وعده اردوغان: بازگشت زبان عثمانی و رسم‌الخط عربی به مدارس ترکیه

• رئیس‌جمهور ترکیه قصد دارد زمینه بازگشت زبان عثمانی و رسم‌الخط عربی به مدارس ترکیه را فراهم کند. او می‌گوید آتاتورک با حذف زبان عثمانی رگ گردن ترکیه را قطع کرد. مخالفان سکولار نگران «دستور کار اسلام‌گرایانه» اردوغان‌اند.

دویچه وله ـ رجب طیب اردوغان٬ رئیس‌جمهور ترکیه٬ روز دوشنبه (۱۷ آذر/ ۸ دسامبر) اعلام کرد که درس زبان عثمانی با رسم‌الخط عربی را به دبیرستان‌های ترکیه بازخواهد گرداند و گذراندن این دروس برای دانش‌آموزان اجباری خواهد بود؛ اقدامی نمادین و البته جنجال‌برانگیز که مخالفان سکولار اردوغان را برآشفته است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه٬ مخالفان اردوغان می‌گویند این نشانه دیگری از دستور کار اسلام‌گرایانه او برای ترکیه است.

مصطفی کمال آتاتورک٬ بنیان‌گذار ترکیه نوین زبان عثمانی را در سال ۱۹۲۸ میلادی منسوخ اعلام کرد و رسم‌الخط لاتین را جای‌گزین رسم‌الخط عربی آن کرد. آتاتورک همچنین برای بالا بردن خلوص زبان رسمی ترکیه٬ دستور حذف واژه‌های عربی٬ فارسی و یونانی از این زبان را صادر کرد.

مخالفان اردوغان می‌گویند طرح او برای بازگرداندن زبان عثمانی و رسم‌الخط عربی به مدارس گامی دیگر در جهت نابودی اصلاحات سکولاری است که آتاتورک در ترکیه ایجاد کرده بود و جدایی دین و دولت از مهم‌ترین پایه‌های آن بود.

شورای آموزش ملی ترکیه در هفته جاری به اجباری شدن کلاس‌های زبان عثمانی در دبیرستان‌های مذهبی و اختیاری شدن آن در دبیرستان‌های معمولی رای داده است.

اکثر اعضای این شورا از حامیان دولت اردوغان‌اند.

استدلال اردوغان برای بازگرداندن زبان عثمانی به مدارس این است که «باید روابطمان را با ریشه‌هایمان تقویت کنیم».

رئيس‌جمهور ترکیه همچنین از این‌که اکثر مردم کشور نمی‌توانند حتی نوشته‌های روی سنگ قبر نیاکان خود را بخوانند٬ ابراز تاسف کرد.

درخواست اجباری شدن آموزش قرآن در مدارس

رئیس‌جمهور اردوغان در نشست یک شورای مذهبی در آنکارا گفت: «کسانی در این کشور هستند که نمی‌خواهند این زبان تدریس شود. این خطر بزرگی است و چه آنها بخواهند و چه نخواهند زبان عثمانی در این کشور تدریس و آموخته خواهد شد.»

به گفته رجب اردوغان٬ اقدام آتاتورک برای حذف زبان عثمانی شبیه به «بریدن رگ گردن ترکیه» بود و «فاجعه‌ای است که این ملت که روزی سرآمد علم و دانش بود٬ حالا نبوغ خود را از دست داده است.»

او پیش‌تر خواستار این شده بود که «دروس قرآن هم همانند دروس فیزیک در مدارس اجباری شود.»

رهبران اپوزیسیون ترکیه می‌گویند اردوغان می‌خواهد کودکان ترکیه را از سوال کردن درباره جهان پیرامون‌شان بازدارد: «او می‌خواهد از ترکیه یک کشور قرون وسطایی بسازد٬ اما هرگز موفق نخواهد شد.»

تصمیمات شورای آموزش ملی ترکیه برای تبدیل شدن به قانون نیاز به تصویب وزارت آموزش این کشور دارد؛ نهادی که تا کنون اکثر طرح‌های این شورا را تایید و تبدیل به قانون کرده است.

به نظر می‌رسد با اتخاذ این تصمیم٬ دولت و مخالفان در ترکیه به تقاطعی حساس و سرنوشت‌ساز رسیده‌اند؛ حالا تقابل دولت اسلام‌گرای ترکیه و مخالفان سکولارش جدی‌تر از گذشته خواهد شد.