زمزمه هایی درباره بازگشت هاشمی به نماز جمعه

بهار: چهار سال از آخرین نمازجمعـــــه آیت‌الله اکبرهاشمی‌رفسنجانی می‌گذرد. 26‌تیر‌88 آخرین روزی بود که او از تریبون نمازجمعه تهران با مردم سخن گفت و پس از آن دیگر هیچ جمعه‌ای دانشگاه تهران میزبان اکبر هاشمی‌رفسنجانی نبود. بسیاری از پدران و مادران برای فرزندانشان در آن روز تعریف می‌کردند که سال‌ها بود نمازجمعه به این شلوغی نشده بود و یادآور سال‌های نخست انقلاب بود. هاشمی دیگر به نمازجمعه بازنگشت.

چهار‌سال گذشت و رییس‌جمهوری عوض شد و حالا زمزمه‌های بازگشت هاشمی به نمازجمعه به گوش می‌رسد. سیدرضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز، معتقد است در فضایی که «امید» به جامعه تزریق شده است، بازگشت هاشمی‌رفسنجانی به نمازجمعه می‌تواند یک اتفاق خوب و البته تاثیرگذار باشد.» او در گفت‌وگو با عصر ایران خاطرنشان کرد: «به‌هرحال قبول کنیم یا نه، ایشان یکی از چهره‌های استثنایی است و ان‌شاءالله با ترمیم مشکلات، شرایطی به‌وجود آید تا نمازگزاران تهرانی دوباره بتوانند از خطبه‌های او استفاده کنند. هاشمی‌رفسنجانی یکی از ارکان نظام است و شناسنامه انقلاب به شمار می‌رود و صد البته مثل همه آن‌هایی که معصوم نیستند، بدون عیب و اشکال هم نیست، اما او شخصیت مهم کشور است و بعضی‌ها رهبر انقلاب و هاشمی را همیشه در کنار هم می‌بینند و همنشینی این دو بزرگوار برای نظام و کشور اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.» اکرمی با تاکید بر این‌که حضور هاشمی در نمازجمعه قطعا فواید بسیاری خواهد داشت خاطرنشان کرد: «البته اگر آقای هاشمی به نمازجمعه نیاید و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم نباشد و عضویت خبرگان را هم از دست بدهد، بازهم به‌عنوان یک شخصیت سیاسی و فکری و البته دینی مطرح باقی خواهد بود. پس باید گفت که هاشمی به حضور در مناصب مختلف نیاز ندارد.» هاشمی‌رفسنجانی یکی از قدیمی‌ترین خطیبان نمازجمعه تهران است. او از روزهای نخست پیروزی انقلاب در این جایگاه قرار گرفت.

در روزهای جنگ در کنار رهبر معظم انقلاب خطبه‌های نمازجمعه را ایراد می‌کرد و در آن سعی می‌کرد پیام پایتخت را از این طریق به گوش رزمندگان برساند. او حتی در دوران ریاست‌جمهوری‌اش و پس از نیز خطیب نمازجمعه باقی ماند و هیچ‌گاه این تریبون را واگذار نکرد؛ اما به‌نظر می‌رسد انتخابات 88 خیلی رسم‌ها را تغییر داد و یکی از این رسم‌ها حضور مرتب و منظم هاشمی‌رفسنجانی به‌عنوان خطیب در خطبه‌های نمازجمعه تهران بود. اظهارات هاشمی‌رفسنجانی نیز در آخرین خطبه‌ها با گذشته متفاوت بود و او نیز رسم‌و‌رسومات را تغییر داد. اکبر هاشمی‌رفسنجانی درآخرین حضورش در نمازجمعه اعلام کرد که باید اعتماد مردم به جمهوری‌اسلامی احیا و از زندانیان و آسیب دیدگان حوادث اخیر دلجویی شود.

