گزارش آذرماه کانون مدافعان حقوق بشر: شرط تحقق شعارهای دولت، رفع تبعيض از اقوام است

کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش‌های ماهانه خود به بررسی‌ وضعيت حقوق بشر در ايران در آذر ماه ۱۳۹۳ پرداخت.
کانون مدافعان حقوق بشر که رياست آن‌ بر عهده شيرين عبادی است در گزارش خود با اشاره به تبعيض های موجود در مناطقی که اقوام ايرانی در آنجا ساکن هستند، از مسئولان امر خواست تا برای رسيدن به توسعه، به رفع اين تبعيض‌ها اقدام کنند.
به اعتقاد اين سازمان مردم‌نهاد، بی توجهی‌ها به خواسته‌های اقوام و بهبود وضعيت آنان که اکثراً در مناطق مرزی ايران ساکن هستند، موجب رشد گروه‌‌های غير‌مدنی شده است که از اين فرصت برای تحقق اهداف‌شان استفاده کرده‌اند.
بر اين اساس کانون مدافعان حقوق بشر، شرط تحقق شعارهای دولت را رفع تبعيض از اقوام دانسته است. اين نهاد مدافع حقوق بشر همچنين از رفتار افرادی چون مولوی عبدالحميد که با تحمل سختی‌ها سعی در آرام نگه داشتن منطقه کرده اند به عنوان الگو و سرمشق برای هموطنان بلوچ ياد کرده است.
در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود، همچنين در سه بخش "حقوق مدنی و سياسی و فرهنگی"، "حقوق اقتصادی و اجتماعی" و "ميراث فرهنگی و محيط زيست" به بررسی وضعيت حقوق بشر در ايران پرداخته شده است.
به گزارش سايت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه آذر ۱۳۹۳ کانون مدافعان حقوق بشر که در پنج دی ماه ۱۳۹۳منتشر شده، به شرح زير است:

گزارشی مختصر از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه آذر ۱۳۹۳

مقدمه
قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران بر برابری کليه شهروندان تاکيد دارد؛ از جمله اصل ۱۹ قانون اساسی مقرر می‌دارد: «مردم ايران از هر قوم و قبيله که باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اينها سبب امتياز نخواهد بود.» برابری انسان‌ها از چنان اهميتی برخوردار است که حتی برای رفع هرگونه شبهه، قسمت آخر اصل ۱۰۷ قانون اساسی مقرر داشته است: «... رهبر در برابر قوانين با ساير افراد کشور مساوی است.»
با وجود چنين تأکيدهايی، متأسفانه اقوام ايرانی به ويژه هموطنان بلوچ، سال‌ها از تبعيض در رنج هستند. حقوق فرهنگی که در اصل ۱۵ قانون اساسی به رسميت شناخته شده است از آنان مضايقه می‌شود و حقوق مذهبی آنان نيز که اکثراً اهل تسنن هستند، رعايت نمی‌شود. يکی ديگر از مصداق های تبعيض، موضوع آموزش است؛ به عنوان مثال آنطور که خبرگزاری مهر وابسته به دولت ايران گزارش داده است، کمبود ۸۰۰ هزار متر فضای آموزشی و بيش از ۸ هزار معلم، عدم دسترسی مناسب، نبود سرويس‌های بهداشتی در بسياری از مدارس عشايری و روستايی، جابجايی دانش آموزان با وانت بار در مناطق روستايی و پيمودن مسافت‌های طولانی و بيش از ۳ کيلومتر برای رسيدن به کلاس درس تنها بخشی از مشکلات آموزشی استان سيستان و بلوچستان است. همچنين بر اساس نظر معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، کودکان استان سيستان و بلوچستان با اختلالات ناشی از سو‌ء تغذيه مواجه هستند.
اين در حالی است که فعاليت‌های مثبت انجمن‌های محلی و بومی مستقر در منطقه‌هايی که اقوام در آنجا ساکن هستند، با طرح اتهام‌های امنيتی محدود شده‌اند. نمونه بارز اين رفتارها را می توان در برخورد حکومت با مولوی عبدالحميد و نزديکان اين روحانی بلوچ اهل تسنن مشاهده کرد. اما مولوی عبدالحميد با تحمل سختی‌ها سعی در آرام نگه داشتن منطقه کرده است؛ رفتاری که می تواند الگو و سرمشقی برای هموطنان بلوچ باشد.
همچنين فقدان اعتماد به نيروهای بومی در مناطقی که قوميت‌های ايرانی در آنجا ساکن هستند، يکی ديگر از مشکل‌های اين بخش از شهروندان ايرانی است.
اگر چه در سال اخير انتخاب‌هايی را در سطح بخشدار و شهردار در اين مناطق شاهد بوده ايم اما بی توجهی‌ها به خواسته‌های اقوام و بهبود وضعيت آنان که اکثراً در مناطق مرزی ايران ساکن هستند، موجب رشد گروه‌‌های غير‌مدنی شده است که از اين فرصت برای تحقق اهداف‌شان استفاده کرده‌اند.
بر اين اساس کانون مدافعان حقوق بشر با دعوت از مسئولان جمهوری اسلامی ايران به رعايت حقوق اقوام ايرانی و با تقدير از تلاش‌های افرادی چون مولوی عبدالحميد، همگان را به وحدت و همدلی فرا می خواند. مبادا آتش کدورتی که در بخشی از خاورميانه شعله ور شده است به ايران نيز سرايت کرده و خشک و تر را با هم بسوزاند.
در اين گزارش همچنين خلاصه ای از وضعيت نقض حقوق بشر در ايران در آذر ماه ۱۳۹۳ در پی می آيد. اين گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سايت ها و رسانه های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسيده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود.

وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه آذر ۱۳۹۳

بخش اول – حقوق مدنی، سياسی و فرهنگی
الف- وضعيت فعالان سياسی، اجتماعی و فرهنگی
۱) در اين ماه حدود ۳۰ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: علی غزالی- فعال رسانه ای-، علی طبرزدی- فعال مدنی-، محمدرضا جوششان- فعال مذهبی-، محسن بيگلربيگی، جاويد فخريان، سينا رحيم پور- سه فعال سياسی-، ريبوار عبداللهی، فرزاد مرادی نيا، فردين ميرکی و منيژه صادقی- ۴ فعال کارگری.
همچنين ۵ نفر به اتهام پيروی از گروه «عرفان حلقه» که مؤسس آن، محمد علی طاهری از سال ۱۳۹۰ در زندان به سر می‌برد، دستگير شدند. مهتاب افشاری و طبق اعلام سپاه پاسداران دو زن و دو مرد بدون ذکر نام در جزيره کيش، ۵ فرد دستگير شده هستند.
از سوی ديگر برخی خبرها از بازداشت يلدا پژوهش- فعال حقوق زنان-، حسن احمدی- فعال سياسی-، مجيد مقدم، مصطفی ره پيش، شاهين کعبی، خالد مهاوی، ناجی عبيات، عبدالله عبيات، مهدی بيت صياح، حمادی، امير اميرقلی، سعيد حسنی - ۱۰ فعال مدنی- ابراهيم حسين‌زاده، شهرام دينارويی و محمد رضا واحدی-۳ نوکيش مسيحی- حکايت دارد.
لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از چند روز با توديع وثيقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.
۲) ناصر هاشمی راد- فعال ملی، مذهبی- برای گذراندن يازده سال حبس، فردين اغصانی، فرحناز مقدم- ۲شهروند بهايی- برای گذراندن سه سال حبس، نوشين ميثاقی، سهيلا اقدسی، اديب شعاعی، ندا فرصتی‌پور- چهار شهروند بهايی- برای گذراندن شش ماه حبس و محسن رحمانی- فعال مدنی- برای گذراندن ۷ سال حبس بازداشت و به زندان منتقل شدند.
همچنين صالح‌الدين مرادی- فعال حقوق دراويش- برای اجرای حکم دو سال تبعيد و ۳۰ ضربه شلاق، مختار اسدی- فعال صنفی- برای اجرای حکم يک سال حبس و محمد پارسی- وبلاگ نويس- جهت اجرای حکم سه سال حبس به دايره اجرای احکام احضار شدند.
۳) سيد سراج‌الدين (سيد امير‌محمد) ميردامادی- روزنامه نگار زندانی- به سه سال زندان و دو سال ممنوعيت برای خروج از ايران و دو سال ممنوعيت از فعاليت روزنامه نگاری، حسن ممتاز سروستانی- شهروند بهايی- به پنج سال زندان و محمدرضا عالی‌پيام- شاعر و طنزپرداز- به ۱۵ ماه حبس در دادگاه تجديد نظر محکوم شدند.
همچنين غنچه قوامی- فعال مدنی- به يک سال حبس تعزيری و دو سال ممنوعيت برای خروج از ايران و ابراهيم فيروزی- نوکيش مسيحی زندانی- به ۱ سال زندان و ۲ سال تبعيد به شهرستان سرباز محکوم شدند. سيد مسعود سيد طالبی- فعال سايبری که در زندان به سر می برد- نيز بار ديگر محاکمه و به ۵ سال زندان محکوم شد.
۴) جلسه رسيدگی به اتهام‌های فاطمه اختصاری و مهدی موسوی- دو شاعر-، ماشاء الله شمس‌الواعظين- روزنامه نگار-، نيما حسنی، محمد محمدی، عطا کريمی، ميلاد مختاری، روح الله مظاهری‌پور، امير ابراهيملو، ياسين حاجی‌زاده، احسان بدرميلان، ياسر اکبری، مصطفی هاشمی، محمد امامعلی‌پور، سهيل دعيری، رضا شهنازی گل جوان، يونس ارشد، علی حلاوت نگار، همايون رحيمی، امين خداپرست، سالار خليل‌پور، رضا حيدری، رضا چمک، رامين خليلی، محمد تمدن- ۲۲ فعال مدنی-، می‌خلوصی، دری امری، ساقی فدايی و شايان تفضلی- ۴ شهروند بهايی- برگزار شد. همچنين سعيد رضوی فقيه- روزنامه نگار و فعال سياسی زندانی- در دادسرا مجدداً تفهيم اتهام و بهنام ابراهيم‌زاده- فعال کارگری زندانی- بارديگر در دادگاه محاکمه شد.
۵) نسرين ستوده- وکيل دادگستری- و همسرش، رضا خندان در روز ده دسامبر در خيابان دستگير و به مدت چند ساعت بازداشت شدند.
۶) صلاح الدين آدابی، سعيد تکيه خواه، مسعود جعفری، امجد می‌نويی و محمد حبيبی- ۵ فعال مذهبی عضو مکتب قرآن-، علی رستمی- درويش-، نگار ندافی، افشين نيک آيين، پروانه رفيعی، ستاره فدايی- ۴ شهروند بهايی- و عمادالدين ملازهی- فعال بلوچ- به اداره اطلاعات احضار شدند.

ب- وضعيت حقوق فرهنگی
۱) هيات منصفه دادگاه مطبوعات، سايت خبری تحليلی «انتخاب» را مجرم دانست.
۲) صاحب امتياز و مدير مسئول نشريه دانشجويی جهش برای مدت ۷ ماه از هرگونه فعاليت مطبوعاتی محروم شد.
۳) اعضای نيروی مقاومت بسيج مانع از انجام سخنرانی فائزه هاشمی- فعال سياسی- در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد شدند.

