رقابت شديد تروريست‌های "دولت اسلامی" و "القاعده"

• با افزايش نفوذ "دولت اسلامی" در مصر، ليبی، الجزاير و يمن، عرصه بر شبکه تروريستی القاعده تنگ​تر می‌شود. گروه​های جهادی در اين کشورها به دولت اسلامی ملحق می​شوند. آيا گروه دولت اسلامی جای القاعده را می​گيرد؟

دویچه وله ـ تارنمای آلمانی اشپيگل آنلاين در گزارشی که روز جمعه (۱۲ دسامبر / ۲۱ آذر) منتشر کرده از رقابت و جنگ قدرت "دولت اسلامی" (داعش سابق) با القاعده در کشورهای مسلمان خبر داده و نوشته است که در چندين کشور عربی در ماه‌های اخير شاخه‌های "دولت اسلامی" تشکيل شده‌ است.

اشپيگل در نقشه​ای حضور و نفوذ گروه دولت اسلامی و القاعده را درکشورهای آسيايی و آفريقايی مقايسه کرده و نشان می​دهد که گروه دولت اسلامی موفق شده است نفوذ خود را فراتر از مرزهای سوريه و عراق گسترش دهد. اين نشريه اضافه می​کند، روز به روز تعداد بيعت​کنندگان با گروه دولت اسلامی در دنيا افزايش می​يابد. اين گروه جايگزين القاعده می​شود که زمانی مخوف​ترين تشکيلات تروريستی جهان محسوب می​شد.

اشپيگل تاکيد می​کند که در ميان القاعده و گروه دولت اسلامی به لحاظ ايدئولوژيکی تفاوت اندکی وجود دارد. در مواردی حتی در ميان يگ گروه تروريستی وابسته به القاعده انشعاب صورت می​گيرد و شاخه​ای از آن گروه طرفدار دولت اسلامی می​شود و با اين گروه بيعت می​کند.

خود گروه دولت اسلامی نيز شاخه​ای از القاعده در عراق بوده و در سال ۲۰۱۳ از آن جدا شد.

نفوذ دولت اسلامی فراتر از مرزهای سوريه و عراق

به نوشته اشپيگل اکنون نشانه​هايی مبنی بر اينکه جهادگران دولت اسلامی در عراق و سوريه به يک پديده​ی فرامنطقه​ای تبديل شده​اند، وجود دارد. بنا به ادعای آژانس اطلاعات آمريکا دولت اسلامی در شرق ليبی پايگاه​هايی تربيت تروريست ايجاد کرده است. گفته می​شود اين تروريست​ها برای جنگ داخلی ليبی آموزش ديده​اند و نه برای مبارزه عليه خارجی​ها. در ليبی هواداران دولت اسلامی تلاش می​کنند موقعيت خود را تثبيت بخشند و بر ديگر گروه​های رقيب غلبه پيدا کنند.

اين روند در مصر نيز ادامه پيدا کرده است. چندی پيش گروه تروريستی مصری "انصار بيت‌المقدس" با ابوبکر بغدادی، خليفه خود خوانده "دولت اسلامی" بيعت کرد. طرفداران اين گروه پس از اين "بيعت" پرچمی با شعار "دولت اسلامی – ولايت سينا" برای خود درست کرده‌اند.

انصار بيت‌المقدس حدود دو هزار عضو دارد و بخش‌هايی را در شمال شبه‌جزيره سينا کنترل می‌کند. در سال‌های اخير بيش از صد تن از نيروهای امنيتی مصری به دست اين گروه کشته​ شدند.

نفوذ القاعده در کدام کشورها بيشتر است؟

با اين‌حال القاعده نيز در برخی از کشورهای منطقه نفوذ خود را حفظ کرده است. گروه​های جهادی در برخی کشورهای شمال آفريقا به القاعده وفادار مانده​اند. در سوريه نيز جبهه نصرت بيعت خود را با القاعده نشکسته و در يمن تروريست​های القاعده توانستند به دليل تنش​های موجود بر برخی از مناطق اين کشور مسلط شوند.

گروه​های بوکوحرام در نيجريه و گروه تروريستی الشباب در سومالی نيز بنا به ادعای سازمان اطلاعات آمريکا ارتباط ضعيفی با القاعده دارند اما اين موضوع سبب نشده است که اقدامات وحشيانه و خشونت بار اين گروه​های ترويستی کاهش يابد.