چرا ترکيه و آمريکا در کوبانی "تعلل" می‌کنند

بی بی سی ـ با تنگ‌تر شدن محاصره شهر کردنشين کوبانی در سوريه و ورود پيکارجويان گروه دولت اسلامی (داعش) به اين شهر در روزهای اخير، اين پرسش مطرح شده است که چرا ترکيه و آمريکا برای جلوگيری از پيشروی پيکارجويان اسلامگرا سريعتر و موثرتر وارد عمل نشدند.

بسياری از کردها دولت ترکيه را به حمايت از داعش متهم می کنند. گفته می شود که ترکيه به اسلامگرايانی که از نقاط مختلف جهان قصد پيوستن به داعش را داشتند، اجازه داده که از خاک ترکيه به سوريه وارد شوند. بخش قابل توجهی از کمک های مالی و تسلحياتی ترکيه و بعضی ديگر از کشورهای منطقه به مخالفان حکومت بشار اسد هم عملا به دست داعش افتاده است.

همچنين اين انتقاد از ائتلاف به رهبری آمريکا مطرح است که حمله به مواضع اسلامگرايان در اطراف کوبانی را با تأخير آغاز کرده و در اين کار ضعيف بوده است.

اما ملاحظات ترکيه و آمريکا در اين ماجرا چيست؟

ترکيه

• واحدهای حفاظت خلق، (نيروی مسلح کردهای سوريه) که از کوبانی دفاع می کنند، روابط نزديکی با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) دارند که دهه ها با ارتش ترکيه جنگيده است. کردها و ترکيه به هم اعتماد ندارند. پل آدامز، خبرنگار بی‌بی‌سی که در مرز کوبانی مستقر است، به نقل از تعدادی از کردهای حاضر در محل گفت که آنها به هيچ وجه مايل نيستند که تانک ها و سربازان ترکيه وارد کوبانی شوند. کردها از ترکيه انتظار دارند که اجازه ورود داوطلبان دفاع از کوبانی و سلاح و مهمات را به اين شهر بدهد. اما نکته اينجاست که ترکيه نمی تواند از قدرت گرفتن نظامی کردها در آن منطقه راضی باشد.

• وارد شدن ترکيه به رويارويی مستقيم با گروه دولت اسلامی می تواند آغاز يک رويارويی گسترده باشد که معلوم نيست چه عواقبی برای ترکيه دارد و تا کی ادامه خواهد داشت.

• ترکيه سرمايه گذاری سياسی بزرگی روی سقوط دولت بشار اسد در سوريه کرده و هزينه سنگينی برای آن پرداخته است. ترک ها از مدتها پيش از آمريکا انتظار داشته اند که عليه ارتش سوريه حملات هوايی انجام دهد. اکنون آنها تلاش می کنند موضوع دفاع از کوبانی را با اين خواسته قديمی پيوند بزنند و در مقابل وارد شدن به مخاطره رويارويی با داعش، دست کم عليه اسد از آمريکا امتياز بگيرند.

آمريکا

• يکی از وعده های انتخاباتی باراک اوباما، خارج کردن نيروهای آمريکايی از عراق و افغانستان بود، اما ظهور گروه داعش آمريکا را وادار به مداخله نظامی مجدد در منطقه کرده است. دولت آمريکا می کوشد که اين مداخله را در حد حملات هوايی نگه دارد. اين استراتژی هنگامی نتيجه می دهد که يک نيروی محلی قابل اعتماد روی زمين عليه داعش بجنگد و بتواند از حمايت هوايی آمريکا و متحدانش بهره‌مند شود. پيشروی های داعش در عراق عامل اصلی نگرانی آمريکا و ورود به اين مناقشه بود. بنابراين تمرکز اصلی حملات هوايی آمريکا عليه داعش بر عراق است که ارتش اين کشور و پيشمرگ های کرد روی زمين با پيکارجويان اسلامگرا می جنگند.

• داعش پيش از ورود به کوبانی، آنجا را به مدت چند روز گلوله کرد. پيکارجويان داعش تانک ها و سلاح های سنگين خود را به خوبی استتار می کنند و شناسايی آنها از آسمان بسيار دشوار است. ضمن اينکه ديدبانان اين گروه به سادگی حضور هواپيماهای ائتلاف را تشخيص می دهند. بنابراين بدون وجود هماهنگی کامل با نيرويی که در روی زمين اهداف را شناسايی و حملات هوايی را تنظيم کند، وارد کردن آسيب جدی به توان نظامی پيکارجويان بسيار دشوار است. به همين دليل در دو روز اخير که ظاهرا اين هماهنگی برقرار شده است، حملات هوايی شدت گرفته و گفته می شود که موثر واقع شده است.

• عدم همراهی کامل ترکيه به اين معناست که هواپيماهای آمريکايی ناچارند از پايگاه های هوايی يا ناوهای هواپيمابر که در فاصله بسيار دور قرار دارند به منطقه پرواز کنند. اين مسئله بر تعداد حملات هوايی و شدت آنها تأثير بسيار زيادی می گذارد.

• کوبانی مثل يک جزيره جدا افتاده در گوشه شمالی مرز سوريه و ترکيه قرار دارد و تمام مناطق اطراف آن در خاک سوريه از مدت ها پيش در تصرف گروه داعش بوده است. اين وضعيت حفظ اين شهر را در دراز مدت بسيار دشوار کرده است.