پورنجاتی:ژن اصلاح‌طلبی و اعتدال‌گرایی یکی است

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان این‌که اعتدال‌گرایی بیان دیگری از خط مشی اصلاح‌طلبی است، اظهار کرد: اعتدال‌گرایی و اصلاح‌طلبی از هرگونه افراط‌گرایی و شعارهای بدون پایه واقعی و خیال‌پردازی مبرا و در واقع این دو از یک ژن هستند.

احمد پورنجاتی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به این‌که اعتدال‌گرایی مفهوم ناشناخته‌ای از نظر افکار عمومی و فرهنگ قالب در جامعه نیست خاطرنشان کرد: اعتدال‌گرایی مفهوم نوپدیدی نیست و مانند تعابیری مثل دموکراسی که بر خواسته از مفاهیم مدرن از نظر جامعه‌شناسی سیاسی هستند، نیاز به تبیین ندارد و برای افکار عمومی و فعالان سیاسی نسبتا شناخته شده و ملموس است.

وی افزود: اعتدال‌گرایی به این معنا است که تصمیم‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌ها پای‌بست عقلانی داشته و مبتنی بر ظرفیت‌های واقعی و توجه به مقررات و محدودیت‌ها بوده و سمت و سویی پویا داشته باشد. اعتدال‌گرایی به مفهوم ایستایی، سازش کاری، محافظه‌کاری، نادیده نگرفتن افق‌های بلند و آرمان‌ها نیست. اعتدال‌گرایی یعنی پا در واقعیت باشد و چشم‌ها به افق‌های بلند دوخته شود.

پورنجاتی همچنین خاطرنشان کرد: من به عنوان کسی که به رویکردهای اصلاح‌طلبانه و انقلاب اسلامی اعتقاد دارم بیان می‌کنم که اعتدال‌گرایی بیان دیگری از مشی اصلاح‌طلبی است. با این وجود اعتدال‌گرایی باید از سوی آقای روحانی و همفکرانش به درستی تبیین شود.

وی در ادامه با بیان این‌که گفتمان اعتدال‌گرایی پس از انتخابات ریاست جمهوری 92 به وجود نیامد، بلکه دارای شناسنامه است، گفت: این گفتمان به دلایلی در چند سال گذشته دچار سکته تاریخی شده بود. به نظر من آغاز گرایش اعتدال‌گرایی در جامعه ایران به دوران امام خمینی (ره) بازمی‌گردد. با وجودی که گرایش‌های تندروانه چپ و راست در زمان امام وجود داشت، اما خط مشی ایشان مخصوصا در سال‌های پایانی عمرشان اعتدال‌گرایی و درک واقعیات زمانه بود.

وی افزود: در دوران جنگ تحمیلی، امام خمینی (ره) تعابیری مثل جنگ جنگ تا رفع فتنه از عالم را مطرح کرد که عده‌ای این تعابیر را یک نسخه مادام‌العمر تلقی می‌کردند. اما وقتی امام این شعار را به کار می‌برد به دلیل شرایط دوران دفاع مقدس و نیاز جامعه به پایداری بود. جهت‌گیری امام خمینی (ره) در هر زمینه‌ها همواره اعتدالی و جهت‌گیری امام خمینی در همه زمینه‌ها همواره اعتدالی و جهت‌گیری رشد متوازن و پذیرفتن واقعیات بود. با این وجود همین امام رویکردهای تازه‌ای را متناسب با مقتضیات تازه، به مدیران جامعه ارائه می‌کرد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب همچنین با اشاره به این‌که اعتدال‌گرایی در دستور کار دولت هاشمی بود، اظهار کرد: اما این روند اعتدال‌گرایی به سمت تعدیل اقتصادی پیش رفت در دوران اصلاحات نیز، مشی اصلاحات نوعی روش اعتدالی برای اصلاح جامعه بود.

پورنجاتی در ادامه با بیان این‌که همفکران روحانی و تیم وی در حال تبیین گفتمان اعتدال‌گرایی هستند خاطرنشان کرد: گفتمان اعتدال در همه عرصه‌ها می‌تواند بازتاب داشته باشد و باید به گونه‌ای تبیین شود که افکار عمومی متوجه شوند که درباره چه موضوعی سخن گفته می‌شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره نقش رسانه‌ها در تبیین این گفتمان گفت: رسانه‌ها به عنوان واسطه افکار عمومی و نهادهای تصمیم‌گیر باید گفتمان اعتدال را برپایه عقلانیت در منطق، مشارکت در رفتار و واقع‌نگری در تحقق اهداف به جامعه معرفی کنند.

این فعال سیاسی همچنین با بیان این‌که دریافت عقلانیت جمعی براساس حدس و گمان محقق نمی‌شود، تصریح کرد: باید این امکان وجود داشته باشد که مطالبه عقلانیت جمعی کشف شود. اگر این کار انجام شود یکی از مهم‌ترین مولفه‌های گفتمان اعتدال‌گرایی محقق شده است. در این راستا رسانه‌ها باید جامعه را برای تشکیل نهادهای مشارکت جمعی تشویق کنند، زیرا هرچه تعداد این نهادهای جامعه محور مشارکت جو برای دریافت مطالبه عقل جمعی بیشتر باشد، امکان دریافت عقل جمعی برای متولیان هم بیشتر می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: رسانه‌ها باید با هر نوع بی‌منطقی، برخوردهای افراطی و ناهنجار مقابله کنند و اخلاق نقد را در جامعه گسترش دهند تا روح اعتدال در جامعه نهادینه شود. در این صورت امکان مصادره این گفتمان هم وجود ندارد. البته باید اجازه داد همه اعتدال را تفسیر کنند به شرطی که به لوازم و پیامدهای واقعی مفهوم اعتدال وفادار باشند.

پورنجاتی در پایان با اشاره به این‌که جبهه اعتدال نه به عنوان یک جبهه سیاسی، بلکه به عنوان یک جبهه اجتماعی شکل گرفته است، اظهار کرد: در این جبهه اصلاح‌طلبان واقعی با ماهیت تحول‌خواهی می‌توانند در کنار اصولگرایانی که رویکرد عقلانی داشته و از افراط پرهیز می‌کنند، قرار بگیرند و با رعایت اصول گفتمان اعتدال، سلیقه‌های خاص خود را در کنار یکدیگر داشته باشند.