توافق اعضای دائم شورای امنیت در مورد قطع‌نامه سوریه

مقام‌های رسمی چهارم مهر ماه اعلام کردند که پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، بر سر پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای که از سوریه می‌خواهد تا سلاح‌های شیمیایی خود را نابود کند، به توافق رسیده‌اند.

به گزارش رادیو فردا، این پیش‌نویس را آمریکا، بریتانیا و فرانسه ارائه کرده بودند و روسیه طی روزهای گذشته مخالفت خود را با استفاده از اقدام نظامی احتمالی در آن اعلام کرده بود.

در این مدت میان آمریکا و روسیه برای رسیدن به یک توافق نهایی گفت‌وگوهایی انجام شد که جزئیات زیادی در مورد آنها منتشر نشده است.

با توافقی که اینک بین این دو کشور و در نهایت اعضای صاحب حق وتو به دست آمده، برای نخستین بار از آغاز بحران سوریه در بیش از دو سال و نیم گذشته، شورای امنیت ملل متحد می‌تواند در قالب قطع‌نامه‌ای «الزام‌آور»، واکنشی به آن نشان دهد.

تا کنون فرانسه، بریتانیا و آمریکا سه بار تلاش کرده‌اند که قطع‌نامه‌ای را در این شورا در مورد جنگ داخلی سوریه تصویب کنند، اما دو کشور دیگر صاحب حق وتو، یعنی روسیه، هم‌پیمان دمشق، و چین با آن مخالفت کرده‌اند.

این قطع‌نامه -بنا به گفته سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل- قرار است امشب (جمعه) به شورای امنیت برود.

نمایندگان کشورهای غربی می‌گویند قطع‌نامه اجرایی و الزام‌آور است. با این همه به گزارش خبرگزاری رویترز، استفاده از بند هفتم منشور سازمان ملل که اجازه استفاده از زور علیه کشورهای دیگر را در صورت تهدید صلح جهانی می‌دهد، در این قطع‌نامه به شکل خودبه‌خود تعریف نشده است.

با این حساب چنین موضوعی نیاز به تصویب قطع‌نامه‌ای دیگر خواهد داشت.

رویترز می‌گوید کشورهای غربی برای گرفتن رضایت روسیه در وتو نکردن قطع‌نامه، از «بسیاری از خواست‌های خود» دست کشیدند.

اما یک مقام وزارت خارجه آمریکا این قطع‌نامه را «موفقیتی بزرگ» دانسته است. سامانتا پاور نیز در پستی در توئیتر خود نوشته است که این قطع‌نامه «هنجاری تازه» را علیه استفاده از سلاح‌های شیمایی تعریف می‌کند.

در حاشیه آخرین مذاکرات در مورد این قطع‌نامه، جان کری، وزیر خارجه آمریکا، با وانگ یی، همتای چینی خود، دیداری کرد. پس از آن دیدار آقای وانگ به خبرنگاران گفت که «نگرانی‌های اصلی همه طرف‌ها، از جمله چین، به طور عمومی حل شده است».

رویترز از قول سرگئی ریاباکوف، معاون وزارت خارجه روسیه، نوشته که آن کشور حاضر است برای نگهبانی و نابود کردن سلاح‌های شیمیایی حکومت سوریه، کمک کند، اما آنها را به روسیه انتقال نخواهد داد.

رای‌گیری نهایی در مورد این قطع‌نامه با حضور همه اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌تواند روز جمعه انجام شود.

با این حساب این امکان وجود دارد که بحران سوریه و جنگ داخلی آن کشور وارد مرحله دیگری شود، هرچند هنوز پیشنهاد برپایی کنفرانس صلح ژنو ۲ که آمریکا و روسیه آن را برای حل بحران سوریه، به شکل سیاسی، ارائه کرده‌اند، فرجامی نیافته است.

بیش از صدهزار نفر در پی جنگ داخلی سوریه کشته شده‌اند و یک سوم شهروندان آن کشور نیز آواره شده‌اند.

در عین حال در تازه‌ترین تحولات در میان شورشیان نیز، گروهی از پیکارجویان عمدتا اسلام‌گرایی که در جنگ داخلی علیه نیروهای هوادار بشار اسد و ارتش سوریه به موفقیت‌هایی دست پیدا کرده‌اند، اعلام کرده‌اند که ائتلاف مخالفان در تبعید را به رسمیت نمی‌شناسند.

فرمانده ارتش آزاد سوریه (شاخه نظامی ائتلاف مخالفان)، قرار است امروز (جمعه) به بخشی از سوریه که در کنترل مخالفان است برود تا با این گروه از شورشیان گفت‌وگو کند. برخی از گروه‌های شورشی که از ائتلاف در تبعید فاصله گرفته‌اند، زیر حمایت ارتش آزاد سوریه قرار دارند.