پ- ساير موارد نقض حقوق بشر
۱) در اين ماه حداقل تعداد ۱۳ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضايی يا رسانه های وابسته به دولت ايران يا سايت های خبری اعدام آنها را تأييد کرده اند، به شرح زير است: «م.ق» در شهرستان جغتای و در ملاء عام، «ولی الله»، «ع.بخشی نژاد» و «م.» در قزوين اعدام شدند. مقام های قضايی اتهام اين افراد را قتل عمد اعلام کردند. «ص.ی.ف» در قم ، «مرتضی» و «منصور» و «يک تبعه افغانستان» در زندان رجايی شهر کرج اعدام شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران، اتهام اين افراد را قتل عمد عنوان کردند. «علی.م» و «علی.ق» در مشهد و در ملاء عام اعدام شدند. مقام قضايی اتهام اين افراد را تجاوز به عنف اعلام کرد. خانم «ف.غ»، «مجيد.ر» و «م.ش» در قزوين اعدام شدند. مقام قضايی اتهام اين افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کرد.
۲) مقام قضايی از صدور حکم قصاص اعدام برای يک نفر در يزد خبر داد. همچنين سخنگوی قوه قضاييه از صدور حکم قصاص عضو برای دو نفر از متهمان پرونده‌های اسيدپاشی در تهران خبر داد.
۳) احکام ۴۰ ضربه شلاق برای «ک.الف» و «م.م» در استان مازندران و ۷۴ ضربه شلاق برای چهار نفر در شهرستان چرام اجرا شد. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام اين افراد را اخلال در نظم عمومی و شرارت اعلام کردند.
۴) وضعيت زندانيان سياسی هم چنان ناگوار گزارش می شود، به گونه ای که تعدادی از آنان مانند عدنان رحمت‌پناه و ساجده عرب سرخی بيمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است. همچنين اصغر قطان، محمدعلی طاهری، سيد قاسم آبسته، جمشيد دهقانی، علی سلان‌پور و جعفر اقدامی بدون پايان فرآيند لازم درمانی به زندان بازگردانده شدند.
۵) ابراهيم رضاپور، احمد تمويی، بهزاد آلخانی، جعفر افشاری، جعفر ميرزايی، حبيب افشاری، خضر رسولی راد، سامان نسيم، سيد جمال محمودی، سيد سامی حسينی، سيروان نژاوی، شورش افشاری، شيرکو حسن پور، عبدالرحمان سليمان، عبداللە اصغری، عبداللە امويی، عبداللە محمودی، عثمان مصطفی پور، علی افشاری، عليرضا رسولی، محمد عبدالهی، مصطفی داوودی، مصطفی رحمان، ولی افشاری، يوسف کاکەممی و منصور آروند- ۲۶ زندانی کرد- در اعتراض به وضعيت زندان وعدم رعايت اصل تفکيک جرايم در نگهداری زندانيان دست به اعتصاب غذا زدند.
