نخستین دور مذاکرات نمایندگان فلسطینیان و اسرائیل برگزار شد

بی بی سی ـ نخستین دور گفتگوهای سرپرستان هیات‌های مذاکره‌کننده فلسطینی و اسرائیلی در واشنگتن برگزار شده است.

شامگاه گذشته، زیپی لیونی، وزیر دادگستری و سرپرست مذاکرات صلح اسرائیل، و صائب عریقات، مذاکره کننده صلح فلسطینیان، که در واشنگتن به سر می‌برند، نخستین دور مذاکرات خود را با حضور جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، برگزار کردند.

زیپی لیونی، رهبر حزب میانه رو "جنبش" و عضو کابینه ائتلافی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل است و یکی از شرایط عضویت او در کابینه، از سرگیری مذاکرات صلح با فلسطینیان بوده است.

ملاقات دو طرف شامگاه دوشنبه در میهمانی افطار آقای کری در ساختمان وزارت امور خارجه آمریکا صورت گرفت.

مذاکرات صلح فلسطینیان و اسرائیل سه سال پیش و کوتاه مدتی پس از آغاز زمامداری بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در راس یک کابینه راستگرا، به حالت تعلیق درآمد.

از سرگیری مذاکرات حاصل چند ماه تلاش جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده و دیدارهای مکرر او و فرستاده‌های آمریکا با مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین و اسرائیل بوده است.

آقای کری، که حدود شش ماه پیش سمت وزارت خارجه آمریکا را بر عهده گرفت، تایید کرده است که بین دو طرف اختلافات عمده ای وجود دارد و از آنان خواسته است تا برای پیشرفت مذاکرات، از خود "مصالحه معقول" و گذشت نشان دهند.

پیش از ملاقات فرستادگان دو طرف در واشنگتن، جان کری به طور جداگانه با سرپرستان هیات‌های اعزامی آنها دیدار کرد.

در میهمانی افطار جان کری، علاوه بر خانم زیپی و آقای عریقات، مارتین ایندایک، سفیر سابق ایالات متحده در اسرائیل و نماینده جدید وزیر خارجه در گفتگوهای صلح نیز حضور داشت.

نخستین دیدار سرپرستان مذاکرات اسرائیل و فلسطینیان در حالی برگزار شده است که دو طرف دیدگاه‌های متفاوتی را در مورد اولویت مذاکرات بعدی مطرح کرده‌اند.

یک مقام فلسطینی گفته است که در نخستین مراحل گفتگو، موضوع مرزهای کشور مستقل فلسطینی و امنیت اسرائیل مطرح خواهد شد در حالیکه به نقل از یک منبع اسرائیلی گزارش شده که "تمامی موضوعات همزمان" مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

اختلاف دو طرف

با وجود درخواست جان کری برای "گذشت" از سوی هر دو طرف و توصیه به آنان برای خودداری از اظهار نظر‌هایی که ممکن است مانع پیشرفت این مذاکرات شود، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در سخنانی در قاهره گفته است که در نهایت، حضور حتی یک نظامی یا غیرنظامی اسرائیلی را هم در خاک کشور فلسطینی نمی‌پذیرد.

مقامات اسرائیلی تاکید داشته‌اند که برای جلوگیری از قاچاق اسلحه به داخل سرزمین‌های فلسطینی در کرانه باختری رود اردن و به کارگیری آنها علیه اسرائیل، لازم است واحدهایی را در مرز این اراضی با اردن مستقر کنند.

مقامات فلسطینی همچنین از دولت اسرائیل خواسته‌اند تا از ایجاد و گسترش شهرک‌های یهودی نشین در اراضی اشغالی فلسطینی خودداری کنند و شهرک‌های ایجاد شده را نیز برچینند.

آنان همچنین خواستار بازگشت اسرائیل به مرزهای آن کشور قبل از جنگ شش روزه ژوئن سال ١٩٦٧ شده‌اند اما آقای نتانیاهو این نظر را قابل قبول ندانسته است.

مقامات اسرائیلی با تاکید براینکه برای آنان، "امنیت شهروندان اسرائیلی" در اولویت قرار دارد، تاکید داشته‌اند که مرزهای کشور فلسطینی باید به شکلی باشد که امنیت اسرائیل را به مخاطره نیاندازد.

دو طرف همچنین بر سر موقعیت بیت المقدس (اورشلیم) اختلاف نظر جدی دارند.

تا جنگ سال ١٩٦٧، بخش غربی بیت المقدس در اختیار اسرائیل و بخش شرقی آن، شامل اکثر اماکن مقدس مسلمانان و یهودیان، تحت حاکمیت اردن بود اما در جریان جنگ، نیروهای اسرائیلی تمامی این شهر را تصرف کردند.

فلسطینیان خواستار الحاق بخش شرقی به کشور مستقل فلسطینی و ایجاد پایتخت خود در این بخش هستند در حالیکه اسرائیل تاکید دارد که "اورشلیم یکپارچه" را پایتخت خود می‌داند و حاضر به واگذاری نیمی از شهر به فلسطینیان نیست.

مشکل دیگری که در مذاکرات فلسطینیان و اسرائیل وجود دارد، اختلاف داخلی فلسطینیان است که باعث شده است دو "دولت" مختلف اداره امور سرزمین‌های فلسطینی را در دست داشته باشند.

از ماه ژوئن سال ٢٠٠٧، گروه اسلامگرای حماس بر اراضی فلسطینی در نوار غزه مسلط شده در حالیکه کرانه باختری رود اردن در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطینی تحت تسلط جنبش فتح، به رهبری محمود عباس است.

بر خلاف تشکیلات خودگردان فلسطینی، جنبش حماس کشور اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد، مذاکرات صلح را قبول ندارد و حاضر نشده است توسل به خشونت علیه اسرائیل را نفی کند. برخی از گروه‌های تندرو فلسطینی نیز که با مذاکرات صلح مخالف هستند، با برگزاری تظاهراتی، تصمیم تشکیلات خودگردان به از سرگیری مذاکرات را محکوم کرده‌اند.