صالحی: 1+5 در وین ناگهان عقب کشید

رییس سازمان انرژی اتمی گفت: ایران کشوری نیست که از منافع و حاکمیت ملی اش عبور کند و حالا که در اوج اقتدار است و کلید طلایی منطقه را در دست دارد از مواضعش تنازل نخواهد کرد.

به گزارش خبرنگار انرژی هسته‌ای خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی اکبر صالحی شنبه شب در سخنانی درباره دلایل تمدید مذاکرات هسته ای در وین در آذرماه با اشاره به اظهارات نتانیاهو چند روز بعد از تمدید مذاکرات بدون اشاره به جزییات بحث گفت: تقریبا به تفاهم کامل رسیده بودند و بین دو طرف کلیات پذیرفته شده بود. اتفاقی افتاد که طرف مقابل یک دفعه عقب نشینی کرد.

وی ادامه داد: نتانیاهو در اظهاراتی به صراحت دو سه روز بعد از اعلام تمدید مذاکرات گفت که ما نگذاشتیم آن‌ها (ایران و 1+5) به تفاهم برسند و جان کری اعلام کرد که ما کاملا در هماهنگی با رژیم اسرائیل هستیم. به هر حال آن‌ها منافعشان را در ادامه بحران می بینند. البته مکرشان به خودشان باز خواهد گشت.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: این رفتار آمریکا و دیگر کشورها در گروه 1+5 به اعتبار سیاسی آنها در دنیا در رابطه با حل مسایل بین المللی لطمه می زند و آن را از بین می برد و مقالات زیادی خیلی از متفکران آمریکایی نیز به این مساله اذعان دارند و دنیا از آنها خواهد پرسید که پس به دنبال چه چیز هستید. در مقابل ایران با اراده سیاسی و حسن نیت وارد مذاکرات شده است و صادقانه سوالات و نگرانی ها را پاسخ داده و انعطاف لازم را نیز نشان داده است.

صالحی با اشاره به روندی که به تمدید مذاکرات منجر شد گفت: در مذاکرات عمان آنها (1+5) طوری برخورد کردند و حرف هایی زدند، انگار که قبل از ان مذاکره ای نکرده بودند. و مذاکره کننده ما به موقع پاسخ شان را دادند. در وین اما به نقاط مشترک و کلیات دو طرف رسیدند اما ناگهان عقب کشیدند.

وی درباره توافق خوب و بد گفت که هر کس در مذاکرات به دنبال تامین منافع حداکثری اش است. هیچ محدودیتی آنها در طرح خواست هایشان ندارند در عین حال ایران کشوری نیست که از منافع ملی و حاکمیت ملی اش عبور کند و حالا که در اوج اقتدار است و کلید طلایی منطقه را در دست دارد از مواضعش تنازل نخواهد کرد.

صالحی تاکید کرد که ایران بر حق اش در استفاده از انرژی هسته ای بر اساس ان پی تی اصرار دارد و تحت هیچ شرایطی از این حق تعیین شده عدول نخواهیم کرد.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره مسایل مطرح در دور بعدی مذاکرات که قرار است از 25 دی ماه در ژنو دو و چند جانبه برگزار شود اظهار کرد: برخی موضوعات کم و بیش به انتهای بحث رسیده است و نقاط مشترک به دست آمده است. اما در برخی امور هنوز تقاضاهایی هست مثل غنی سازی و شیوه لغو تحریم ها وجود دارد. آنها در غنی سازی مطالبی را مطرح می کنند و ما هم مطالب دیگری. البته اصل غنی سازی پذیرفته شده است. اما ما داوطلبانه پذیرفتیم که فعلا تا 5 درصد غنی سازی کنیم. الان حجم غنی سازی و تولیدمان در یک سال مورد بحث است. الان 9 هزار سانتریفیوژ داریم که کار می کنند و سالانه دو و نیم تن اورانیوم غنی می کند در حالی که مورد نیاز ما سالی 30 تن است اما آنها به این میزان هم رضایت نمی دهند و می گویند این میزان زیاد است و باید تعداد سانتریفیوژها را کم کنید و اورانیوم های غنی شده تا 5 درصد را تبدیل کنید.

