخی اسلام را طور ديگری تفسير می‌کنند و فکر می‌کنند رأی مردم تشريفاتی است، از اسلام واقعی فاصله دارند.

مسئول پرونده هسته‌يی ايران در دولت‌های هفتم و هشتم درباره برخی اتهامات نسبت به تيم مذاکره کننده زمان مسووليتش مبنی بر اين‌که تحت‌تأثير غرب بودند، گفت: موضوع هسته‌يی در تمام مراحلش بر اساس استراتژی و سياست‌های مصوب سران نظام بوده و حتی مذاکرات تهران که برخی در اين جمع درباره آن سؤال کردند همگی در چارچوب نظر مسوولان عالی‌رتبه نظام بوده است و همه موارد مهم کتباً به ما ابلاغ می‌شده و طبق آن عمل می‌شده است.

وی در پاسخ به اين‌که مقام معظم رهبری وارد شدند و از شما خواستند تا تعليق را بشکنيد، خاطرنشان کرد: قرار بر اين بود که در سال ۸۴ سايت اصفهان راه‌اندازی شود و همين گونه هم شد. با اروپايی‌ها که مذاکره می‌کرديم می‌گفتند اصفهان راه‌اندازی شود به اين شرط ‌که نطنز برای مدتی تعليق شود. فرانسه و آلمان تقريباً با ما راه ‌آمدند، اما کشوری که مانع شد انگليس بود و در مذاکرات آخر به فرانسه و آلمان گفت ما نمی‌توانيم توافق کنيم چون معلوم نيست اينها چند ماه ديگر سر کار هستند بايد صبر کنيم تا دولت بعدی بيايد.

روحانی ادامه داد: اين در حالی بود که انتخابات رياست جمهوری برگزار شده بود و به زودی دولت جديد شروع به کار می‌کرد. از طرف ديگر گروه کشورهای همسو که شامل چندين کشور از جمله آفريقای‌جنوبی، الجزاير، هند و برزيل و چند کشور ديگر قرار بود با کمک آنها فعاليت آغاز شود مقام معظم رهبری نظرشان اين بود که در همان دولت (دولت خاتمی) بايد تعليق شکسته شود و مصالحی را مدنظر داشتند که در جلسه سران آن مصالح را بيان کردند. لذا فرصت توافق با اروپا و يا حتی کشورهای همسو نبود با توجه به شروع کار دولت جديد، اصفهان را به دستور مقام معظم رهبری راه‌اندازی کرديم و لذا به آژانس نامه نوشتيم و تعليق را شکستيم.

رييس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام در پاسخ به سؤال دانشجويی گفت: ما به انقلاب و جمهوری اسلامی و ايران عزيز افتخار می‌کنيم و به عملکرد دولت فعلی هم انتقاد داريم. بنده از اولين منتقدان دولت فعلی بودم و الان هم منتقدم. اگر اشکالاتی در دولت فعلی است برخی از خدمات را هم نفی می‌کنيم. اشکالات دولت را پای انقلاب ننويسيد. اين اشکالات را پای خودمان بگذاريم. ما وقتی پای صندوق انتخابات می‌رويم، بايد دقت کنيم.

وی در پاسخ به پرسشی در مورد سياست‌های اشتغال در کشور گفت: معتقدم راهبرد رهبری برای اشتغال همان است که در نامگذاری امسال به نام سال توليد ملی و حمايت از کار و سرمايه ايرانی مشخص کردند. اشتغال با وام درست نمی‌شود بلکه بايد مشکلات توليد را حل کنيم که اگر توليد رونق يابد، کاهش بيکاری هم اتفاق خواهد افتاد.

رئيس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: الان ممکن است خيلی‌ها مسئله تحريم‌ها را در توجيه وضعيت اشتغال مطرح کنند اما چهار سال اول که تحريم‌ها نبود.

وی در پاسخ به پرسشی در مورد اخلاق اسلامی نيز اظهار کرد: در مورد اهانت و آزار ديگران فتوای بزرگان اين است که فرد آزاردهنده را می‌توان تعزير کرد. شهيد ثانی می‌گويد اگر کسی بدون دليل موجه شرعی به کسی توهين کند و فردی را آزار دهد بايد او را تعزير کرد. اخلاق اسلامی اين است که آخرت خود را به خاطر اين و آن نفروشيم. بايد با ادب و متانت با هم برخورد کنيم. مگر ما دشمن هم هستيم؟ ما همه مسلمان و هموطنيم و همه به دنبال اعتلای اين نظام و کشور هستيم.