او گفت که انتخابات خوب شروع شد و همه‌چیز آماده یک افتخار بزرگ برای کشور ایران بود، اما این‌طور نشد. هاشمی‌رفسنجانی در ادامه به طرح پیشنهادهایی پرداخت و تاکید کرد که این پیشنهادها را با جمعی از اعضای خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام که معتمد هستند در میان گذاشته ‌است و ابراز امیدواری کرد که این پیشنهادها به کار بسته شود. در این نمازجمعه اشخاصی چون، امامی‌کاشانی، علی‌اکبر ناطق‌نوری، حسن روحانی، عبدالله نوری، علیرضا محجوب، مجید انصاری، علی فلاحیان، محمد هاشمی، قدرت‌الله علیخانی، یاسر خمینی، میرمحمدی، محمدرضا باهنر، محسن رضایی، سعید مرتضوی و علی رازینی نیز حضور داشتند. نمازجمعه هاشمی‌رفسنجانی با دو واکنش مواجه شد؛ محمد یزدی از پیشنهاد هاشمی‌رفسنجانی برای آزادی دستگیرشدگان پیامدهای اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری، انتقاد کرد و خطاب به او گفت: «شما چه‌کاره هستید که می‌گویید باید بازداشت‌شدگان آزاد شوند.» مجتبی ذالنوری، جانشین نمایندگی مقام معظم رهبری، در سپاه پاسداران گفت: «در نمازجمعه دو روز گذشته عده‌ای برای اولین‌بار به نمازجمعه آمدند و با ایجاد بی‌نظمی موجب شکسته‌شدن صفوف نماز شدند و شعارهایی علیه ولایت سر دادند.» حسین شریعتمداری نیز در سرمقاله روزنامه کیهان، سخنان هاشمی‌رفسنجانی را جانبداری آشکار از یک جناح سیاسی خاص دانست و از این‌که او شرایط کشور را بحرانی خوانده است، انتقاد کرد.

از آن طرف هم سیدمحمد خاتمی از گفته‌ها و پیشنهادهای هاشمی‌رفسنجانی در خطبه‌های نمازجمعه تهران استقبال کرد. مجمع روحانیون مبارز نیز در بیانیه‌ای توصیه کرد پیشنهادهای هاشمی عملی شود. علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، نیز پیشنهادهای هاشمی‌رفسنجانی را مورد تایید قرار داد و این راهکارها را برای دوطرف ماجرا بسیار راهگشا دانست. این نمازجمعه تبعات دیگری هم داشت. سایت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌دلیل عدم حذف آخرین خطبه نمازجمعه وی از روی سایت فیلتر شد و درنهایت نیز پس از رایزنی‌های انجام‌شده فیلترینگ این سایت برداشته شد. هاشمی‌رفسنجانی خود در گفت‌وگو با آرمان از آخرین نمازجمعه‌ای که به‌عنوان خطیب حضور داشت می‌گوید. او می‌گوید: «اگر بخواهم به نمازجمعه بیایم و جمعیتی همانند نمازجمعه آخری بخواهد بیاید، مسئله شکل دیگری به خودش می‌گیرد. به‌علاوه این‌که مایلم افراد دیگری نمازجمعه را اقامه کنند. من همه حرف‌ها را در نمازجمعه زده‌ام. اوایل مدتی دعوت می‌کردند که من نمی‌رفتم. وقتی نرفتم، دیگر دعوت نمی‌کنند.» از سوی دیگر رییس شورای سیاست‌گذاری نمازجمعه در فروردین سال‌جاری گفت که بازگشت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی به نمازجمعه تهران منتفی شده است. » به‌دنبال این‌ اظهارات، محمد هاشمی، برادر و رییس دفتر اکبر هاشمی‌رفسنجانی، در گفت‌وگو با روزنامه بهار گفت: «بازگشت هاشمی هم به نمازجمعه می‌تواند یک قدم برای برطرف‌کردن موانع باشد.»

اکنون پس از گذشت چهار سال تریبون نمازجمعه منتظر یکی از قدیمی‌ترین خطیبان خود هست. در همین راستا در فضای مجازی نیز کمپین‌های مختلفی در موضوع دعوت از هاشمی‌رفسنجانی به نمازجمعه تهران شکل گرفته است و کاربران فضای مجازی از او خواسته‌اند تا مجددا خطیب تهران شود. هاشمی‌رفسنجانی برای تریبون نمازجمعه صدای آشناست و حالا می‌توان امیدوار بود که با آشتی‌های انجام‌شده و شروع دوره تدبیر و امید یکی از چهره‌های موفق انتخابات یازدهم، یعنی اکبرهاشمی‌رفسنجانی، مجددا به جایگاه خود بازگردد.