وی ادامه داد: ما در سازمان انرژی اتمی سعی کردیم راه مذاکره کنندگان را هموار سازیم و پیشنهاد معقول ارایه کردیم مبنی بر این که بعد از هشت سال قرارداد ما با روس ها برای تامین سوخت نیروگاه بوشهر تمام می شود و بعد از هشت سال باید قادر باشیم سوخت مورد نیاز سالانه بوشهر 1 را تامین کنیم که 30 تن در سال است. پس آمادگی داریم به صورت پلکانی این دوره را طی کنیم . ما گفته ایم که پله اول برای آنهاست که چه باشد اما پله آخر باید برای ما باشد یعنی هشت سال دیگر در وضعیتی باشیم که رهبری گفتند که همان توان تولید 190 هزار سو است که علاوه بر تامین نیاز یک سال نیروگاه بوشهر نیازهای ما برای سوخت راکتورهای تحقیقاتی را نیز تامین می کند.

صالحی با بیان این که 1+5 دوره ای را به نام دوره "اعتمادساز" تعریف کرده اند که یکی از موارد مورد مناقشه است افزود: بعد از این دوره ایران می تواند به هر ظرفیتی از غنی سازی دست پیدا کند و عضوی عادی از حقوق خود در ان پی تی هستیم.

وی گفت: آنها روی دوره و سنواتش نظر دارند همچنین آنها این دوره را دو رقمی و ما یک رقمی پیشنهاد کرده ایم. آنها در دوره دو رقمی مورد نظرشان که با زمان پیشنهادی ما فاصله دارند می گویند که اشکال ندارد به 190 هزار سو در انتهای آن دوره برسیم اما زمان آنها با زمان ما به نسبت فاصله زیادی دارد. این زمان بین 10 تا 20 سال است.

صالحی با اشاره به موضوع انتقال سوخت ایران به روسیه در یک رسانه آمریکایی و سپس تکذیب این خبر از سوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان درباره انتشار چنین خبرهایی گفت: هر وقت ما به سمت حل مساله می رویم آنها یک بهانه جذیذ و شایعه جدید به راه می اندازند که ایران را به واکنش وادار سازند. اگر قرار بود ما سوختمان را به خارج از کشور صادر کنیم که قبلا که این پیشنهاد بوده است.

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه با بیان این که "جمهوری اسلامی ایران فعلا این مساله (انتقال سوخت به روسیه) را تکذیب کرده است" اظهار کرد: در این مساله باید دید تعریف از سوخت چیست. چرا که هنوز مسایل روشن نیست.

وی در پاسخ به این پرسش که این صحبت شما یعنی فعلا درخواست برای انتقال سوخت را نمی پذیریم و ممکن است در آینده بپذیریم؟ گفت: ما خبر خبرگزاری آمریکایی را تکذیب کردیم. در عین حال باید دید به چه چیز میگویند سوخت؛ UF6 پنج درصد، مجتمع سوخت، میله سوخت، قرص سوختی، اورانیوم طبیعی و ... همه اینها سوخت هستند، باید دید منظور از سوخت چیست.

صالحی هم چنین از رونمایی اولین مجتمع سوخت مشابه سوخت نیروگاه بوشهر بدون استفاده از اورانیوم غنی شده در 20 فروردین 1394 خبر داد.

وی گفت: ایران فعلا تجهیزات تست سوخت در معرض تشعشعات هسته ای را در اختیار ندارد و باید آن را در کشور تامین کنیم. در حال حاضر توان ساخت سوخت را داریم اما برای تست و اطمینان از ایمنی و صحت آن چند سالی فاصله داریم.

