دنیس راس: آمریکا چگونه می‌تواند توازن قدرت در خاورمیانه را علیه ایران تغییر دهد

ترجمه سایت خبری اشراف، تهران - ایران

یک اندیشکده آمریکایی بر این باور است که اوباما باید نشان دهد به تغییر توازن قدرت در خاورمیانه علیه ایران تمایل دارد و تنها یک اقدام است که بیش از سایر اقدامات نشان خواهد داد که ما در برابر رشد قدرت ایران در منطقه تسلیم نخواهیم شد.

دنیس راس

به گزارش اشراف، اندیشکده واشنگتن در گزارشی به قلم دنیس راس، مشاور ویژه سابق اوباما در امور خاورمیانه و عضو ارشد این مؤسسه آمریکایی نوشت: اوباما باید به سران کشورهای عربی تضمین دهد که توافق احتمالی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، سبب نخواهد شد که ما روابط خود را با این کشورها رها کنیم یا به ایران اجازه بدهیم که با توجه به برداشته شدن تحریم‌هایش، در منطقه جولان بدهد، و یا اینکه بدون پاسخی از جانب آمریکا به تهدید این کشورها بپردازد. این کار معامله‌ای دشوار خواهد بود.

مرکز رصد راهبردی اشراف بدون تایید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه کامل آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان، کارشناسان، پژوهشگران، دانشجویان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر می‌کند و دروغ پراکنی‌ها، اطلاعات نادرست، اتهامات و القائات این گزارش‌ مورد تأیید اشراف نمی‌باشد.

■ ایران همین حالا هم عامل تأثیرگذار اصلی در چهار پایتخت عربی است

برخلاف اسرائیل که تمرکزش صرفاً بر مسئله هسته‌ای ایران است و هرگونه توافقی که به ایران این امکان را بدهد تا به یک کشور برخوردار از نیروی هسته‌ای بدل شود، را یک خطر راهبردی جدی می‌بیند، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هرچه بیشتر نگران دخالت‌های ایران در بحرین، عراق، سوریه، لبنان و یمن هستند. از منظر آنها، ایرانی که از نظر اقتصادی تحت‌فشار نباشد، حتی از طریق نیروهای شبه‌نظامی شیعه همفکر خود، می‌تواند هر چه بیشتر در این کشورها فعالیت نماید و توازن قدرت را در جهت منافع خود بر هم بزند. به یک تفسیر عربی در منطقه دقت کنید، نظر یکی از روسای جمهور در منطقه این است که ایران همین حالا هم عامل تأثیرگذار اصلی در چهار پایتخت عربی است. بغداد، دمشق، بیروت و صنعا. این مسئله ایران را از پافشاری بر قدرتی که اخیراً در این چهار پایتخت به دست آورده است بازنمی‌دارد. در واقع، اگرچه داعش اولویت اول ما است، اما برای عربستان سعودی، اولویت ایران است.

■ سران عرب انتظار ساخت تأسیسات نظامی جدید در کشورهایشان را دارند

سران عربی از اوباما انتظار تعهداتی واقعی را دارند که با هدف رفع نگرانی‌های آنها طرح‌ریزی شده‌اند. در واقع، آنها انتظار تضمین ساخت تأسیسات نظامی جدید در کشورهایشان را از آمریکا دارند. اما این خواسته اصلی آنها نیست. آنها در پی ارائه تعهداتی روشن و شفاف از جانب آمریکا نسبت به امنیت کشورهایشان هستند. در حالی که شاید آنها به تعهدی رسمی یا الزامی مورد توافق اصرار نکنند، اما با یک تضمین مبهم که با توجه به آن، ایران یا همفکرانش بتوانند آنها را مورد تجاوز قرار دهند، هم راضی نخواهند شد–و تعریف آنها از تهدیدات ایران و همفکرانش شاید شامل تلاش‌هایی در جهت ایجاد بی‌ثباتی در کشورهایشان باشد.

برای رییس‌جمهور، این امر در بر دارنده یک مشکل است. او درباره تمایلش جهت حمایت از دولت‌های شورای همکاری خلیج فارس علیه تهدیدات خارجی صحبت کرده است، و نه درباره تهدیدات داخلی. او شمولیت فراتر و نظارت بیشتر و بهتر را به همان میزان برای امنیت این کشورها مهم می‌داند که به همان میزان هرگونه تعهد متقبل شده در زمینه تهدیدات خارجی حائز اهمیت است. اگرچه ممکن است که نظر اوباما در این باره صحیح باشد، اما چنین پیامی کمتر مورد پذیرش اعراب قرار خواهد گرفت.

