توکلی: پیش از بازداشت زنجانی، تصور می‌شد او پشتش به جایی گرم است

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی وجود نقص و ابهام در قوانین و همچنین اتخاذ سیاست نادرست از سوی مجریان را از جمله عوامل بروز سوء استفاده‌های مالی عنوان کرد و گفت که تاخیر در بازداشت بابک زنجانی به این دلیل بوده که روسای قوا معتقد بودند ممکن است با بازداشت وی نتوانند طلب‌های مردم را باز بستانند.

احمد توکلی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ضمن قدردانی از رییس قوه قضاییه به خاطر برخورد سریع با اتهامات بابک زنجانی، اظهار کرد: کمی بعد از نامه 12 نفر از نمایندگان مجلس به سران قوا، بابک زنجانی بازداشت شد البته من خبر دارم که آیت‌الله آملی اصرار به بازداشت او داشت و روسای قوای دیگر هم نظرشان در این باره مثبت بود، گرچه در ابتدا نگران بودند ممکن است با بازداشت این فرد نتوانند طلب‌های مردم را از او باز بستانند. ولی بحمدالله نظرشان بر این شد که این کار انجام گیرد و آیت‌الله آملی هم دستور بازداشت دادند که جای تشکر دارد.

وی افزود: پرونده‌های سوءاستفاده‌های مالی ذاتا رسیدگی طولانی مدت‌تری را نیاز دارند زیرا بنا نیست هر کسی که ثروت دارد یا متهم به سوء استفاده می‌شود، در رسیدگی بی‌مبالاتی صورت گیرد و ناامنی درست شود، بلکه باید به نحوی عمل شود که حق کاملا روشن شود. پرونده‌های مالی هم به همین دلیل مطول می‌شوند اما امیدواریم همان‌طور که پرونده مه‌آفرید خسروی به نتیجه خوبی رسید و به انتها نزدیک می‌شود، این پرونده و پرونده‌های مشابه هم در حدی که ممکن است با سرعت رسیدگی شوند.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یادآور شد: در سال‌های گذشته در فرانسه رییس کمیسیون اقتصادی مجلس این کشور متهم به سوء استفاده شد و او را وادار به استعفا کردند. در آنجا رسم است اگر کسی از مسئولین متهم می‌شود باید از سمتش کناره‌گیری کند تا اگر اتهام درست بود، سوء استفاده ادامه پیدا نکند. نهایتا این فرد استعفا کرد و از مجلس خارج شد و رسیدگی به پرونده‌اش دو سال به طول انجامید و سرانجام تبرئه شد. پس از برائت مجددا در انتخابات شرکت کرد و رأی آورد و در مجلس مجددا ریاست کمیسیون اقتصادی مجلس فرانسه را به دست گرفت.

توکلی ادامه داد: این مثال نشان می‌دهد که در رسیدگی به پرونده‌های مالی داشتن سرعت زیاد چندان امکان‌پذیر نیست زیرا اثبات جرایم مالی پیچیده است و هر نوع کسب ثروتی را نمی‌شود به حرام منتسب کرد. حتی گاهی ممکن است کسی پرونده مالی داشته باشد اما تبرئه شود کما اینکه در پرونده‌هایی که تاکنون به آنها رسیدگی شده برخی مبرا و برخی محکوم شده‌اند و تحمل حبس می‌کنند.

نماینده مردم تهران در مجلس درباره نقش دستگاه اجرایی و مجلس در جلوگیری از وقوع تخلفات مالی، یادآور شد: قوه مقننه و قوه مجریه در این زمینه نقش زیادی دارند. گاهی به دلیل نقص، ابهام و سکوت قانون، سوء استفاده‌ای شکل می‌گیرد و برخی اوقات هم به دلیل اتخاذ سیاست نادرست در قوه مجریه یا فساد موجود در قوه مجریه، رانت‌خواری شکل می‌گیرد.

وی با اشاره به نامه اخیر خود درباره رانت 650 میلیون یورویی در وزارت صنعت، یادآور شد: در این مورد برای یک تاجر ویژه که تاجر کالاهای اساسی بود، رانت‌سازی شد. به این دلیل که برای واردات کالاهای اساسی که امر مهمی بود سیاستگذاری نادرستی انجام شد و کاری که به خیر کشور و به سود تجار بود را تعمیم ندادند و تنها برای یک نفر به صورت انحصاری این امتیاز را در نظر گرفتند.

توکلی اضافه کرد: البته خوشبختانه بعد از طرح این موضوع دولت واکنش مثبتی نشان داد و اگرچه با تأنی، ولی دستور داده شد امتیازی که به شکل ویژه به این فرد داده شده بود تعمیم داده شود. البته کار در عمل با کندی پیش رفت ولی ما امیدواریم این امتیاز که اصل آن به نفع کشور است فقط محدود به یک تاجر خاص نشود. این نمونه‌ای است از اینکه یک سیاستگذاری غلط موجب رانت می‌شود.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: در مورد دیگری که متاسفانه دولت واکنش مثبتی به آن نشان نداده امتیازی را به همان تاجر دادند که حدود 40 تا 50 میلیارد تومان به نفع اوست. البته بحث شخص خاصی مطرح نیست بلکه روش کار باید به شکلی باشد که یا امتیازی برای همه وجود داشته باشد یا برای هیچ کس. این اقتضای دستور صریح اصل 44، شرع مقدس اسلام و قانون اساسی است که انحصار را ممنوع کرده است.