رییس سازمان انرژی اتمی هم چنین درباره درخواست آژانس برای بازدید از پارچین با بیان اینکه آنها قبلا دو بار از پارچین بازدید کردند و پاک بودن این مکان را نیز تایید کردند افزود: بعد از سال ها باز می گویند می خواهند پارچین را ببینند اما حاکمیت ملی ایران مسخره نیست که هر وقت آنها اراده کردند بیایند و پارچین را ببینند.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان این که مبنای ادعای غرب درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران مبنی بر این که از مسیر صلح آمیز منحرف شده است کذب و اتهاماتی واهی است، گفت: متاسفانه در مقطع اولیه طرح این موضوع و با توجه به قدرت رسانه‌ها که در دست کشورهای غربی است، واقعیت‌ها درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌ای ایران نادیده گرفته شد. ما در بازدیدی که آقای البرادعی از فعالیت‌های هسته‌ای کشور داشتند و پس از آن به او اعلام کردیم که قصد داریم مجموعه اصفهان را برای غنی سازی آماده کنیم و او در جریان بود، اما بعد از آن حتی با اعلام این مطلب از سوی البرادعی این واقعیت نادیده گرفته شد.

وی ادامه داد: این دروغ بزرگ آرام آرام رواج پیدا کرد تا جایی که برخی از مشاوران البرادعی نیز در این امر با وجود اظهارات مدیرکل وقت تشکیک می‌کردند. با این حال ایران دو سال و نیم فعالیت‌هایش را تعلیق کرد و نظارت‌های آژانس را پذیرفت اما آنها نقض عهد کردند و به گفته‌ مقام معظم رهبری فعالیت‌ها دوباره از سر گرفته شد.

صالحی خاطرنشان کرد:‌در زمان مدیریت آقای لاریجانی بر پرونده هسته‌ای بخشی از مسائل در قالب مدالیته حل شد و به 6 سوال مهم پاسخ دادیم. اما همان زمان موضوع مطالعات ادعایی را مطرح کردند. البرادعی به ما گفت هر طور که می‌توانید به این مساله پاسخ دهید. و ما پاسخ دادیم. اما با آمدن آقای آمانو روند به شکل دیگری شد و آمانو بر روی مطالعات ادعایی تمرکز کرد و یک دفعه به مساله اصلی تبدیل شد. ما معتقدیم این مساله یک فشار سیاسی است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه هر سال کتابی در آژانس به عنوان تعهدات پادمانی کشورهای عضو آژانس منتشر می‌شود و اگر کشوری خطایی و نقضی صورت داده باشد در آن اشاره می‌شود افزود: خیلی از کشورها در روند فعالیت‌هایشان خطاهای بزرگی دارند و آنها را برطرف می‌کنند. کره جنوبی یکی از این کشورهاست. در مقطعی که موضوع هسته‌ای ایران طرح شده بود و بنده در آژانس بودم اعلام شد کره بالای 70 درصد غنی سایز کره است. اما از آنجایی که این کشور در مدار سیاسی غرب بود خیلی زود و فوری مساله را جمع و جور کردند. ما را متهم کرده بودند که بیش از 50 درصد غنی سازی کردیم و هر چه می‌گفتیم که منبع آلودگی و تجهیزات خارجی است گوش نمی‌دادند و سه سال ما را به خاطر این مساله معطل کردند و در رسانه‌ها گفتند که ایران به تعهداتش عمل نمی‌کند. بعد از 3 سال فهمیدند که منبع آلودگی خارجی است حتی کشوری در منطقه ما خطاهای بزرگی انجام داد که نامش را نمی‌گویم. به آمانو گفتیم چطور درباره‌ی آن کشور موضوع حل شد و او گفت، مساله دوستانه حل شد. سوال ما این است که چرا درباره‌ی ایران این طور عمل نمی کنید. با وجود این که بارها و بارها ادعاهای بی‌اساس آژانس ثابت شده و پاسخ‌های ما درست بوده است باز هم به این روند ادامه می‌دهند. بر همین اساس معتقدم پرونده ما ساختگی است و مبنای فنی و حقوقی ندارد و تا با آن با اراده‌ی سیاسی ورود نکنیم نمی‌توانیم آن را حل کنیم.

صالحی با اشاره به مذاکرات هسته‌ای در دولت یازدهم با بیان اینکه در این دولت موضوع باشتاب بیشتری برای حل مساله آغاز شد و ما دوباره به آژانس اعلام کردیم سوال هایش را به ما اعلام کند خاطر نشان کرد:‌ در مجموع 18 سوال مطرح شد که ما به 16 سوال پاسخ دادیم و 2 سوال دیگر هم که به آن پاسخ داده‌ایم هنوز کمی روی آن بحث داریم.