این مسئله در هر زمانی دشوار خواهد بود، به ویژه در حال حاضر که این دولت‌ها رییس‌جمهور را به چالش می‌کشند تا نشان دهد که هژمونی ایران در منطقه را نخواهد پذیرفت. انتقال سلاح‌های جدید و حتی حضور هرچه بیشتر نظامی آمریکا در منطقه، هیچ یک نخواهد توانست سبب رفع نگرانی سران عرب در منطقه بشود. آنها می‌خواهند بدانند که چه اقدامات ویژه‌ای برای مقابله با تهدیدات به آنها از جانب ما اتخاذ خواهد شد.

■ ایجاد منطقه حائل در مرز بین ترکیه و سوریه

مطمئناً اقداماتی که در این برهه از زمان نشان می‌دهد که ما در برابر ایران می‌ایستیم و عواقب رفتارهای سلطه‌جویانه آنها را افزایش می‌دهیم، بیش از هر تعهد و تضمین کلامی و یا حتی تمهیداتی برای ایجاد پایگاه‌های نظامی جدید بر اعراب تأثیرگذار خواهد بود. اما تنها یک اقدام است که بیش از سایر اقدامات بر دولت‌های عربی حاشیه خلیج فارس تأثیرگذار خواهد بود و نشان خواهد داد که ما در برابر رشد قدرت ایران در منطقه تسلیم نخواهیم شد: ایجاد یک منطقه حائل در مرز بین ترکیه و سوریه.

■ منطقه حائل می‌تواند جبهه سکولار مخالف دولت سوریه را تقویت کند

هیچ اقدام دیگری به‌جز ایجاد تغییر در واقعیت‌های عرصه سوریه مفید واقع نخواهد شد. این اقدام می‌تواند منطقه‌ای را برای تقریباً شش میلیون نفر آواره سوری ایجاد نماید تا بدان جا بروند و به دستور بشردوستانه پاسخ دهند؛ این اقدام می‌تواند جبهه سکولار مخالف دولت سوریه را هرچه بیشتر از طریق ارائه یک پایگاه به آنها تقویت نماید تا در سوریه در زمانی به پیش بروند که در آن مقطع رژیم بشار اسد در ادلب و جسر الشغور بازنده میدان جنگ است، این امر خود حاکی از این است که دوره بشار اسد رو به پایان است و بر محاسبات روسیه و ایران تأثیر می‌گذارد، محاسباتی برای جستجوی یک روند سیاسی واقعی جهت به پایان رساندن درگیری‌ها. این اقدام علاوه بر این که ما را در موقعیتی قرار می‌دهد تا بر این مسئله تأکید نماییم که دولت‌های شورای همکاری خلیج فارس و ترکیه اقدامات خود را با ما هماهنگ کنند و نقش خود را در تأمین منابع مالی و سیاست‌گذاری منطقه ایفا نمایند، همچنین این اقدام مطمئناً آمادگی ما برای ایجاد تغییر واقعی در توازن قدرت علیه ایران در منطقه را انعکاس خواهد داد.

■ نحوه واکنش ایران به ایجاد منطقه حائل بین سوریه و ترکیه مشخص نیست

به خصوص این اقدام نشان می‌دهد که ما منافع خود را در منطقه از ترس این رها نمی‌کنیم که چگونه ایران در مذاکرات هسته‌ای عکس‌العمل نشان خواهد داد. بدیهی است که ایران هیچ یک از تلاش‌هایش برای دستیابی به اهرم قدرت در منطقه پیرامون نگرانی از این مسئله را بروز نداده است که ما چگونه ممکن است در مذاکرات واکنش نشان دهیم. حقیقت این است که مذاکرات هسته‌ای هرگز لطفی نبوده است که از طرف ایران به ما شده باشد- توافق گنجانده شده در شناخت این چارچوب در جهت منافع ایران است. به علاوه چنین توافقی در راستای منافع ما نیز هست، البته به شرط این که ایران فکر نکند که به راحتی در حال به تعویق انداختن برنامه‌اش جهت دستیابی به گزینه سلاح نظامی است و به این شرط که این توافق یک سری از عکس‌العمل‌ها را از جانب دولت‌های عربی دربر نداشته باشد، عکس‌العمل به غنی‌سازی یا عکس‌العمل به اقدامات ایران در جهت ایجاد بی‌ثباتی در منطقه. البته به همین دلیل است که اوباما در پی ارائه تضمین به آنها است. اگر او از این زاویه خواستار موفقیت است، باید به صورت جدی ایجاد منطقه حائل در سوریه را در نظر داشته باشد.