۶) نيروهای نهادهای امنيتی و پليس مانع از ورود کسانی شدند که قصد داشتند تا به مراسم شانزدهمين سالگرد قتل داريوش فروهر و پروانه فروهر بروند.
۷) فريبا کمال آبادی- شهروند بهايی- که در زندان به سر می برد با مخالفت مقام های مسئول از حضور در مراسم عروسی دخترش محروم شد.
۸) حکيمه شکری از زندان اوين به زندان قرچک و سلمان خليل‌پور از زندان رجايی شهر کرج به زندان ديزل آباد کرمانشاه منتقل شدند.
۹) مقام های مسئول از ورود دانشجويان دختر دانشگاه نوشيروانی بابل به سالن مسابقات ورزشی اين دانشگاه جلوگيری کردند.
۱۰) منازل فواد يزدانی، پيمان يزدانی، نويد يزدانی و نيما نجفی- ۴ شهروند بهايی- بازرسی شد.
۱۱) حسين ابليس- خواننده زيرزمينی رپ- بازداشت شد.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
وضعيت اقتصادی در ايران همچنان نامناسب گزارش می شود، به گونه ای که وزير کار از شناسايی ۱۲ ميليون فقير تاکنون خبر داده است.
۱) پرداخت‌های حقوق و مزايای ۱۵۰ کارگر کارخانه فولاد و چدن درود برای سه ماه، ۱۷۰ کارگر معدن «آقا دربند» برای سه ماه، ۱۴۰۰ کارگر معادن البرز شرقی برای دو ماه و بيش از ۱۵۰ کارگر معدن کوشک بافق برای سه ماه به تعويق افتاده است. همچنين حدود ۳۵۰ کارگر شاغل و ۵۵۰ بازنشسته نساجی مازندران حدود ۱۵ ميليارد تومان مطالبات معوقه دارند که سهم بازنشسته‌ها از اين ميزان حدود ۱۱ ميليارد تومان است. حدود ۱۶۰ کارگر کارخانه آزمايش نيز که از سال ۱۳۹۱ به تدريج بازنشسته شده‌اند هنوز موفق به دريافت سنوات پايان خدمت خود نشده‌اند.
۲) محمدصادق نادری- نماينده کارگران پيمانی سيمان سپاهان-، فيصل حميد، رضا منصوری- ۲ کارگر شرکت پيمانکاری کيسون-،۲۰ کارگر نقاش منطقه ويژه عسلويه و ۳۰۰ کارگر «راک سراميک» از محل کار خود اخراج شدند. همچنين ۷۰ کارگر پروژهٔ سد آزاد از محل کار خود اخراج و ۲۰ کارگر ديگر به مرخصی بدون احتساب حقوق و مزايا فرستاده شدند. از سوی ديگر ۲۸۰ کارگر کارخانه قند قهستان در پی تعطيلی اين کارخانه بيکار شدند. حقوق ۸ ماه گذشته اين ۲۸۰ کارگر پرداخت نشده است. حدود ۱۵۰ کارگر شهرداری مريوان نيز با اتمام قرارداد کاريشان و بيکار شدند.
۳) محمد شريفی مقدم- فعال صنفی- بر اساس حکم انضباطی از محل کار خود به محلی ديگر تبعيد شد.