توکلی در ادامه تصریح کرد: داده‌های اقتصادی به ما می‌گوید که اگر امتیازی به کسی داده شود میل به انحصار تشدید می‌شود و وقتی انحصار زیادتر شد، تولید پایین می آید و تولید زیر نقطه بهینه خواهد بود در حالی که قیمت بالای نقطه بهینه است. در این شرایط مردم ضرر می‌کنند، اشتغال کم می‌شود و در نهایت قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد.

نماینده مردم تهران در مجلس تاکید کرد:‌ قانون غلط، سکوت قانون، سیاستگذاری غلط یا خدای ناخواسته فساد در سیستم و اینکه امتیازی به کسی داده شود و به دیگران داده نشود و انگیزه آن فساد‌آمیز باشد، همه می‌تواند در رشد رانت‌خواری و قوت گرفتن رانت‌خواران موثر باشد و اگر این افراد رشد کنند در سیستم اعمال نفوذ می‌کنند و زمینه رشد بعدی را برای خود فراهم خواهند کرد و فساد را در سیستم بیشتر می‌کنند لذا همه ما باید حساس باشیم که اگر می‌خواهیم از شرایط رکود تورمی دور شویم یکی از راهکارهایش این است که با فساد مبارزه کنیم.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ادامه اظهار کرد: نفس وجود افرادی مثل بابک زنجانی که با تبختر همه چیز را با پول خریدنی می‌دیدند و به کرامت ملت توهین می‌کردند، این تصور را ایجاد می‌کرد که این فرد پشتش به جایی گرم است. مثلا می‌گفتند به اطلاعات، سپاه یا دولتی‌ها وصل است. این موضوع همه را زیر سوال می‌برد که چرا قوه قضاییه کاری نمی‌کند یا مجلس چیزی نمی‌گوید و در نتیجه کل نظام زیر سوال می‌رفت.

توکلی همچنین گفت: البته من مطلع بودم برخی افرادی که ادعا می‌شد بابک زنجانی پشتش به آنها گرم است، روی پرونده او کار می‌کنند. درخواست ما در نامه جمعی از نمایندگان هم این بود که این پرونده که دلایل متقنی در آن وجود دارد، با بازداشت بابک زنجانی به صورت جدی‌تر پیگیری شود. البته ما بعد از نامه متوجه شدیم که علیرغم اصرار آیت‌الله آملی لاریجانی به بازداشت، روسای قوا به این نتیجه رسیده بودند که ممکن است با آزاد بودن این فرد راحت‌تر بشود اموال را پس گرفت. البته خوشبختانه بعدا آنها در مورد بازداشت او به نتیجه رسیدند و تا الان هم کار پیش رفته و اموال بابک زنجانی شناسایی و کنترل شده که امیدواریم منافع ملت استیفا شود.

وی درباره اثرات ویژه‌خواری بر اقتصاد کشور، گفت: فساد کلا باعث کاهش کارآیی و بهره‌وری می‌شود. مطالعه سازمان شفافیت بین‌الملل راجع به فساد در ایران نشان داد که فساد در سال 2005 یا 2007، 34 میلیارد دلار برای اقتصاد ایران هزینه داشته که 32 میلیارد دلار آن بابت کاهش بهره‌وری عوامل تولید و دو میلیارد دلار آن بابت فرار سرمایه بوده است.

این عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 93 درباره مصوبه اخیر مجلس در بودجه در خصوص نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها، اظهار کرد: وقتی در بودجه مصوب شد که نرخ گاز خوراک پتروشیمی نباید از 15 سنت در متر مکعب کمتر شود، صاحبان منافع سر و صدایی به راه انداختند. گزارش رسمی که آنها خودشان داده بودند، نشان می‌داد یک مجموعه پتروشیمی که 71 هزار میلیارد تومان سرمایه‌اش است، در سال 91 به طور خالص 30 هزار میلیارد تومان سود برده است.

توکلی ادامه داد: وقتی قیمت‌گذاری درستی انجام نشود و سیاست غلط باشد، نتیجه این خواهد شد که سرمایه‌گذاران میل پیدا نمی‌کنند که از مرحله بالادستی پتروشیمی به مرحله پایین دستی بروند و سرمایه‌گذاری کنند زیرا مرحله بالادستی اینقدر به آنها سود می‌دهد که انگیزه سرمایه‌گذاری در صنایع پایین دستی را پیدا نمی‌کنند، نتیجه‌اش این است که در حالی که در مرحله اول پتروشیمی (وضع فعلی پتروشیمی های ما) برای یک شغل 945 هزار دلار سرمایه گذاری لازم است، در حلقه سوم پایین دستی برای هر شغل تنها 21 هزار دلار کافی است. یعنی با سرمایه برای ایجاد یک شغل در پتروشیمی های موجود، در صنایع پایین دستی 47 شغل خلق می‌شود. مانع اصلی در برابر این هدف مهم سودآوری غیرمعقول و ظالمانه واحدهای پتروشیمی فعلی است. وقتی سیاستی غلط باشد این سرمایه‌گذاری شکل دیگری پیدا می‌کند و این فساد منجر به کاهش عرضه فرصت‌های شغلیزش افزوده چند صد درصد بیشترخواهد شد. چرا باید عده ای به زیان سیل جوانان تحصیل‌کرده و بیکار و به زیان رشد تولید ملی به ناحق ثروت انباشته کنند؟