بحران جدید در مذاکرات اعراب و اسرائیل؛ سفر کری به خاورمیانه لغو شد

رادیو فردا - در حالی که سفر غیرمنتظره دو روز گذشته جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به بیت‌المقدس، احتمال پیشبرد روند صلح اسرائیلی – فلسطینی را تقویت کرده بود، منابع رسانه‌ای خاورمیانه شامگاه سه شنبه از بروز «بحرانی جدی» در تلاش‌های سیاسی آمریکا خبر می‌دهند.

محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی با لغو دیدار روز چهارشنبه با جان کری، اعلام کرد که فلسطینی‌ها برای استقلال کشور خود به نهادهای بین المللی رجوع می‌کنند.

قرار بود جان کری روز چهارشنبه سیزدهم فروردین از اروپا به بیت المقدس بازگردد تا افزون بر گفت‌و‌گوهای بیشتر با دولتمردان اسرائیلی، در سفر به رام الله با محمود عباس نیز دیدار کند.

اما مقامات آمریکا سه شنبه شب تایید کردند که بازگشت جان کری به منطقه لغو شده است.

همزمان، پس از آنکه کاخ سفید اعلام کرد باراک اوباما هنوز در زمینه آزاد کردن جاسوس اسرائیلی از زندان آمریکا، به عنوان مشوقی برای روند صلح، «تصمیم نگرفته است»، جان کری نیز سه شنبه شب در یک نشست خبری در بروکسل گفت «آزادی هیچ زندانی در دستور کار (آمریکا) نیست».

آقای کری روزهای دوشنبه و سه شنبه در دو نشست کاری فشرده و طولانی با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در بیت المقدس شرکت کرده و قرار بود پس از شرکت در نشست ناتو با هدف بررسی بحران اوکراین و روسیه، از اروپا به اسرائیل و کرانه باختری برود.

اما محمود عباس سه شنبه شب اعلام کرد که در مقام رهبری جنبش فتح، بزرگ‌ترین تشکل سازمان آزادیبخش فلسطین، درخواست پیوستن «دولت مستقل فلسطین» به نهادهای بین‌المللی را امضاء کرده است.

در گزارش رسانه‌های فلسطینی آمده است که آقای عباس درخواست پیوستن به پانزده نهاد بین‌المللی وابسته به سازمان ملل متحد و زیر مجموعه‌های آن‌ها را امضاء کرده است.

رهبر فلسطینی‌ها در ماه‌های گذشته «هشدار» داده بود که در صورت شکست روند صلح، چاره‌ای برای فلسطینی‌ها جز رجوع به نهادهای بین‌المللی، برای اعلام حمایت از استقلال کشور فلسطین باقی نمی‌ماند.

آقای عباس روز سه‌شنبه گفت که امضای درخواست برای پیوستن «دولت مستقل فلسطین» به نهادهای بین‌المللی، پاسخی به شانه خالی کردن دولت نتانیاهو از اجرای تعهدش در آزادی گروه چهارم از زندانیان امنیتی فلسطینی، و اعلام شکست روند صلح است.

ابومازن با حضور در یک نشست خبری گفت: «جز اتلاف وقت هیچ چیز دیگری ندیده‌ایم؛ مذاکرات بیهوده ماه‌های گذشته ثمری نداشته است؛ مذاکره را تنها به خاطر مذاکره انجام نداده‌ایم؛ خسته‌ایم و حق خود می‌دانیم که برای استقلال کشور خود، گام‌های لازم را برداریم...».

در دو روز گذشته این احتمال مطرح شده بود که اسرائیل در برابر آزاد شدن جاناتان پولارد جاسوس اسرائیلی محبوس در زندان آمریکا، چند صد نفر از زندانیان فلسطینی را، افزون بر گروه چهارمی که قرار بود در این مرحله رهایی آن‌ها را عملی کند، آزاد نماید.

فلسطینی‌ها خواهان آزادی بیش از هزار زندانی امنیتی فلسطینی شده و می‌گویند، با آزاد شدن پولارد از زندان آمریکا مخالفتی ندارند اما اسرائیل باید چهره‌های محبوب فلسطینی مانند مروان برغوثی را نیز آزاد کند.

یووال اشتاینیتس وزیر راهبردی و اطلاعات اسرائیل روز سه شنبه به رادیوی کشورش گفت: «به خاطر آزاد کردن پولارد، که برای اسرائیل اهمیت زیادی دارد، می‌توان بهایی پرداخت».

رسانه‌های اسرائیل می‌گویند، بنیامین نتانیاهو سه شنبه شب با تشکیل نشست وزیران حزب لیکود، حمایت آن‌ها را از پیشنهادی که در دیدارهای دو روز اخیر او با جان کری، به خاطر آزادی پولارد مطرح شده بود، درخواست کرده است.

در همین حال، یک مقام ارشد اسرائیلی به آسوشیتدپرس گفت: «نتانیاهو خواهان سکوت همه وزیران در این مورد شده است».

از سوی دیگر، جی کارنی سخنگوی کاخ سفید روز سه شنبه در واشینگتن گفت: «پولارد به جرم جاسوسی محکوم شده و حبس ابد خود را می‌گذراند».

پیش‌تر روزنامه نیویورک تایمز و شبکه سی ان ان به نقل از منابع آمریکایی خبر داده بودند که برای نخستین بار احتمال بخشودگی پولارد از سوی رییس جمهوری آمریکا مطرح شده است.

در همین حال، منابع آمریکایی تاکید کرده بودند که اوباما انتظار دارد در برابر آزادی پولارد، اسرائیل گام‌های واقعی در راه ثمر دادن روند صلح بردارد.

مقامات فلسطینی نیز ابراز بدبینی کرده بودند که نتانیاهو بخواهد در برابر آزادی پولارد، تنها موجب تمدید گفت‌و‌گوهای «بی‌حاصل» با فلسطینی‌ها شود.

مهلت ۹ ماهه‌ای که آمریکا سال گذشته برای دستیابی به پیمان نهایی صلح اسرائیلی- فلسطینی تعیین کرده بود، روز نهم اردیبهشت، بیست و نهم آوریل، به پایان می‌رسد اما محمود عباس از هم اکنون «شکست» آن را اعلام کرده است.

با وجود این، برخی از رسانه‌های اسرائیلی شامگاه سه شنبه در تحلیل‌هایی نوشتند که دولت نتانیاهو از اقدامات ظاهراً خشمگینانه ابو مازن چندان نگران نیست زیرا می‌داند که رهبر فلسطینی‌ها می‌کوشد اهرم فشار را در مقطعی که برای روند صلح اهمیتی بسزاء دارد، سنگین‌تر کند.

به گزارش آسوشتیدپرس، دولت نتانیاهو امیدوار بوده که پولارد تا دو هفته دیگر که موعد عید «پسح» (جشن فطیر یهودیان) است، آزاد شود تا آن را به عنوان «دستاوردی بزرگ» مطرح کند.

خانم نیتسانا درشان وکیل ایرانی جاناتان پولارد به آسوشیتدپرس گفته است که پولارد پس از آزادی، برای ادامه زندگی به اسرائیل می‌رود.

دولت اسرائیل در دهه نود، پس از سال‌ها که از محکومیت پولارد به حبس ابد می‌گذشت، تایید کرد که این یهودی آمریکایی جاسوس اسرائیل در نهادهای نظامی ایالات متحده بود.