البته آژانس پاسخ دو سوال را از ما پذیرفته است اما حاضر نیست این دو موضوع را دوستانه حل کند.

معاون رئیس‌جمهور تاکید کرد: اگر 1+5با اراده سیاسی آمده باشد ایران ریگی به کفش خود ندارد. اگر ما تا امروز نیتی خلاف داشتیم باید تاکنون نشان داده می‌شد اما ایران در بیان مواضعش انسجام کامل دارد و این نشان از حقانیتش است. به علاوه فتوای مقام معظم رهبری فصل‌الخطاب این مسائل است.

صالحی تاکید کرد:‌ ما امروز در گردنه‌ سیاسی مساله‌ هسته‌ای قرار داریم و شرایط حساس است.

وی با بیان این که ما 12 سال پیش در ابتدای راه بودیم و الان 20 هزار سانتریفیوژ با بیش از 15 هزار مهندس در این زمینه داریم که چندین هزار مهندس دیگر در عرصه‌های مرتبط از همین رشته مشغول به کار است افزود: پرونده هسته‌ای ایران بزرگ شده است از این رو اگر هم حل شود آثاری که بر جهان و منطقه و ما می‌گذارد بسیار وسیع خواهد بود و این برداشت من است که حل این موضوع در ابعاد سیاسی و بین‌المللی آثار وسیعی خواهد داشت.

صالحی با بیان این که آنها تلاش دارند مساله هسته‌ای حل نشود خاطر نشان کرد: متاسفانه این کشورها از روی تکبر و استبکار برخورد می‌کنند مثل کاری که صدام می‌کرد. همه کشورها به او می‌گفتند که اقداماتش اشتباه است. اما دچار از خودشیفتگی شده بود و حرف هیچ کس را گوش نمی‌کرد.

وی درباره‌ اظهارات مقام معظم رهبری مبنی بر این که بر نقاط امیدبخش تکیه کنید نه خیالی گفت: ما تجربیات زیادی در رابطه با رفتار غربی‌ها با ایران و در بحث طالبان و حمله آمریکا به افغانستان داریم. در حالی که ایران در بحث افغانستان به آمریکا کمک کرد اما خیلی زود آنها ما را در محور شرارت قرار دادند. بنابراین تا قول آنها عملیاتی و امضا نشود نباید به قول‌های شفاهی امید خیالی ببندیم. از طرفی اعتقاد دارم که شرایط به گونه‌ای مثبت به نفع ایران رقم می‌خورد. تغییرات در جهان در جهت خواسته‌ آنها ( غربی‌ها) الزاما نیست. نه این که صد در صد در جهت خواسته‌ی ما باشد. اما در کل در مسیر جهت‌گیری‌های ماست. پرونده هسته‌ای به خواست آنها مطرح و بزرگ شد اما به لطف خدا از قبل آن ایران تبدیل به یک کشور مقتدر در منطقه و جهان شد اگر دستاورد ما از فعالیت‌های هسته‌ای 60 درصد به طور طبیعی می‌بود آنها با این بزرگ‌نمایی این دستاورد را به 95 درصد رساندند.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره‌ راه اندازی دو واحد نیروگاه هسته‌ای در قرارداد با روسها اظهار کرد:‌ نیروگاههای هسته‌ای را دو تایی یا چهارتایی می‌سازند چراکه مشترکات زیادی دارد و مقرون به صرفه خواهد بود. در همین راستا ما چرخه‌ی سوخت را باید برای تامین 20 هزار مگاوات آماده کنیم. در افق بلند مدت نیروگاه اول 108 ماه بعد از امضای قرارداد ( یک ماه پیش) ساخته می‌شود و نیروگاه دوم را دو سال بعد از شروع نیروگاه اول آغاز می‌کنیم. چرا که می‌خواهیم بیشترین امکان مشارکت از سوی شرکت‌های ایرانی در ساخت نیروگاه را داشته باشیم. با این حال ساخت نیروگاه دوم 126 ماه به طول می‌انجامد.

