هشدار در مورد "پاییز و زمستان مرگبار" در ایران

دویچه وله فارسی - اخیراً خبر توزیع بنزین با استاندارد یورو ۴ و توقف شماره‌گذاری‌خودروهای فاقد این استاندارد منتشر شد. اخبار دیگری اما تأیید می‌کنند که شرایط تغییر نکرده و با سردشدن هوا بار دیگر مرگ بر شهرهای بزرگ ایران سایه می‌گسترد.

خبرگزاری دانشجویان ایران – ایسنا – روز سه‌‌شنبه (۹ ژوئیه/ ۱۸ تیر) به نقل از مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی نوشت که مجتمع‌های پتروشیمی همچنان بخشی از بنزین مورد مصرف در ایران را تولید می‌کنند. بر این اساس، در حال حاضر روزانه ۸ تا ۱۰ میلیون لیتر بنزین و حدود ۷ تا ۹ میلیون لیتر ماده اولیه گازوئیل "مرغوب" در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی قرار می‌گیرد.

سیاست تولید بنزین در مجتمع‌های پتروشیمی در سال ۱۳۹۱ برای جبران کاهش واردات در پیش گرفته شد؛ کاهشی که محصول گسترش تحریم‌های بین‌المللی بود.

پیش از این اعلام شده بود که در نیمه دوم سال ۱۳۹۲ دیگر نیازی به تولید سوخت در مجتمع‌های پتروشیمی نیست. به گفته مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، اما هنوز درخواستی مبنی بر توقف تولید سوخت به این مجموعه ابلاغ نشده است.

توقف تولید سوخت در مجتمع‌های پتروشیمی به راه‌اندازی واحدهای پالایشگاهی اصفهان، لاوان و تبریز و پایان تعمیر اساسی برخی از پالایشگاه‌ها منوط شده بود.

تولید دوبرابری سوخت در مجتمع‌های پتروشیمی

مطابق گزارش‌ها، ظرفیت تولید بنزین در ایران حدود ۶۱ میلیون لیتر در روز است که نزدیک به یک‌پنجم آن در مجتمع‌های پتروشیمی تولید می‌شود.

بنزین خروجی از این مجتمع‌ها از آغاز توزیع واکنش منفی فعالان محیط زیست و کارشناسان بهداشت را برانگیخت. احتراق این محصول در زمستان ۱۳۹۱ آلودگی هوا از جمله در تهران را به طرز محسوسی افزایش داد.

علیرضا ضیغمی، معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی در امور پالایش و پخش در اردیبهشت ماه به خبرگزاری ایسنا گفته بود که «در حال حاضر روزانه چهار تا پنج میلیون لیتر بنزین از پتروشیمی می‌گیریم تا حجم ذخایرمان بیشتر شود».

با این حساب و بر اساس گفته‌های کنونی مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بنزین دریافتی از مجتمع‌های پتروشیمی نسبت به اردیبهشت‌ماه ۹۲ دو برابر شده و از چهار تا پنج میلیون لیتر به هشت تا ۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده است.

تأیید استفاده از ترکیبات سرطان‌زا در بنزین

خبرگزاری مهر به نقل از یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، می‌نویسد: «از آنجایی که پتروشیمی ترکیباتی مانند بنزن، تولوئن و زایلن که سرطانزا هستند تولید می‌کند؛ این بدان معنی است که وزارت نفت رسماً اعلام کرده که از ترکیبات سرطان‌زا به عنوان افزودنی سوخت استفاده می‌کند».

علی مؤمنی، رئیس هماهنگی و کنترل تولید شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی، اما نظر دیگری دارد: «در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران یکی از با کیفیت‌ترین بنزین‌ها را در بین کل کشورهای منطقه خاورمیانه و حتی جهان تولید می‌کند».

به گفته مؤمنی، «بنزین خامی که در پتروشیمی‌ها تولید می‌شود در پالایشگاه‌های نفت بهبود کیفیت می‌شود به طوری که میزان بنزن، آروماتیک‌ها و سایر ترکیبات حلقوی معادل استاندارد ملی و اتحادیه اروپا کاهش می‌یابد».

مؤمنی با اشاره به این‌که احتراق بنزین به عنوان یک فرآورده نفتی و هیدروکربوری همواره آلایندگی را ایجاد می‌کند، از "مسئولان" خواسته "به جای انتقاد از استاندارد بنزین تولید داخل"، با "فرهنگ‌سازی و توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی" زمینه مدیریت مصرف این فرآورده نفتی را فراهم کنند.

بیشتر بخوانید: رکورد تاریخی مصرف بنزین در نوروز ۹۲

شهرداری تهران در سال‌های اخیر همواره از عدم تخصیص اعتبارات مربوط به توسعه حمل‌ونقل عمومی در پایتخت توسط دولت محمود احمدی‌نژاد انتقاد کرده است.

"تولید خودرو با استاندارد یورو ۴"

خودروها در ایران بزرگ‌ترین منابع آلاینده هوا هستند. با آغاز تابستان اعلام شد که شماره‌گذاری خودروهای فاقد استاندارد یورو ۴ متوقف شده است. به نوشته پایگاه اینترنتی فرارو، اما صنعت خودروسازی به‌عنوان بزرگ‌ترین صنعت غیر نفتی ایران "لابی‌گری" کرد و دوباره مجوز گرفت تا "هر چه می‌خواهد تولید کند".

این وبسایت به نقل از "عده‌ای" می‌نویسد که تعیین ضرب‌العجل بی‌فایده است و محصولاتی مانند سمند، پراید و پژو ۴۰۵ قادر به اخذ استاندارد یورو ۴ نیستند. به نوشته فرارو، «هرچند برخی خودروسازان برای خالی نبودن عریضه تعدادی خودروی یورو ۴ پیش‌فروش کردند، اما آنچه که بیشتر به مردم دادند، همان چیزی بود که در چند سال گذشته تولید شده است».

پایگاه اینترنتی فراور در گزارش خود می‌نویسد که نه کیفیت خودروهای داخلی بهبود یافته و نه کیفیت بنزین تولیدی؛ این تنها "باد" و "باران" هستند که به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند و آلودگی با رسیدن فصل سرما بار دیگر محسوس خواهد شد. این وبسایت در مورد "پاییز و زمستانی مرگبار" هشدار می‌دهد.