بخش سوم- ميراث فرهنگی و محيط زيست
اخبار منتشر شده از ميراث فرهنگی و محيط زيست در آذر ماه نيز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعيت اين حوزه دارد.
۱) رييس اداره ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری دزفول اعلام کرد که ۳۰ خانه تاريخی در محدوده بافت قديم اين شهر تخريب شده يا در آستانه تخريب قرار دارند. همچنين بازار تاريخی اروميه در نبود سيستم دفع اصولی فاضلاب و آب های سطحی در آستانه تخريب و فروپاشی قرار گرفته است.
۲) تعداد زيادی از درختان جنگل‌های دنا در پی عمليات گاز رسانی قطع شدند.
۳) انفجار گلوله خمپاره باقی مانده از زمان جنگ ايران و عراق در روستای دستک اوليا، باعث مرگ نازار عزيزی-مادر خانواده- و حسين عزيزی- يکی از فرزندان- و مجروح شدن کورش عزيزی- فرزند ديگر- شد. همچنين محمد قنبرزهی- سرباز وظيفه- بر اثر انفجار مين ضد نفر زخمی شد.
۴) مردم روستای قاسم آباد در شهرستان ايرانشهر از آب آشاميدنی بهداشتی محروم هستند.

خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در پايان گزارش ماه آذر ۱۳۹۳ يادآور می شود که نفی هرگونه تبعيض براساس جنسيت، نژاد، قوم و مذهب، پايه و اساس ضوابط حقوق بشری است.
از آنجا که دولت جمهوری اسلامی ايران به کنوانسيون های بين المللی حقوق بشر پيوسته است و دائماً از پای‌بندی‌اش به اين کنوانسيون‌ها‌ سخن می گويد، بايد هر چه سريع تر نسبت به رفع تبعيض از اقوام ايرانی که مرزداران سرزمينمان نيز هستند، اقدام کند. دولت جمهوری اسلامی ايران بايد توجه کند که توسعه ايران بدون رفع تبعيض از اقوام، غير ممکن است. بنابراين شرط تحقق شعارهای دولت، رفع تبعيض از اقوام است.

شيرين عبادی
رييس کانون مدافعان حقوق بشر
پنج دی ۱۳۹۳

توضيح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بيشر در خصوص اين گزارش به سايت ها و خبرگزاری های زير مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، خبرگزاری رسمی ايران (ايرنا)، خبرگزاری کار ايران (ايلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سايت های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حاميان حقوق بشر، جرس، الف، کميته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نيوز، سنی آنلاين، کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکريان، ندای سبز آزادی، راديو زمانه، راديو فردا و بی بی سی.