صالحی ادامه داد: ما همچنین تفاهم نامه‌ای در رابطه با ساخت سوخت با روسها امضاء کردیم و در آن اعلام شده است که وقتی ایران علاقه‌مند به تامین سوخت این نیروگاه‌ها از سوی روسیه باشد کار را ادامه می‌دهیم و چنانچه ایران بخواهد خود سوخت را تامین کند این آمادگی وجود دارد.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به جایگاه ایران در فناوری هسته‌ای گفت: ایران پیشتازترین کشور در میان کشورهای اسلامی است. البته پاکستان هم ردیف ما است با این تفاوت که پاکستان در یک محدوده مشخص جلو رفته است اما ما در عرصه‌ی وسیعی حرکت کردیم. فاصله ما با دیگر کشورها بسیار زیاد است. در بین کشورهای در حال توسعه نیز ایران اکنون هم‌ردیف آرژانتین و برزیل است و حتی در برخی موارد از آنها جلوتر هم هستیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به تاسیسات هسته‌ای کشور از جمله راکتور اراک خاطر نشان کرد: نیروگاه اراک 20 سال پیش طراحی شده است بنابراین طراحی قدیمی دارد و تاکید می‌کنم که این راکتور تحقیقاتی است و برق صنعتی تولید نخواهد کرد. ما در حال رسیدن به انتهای کار در اراک بودیم که غربی‌ها بر روی این راکتور دست گذاشتند. تعدادی از دوستان به ما گفتند که سازمان رضایت دهد این راکتور آب سنگین به آب سبک تبدیل شود اما ما گفتیم طراحی و ساخت این راکتور تجربه بزرگی است و به مصلحت نیست که آن را تبدیل به آب سبک کنیم و به آنها گفتیم که نگرانی غربی‌ها چیست و ما پیشنهاد دادیم که میزان تولید پلوتونیوم راکتور که در سال 10 کیلوگرم است به کمتر از 1 کیلو گرم برسانیم و راکتور را بازطراحی کنیم و آنها قبول کردند و گفتند مشکلی ندارد از این رو بچه‌های سازمان یکی دو ماه جمع شدند و محاسبات را انجام دادند و نتیجه را در مذاکرات با 1+5 در میان گذاشتند و آنها (غربی‌ها) مجاب شدند که راکتور آب سنگین باقی بماند.

صالحی در پاسخ به این که برخی در کشور انرژی هسته‌ای و سرمایه گذاری ایران بر روی این مساله را بی ارزش و بی‌فایده مطرح می‌کنند تصریح کرد: اگر بی‌ارزش است چرا آمریکایی‌ها به ما فشار می‌آورند این افراد بروند و به آمریکایی‌ها بگویند که انرژی هسته‌ای چیز مهمی نیست و این قدر به ایران فشار نیاورید. چرا فریادشان را سر ما می‌زنند بروند این فریاد را سر آنها بزنند.

وی ادامه داد: در حال حاضر 13 درصد برق جهان از طریق انرژی هسته‌ای تامین می‌شود اگر این انرژی بی ارزش است چرا هند، چین، ترکیه، و حتی امارات با جمعیت کم و ذخایر عظیم نفتی به سمت این انرژی حرکت کرده است. من تعجب می‌کنم که چنین مباحثی طرح می‌شود. البته طرح مباحث سیاسی اشکالی ندارد ممکن است اختلاف‌نظرهایی باشد اما این مساله را به موضوع فنی ربط ندهید.

صالحی همچنین در رابطه با سایت مریوان گفت: اسناد و اطلاعاتی که آژانس دراین رابطه ارائه کرده بود کاملا بی اساس و جعلی بود و مشخص بود که این‌ها توسط صهیونیست‌ها تهیه شده است چراکه تمام کلماتی که با" ه" در این اسناد بود با حرف " خ" نوشته شده بود. چرا که در زبان عبری حرف " ه "‌وجود ندارد. همانطور که گفتم مسائل ما با آژانس باید دوستانه حل شود.