آیا ایران به یک تعهد هسته‌ای وفادار خواهد ماند؟ بهروز بهبودی

همزمان با ورود هیئت دیپلماتیک ایران به ژنو در هفته گذشته برای مذاکره و رسیدن به یک «توافق هسته‌ای پایدار» با کشورهای غربی، فرمانده سپاه پاسداران رژیم سرلشگر محمدعلی جعفری در یک سخنرانی عمومی اعلام کرد که «علیرغم ناشیگری هیئت مذاکره کننده ایرانی، آنها در مقابله با هیئت آمریکایی آنها را تحقیر و سرافکنده کرده‌اند».

علاوه بر این اظهارات دخالت‌گرایانه و تهدید آمیز، فرماندهی سپاه هم در مراسم سالگرد گروگان گیری در سفارت آمریکا با صدور بیانیه‌ای واشنگتن و دولت آمریکا را «دشمن شماره یک انقلاب اسلامی» خوانده بود که هدفش نابودی جمهوری اسلامی است.

در همان بیانیه رسمی سپاه آمده است که هدف نهایی این نیرو بیرون راندن تمام ارتش و پایگاههای آمریکایی مستقر در خاورمیانه از این منطقه است.

شاید مجموعه این موضع‌گیری‌های تهدید آمیز از سوی تندروهای رژیم در ایران بود که همزمان باراک اوباما پیش از شروع مذاکرات هفته پیش در ژنو اعلام کرد که هنوز موارد اختلاف با ایران بر سر برنامه هسته‌ای آن بر جای خود مانده است و احتمال رسیدن به یک توافق جامع دور از انتظار به نظر می‌رسد.

که در حقیقت چنین نیز شد و طرفین مذاکره در پایان مهلت روز دوشنبه دست خالی به پایتخت‌های خود بازگشتند و یک مدت 6 ماهه تمدید مذاکرات را برای خالی نبودن عریضه و حفظ آبروی یکدیگر اعلام کردند.

در روند مذاکرات هسته‌ای میان دولت‌های غربی و رژیم جمهوری اسلامی در قالب کنونی آن نکته‌ای که کشورهای غربی عمداً یاد سهواً در نظر نمی‌گیرند این است که مرکز تصمیم گیری‌های سیاسی ـ نظامی جمهوری اسلامی کاخ ریاست جمهوری آن نیست. نام دقیق این مرکز «بیت رهبری» است و حتی در آنجا هم رهبر مستبد رژیم اراده کامل برای تصمیم گیری‌های مهم و تعیین کننده حیات و ممات رژیم را ندارد و این فرماندهان سپاه پاسداران هستند که در آخر روز برای او تعیین تکلیف می‌کنند.

در نتیجه رسیدن توافق نهایی بر سر موضوع و بحران هسته‌ای رژیم می‌بایستی با آنها انجام شود.

رژیم با ارسال دیپلمات‌های خود به مذاکرات چند فاکتور را ملاحظه کرده است. از سویی می‌خواهد به مردم ایران این چنین وانمود کند که گویا جامعه بین‌المللی به آنها ظلم کرده است و این نه برنامه هسته‌ای مشکوک آن بلکه به زعم خامنه ای و شرکای جرمش استعمار و استکبار است که باعث و بانی تحریم‌های کمرشکن اقتصادی و سیاسی برای ملت ایران شده است.

از سوی دیگر رژیم تحت فشارهای بین‌المللی دیگر قدرت بازی با افکار عمومی و خریدن زمان جدید برای خود در راستای تکمیل برنامه هسته‌ایش از دست داده است و از موضع ضعف در این مذاکرات شرکت کرده است.

شکست مذاکرات جاری و نرسیدن به یک توافق نهایی نیز از یکسو اشتباه محاسبه استراتژیک خامنه‌ای ـ سپاه در قدرتمند دیدن مواضع خود پیش از دور جدید مذاکرات بوده است و از سوی دیگر درک قدرتهای غربی از نقاط ضعف رژیم در مواجهه با بحرانهای داخلی و خارجی آن.

قدرتهای غربی ممکن است در مذاکرات خود با دیپلمات‌های غربی به دنبال گرفتن امضای موافقت آنها بر روی کاغذ باشند اما اجرای هر گونه موافقتنامه هسته‌ای تا جایی که به ایران مربوط می‌شود در حوزه اختیارات سپاه است. شاید سخنان تهدید آمیز سرلشگر جعفری فرمانده سپاه به آنها نشان داده باشد که فردای یک چنین توافقی طرف مقابل چقدر به اجرای آن وفادار خواهد ماند.
------------------------------------------------
ترجمه مقاله بهروز بهبودی منتشر شده در یاهو نیوز