خامنه‌ای: عبارت دگراندیش را قبول ندارم٬ دگراندیشی جرم نیست

رادیو فردا - پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله علی خامنه‌ای بخشی از سخنان وی در دیدار نوروزی با برخی مقام‌های جمهوری اسلامی را منتشر کرده که رهبر ایران در این جلسه گفته است عبارت «دگر‌اندیش» را قبول ندارد.

این دیدار روز ۲۴ فروردین برگزار شد و پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر جمهوری اسلامی روز چهارشنبه اول اردیبهشت اقدام به انتشار بخش‌هایی از سخنرانی وی در آن نشست کرده است.

آیت‌الله خامنه‌ای در این جلسه به دیدار سال ۱۳۷۵ با گروهی از روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای اشاره داشته که برخی از آنها به گفته وی «جور واجور» بودند.

رهبر ایران افزوده است، این جلسه متعلق به زمانی بود که «تازه این تعبیر دگراندیش باب شده بود و {در آن جلسه} گفتم اصلاً قبول ندارم این تعبیر را».

وی در جلسه اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۵ گفته بود که عبارت «دگر‌اندیش» را برخی «مطبوعات معاند» در ایران رواج داده‌اند.

خامنه‌ای در آن جلسه افزوده بود: «عناصر فعّال در این مطبوعات {معاند} خوش‌شان می‌آید که به آن‌ها دگراندیش اطلاق شود. در معنا می‌خواهند بگویند چون ما اندیشه دیگری داریم، مورد غضب دستگاه هستیم. البته خیلی هم مورد غضب نیستند».

وی اضافه کرده بود که «ما در جمهوری اسلامی، بحث اندیشه نداریم که مثلاً چون کسی اندیشه دیگری دارد، با او برخورد کنیم. اصلاً این طور نیست».

رهبر جمهوری اسلامی در آن جلسه به صراحت گفته بود بحث «دگر‌اندیشان» بحث «عناد» و «غرض‌ورزی» است و «این نظام را قبول ندارند و بنا دارند با نظام معارضه کنند».

آیت‌الله خامنه‌ای در جلسه روز ۲۴ فروردین امسال با تکرار بخشی از آن سخنان٬ گفت: «دگراندیشی یک جرم که نیست، خب اندیشه است؛ شما یک‌جور فکر می‌کنید، رفیقت یک‌جور دیگر فکر می‌کند و ایرادی ندارد».

وی اضافه کرده این اختلاف‌نظر و تنوع در دیدگاه‌ها زمانی مورد قبول است که طرفین «چنگال به هم نزنند» و «همه متوجه به انقلاب باشد و مسئله انقلاب جدّی گرفته بشود».

رهبر ایران، تنوع در جمهوری اسلامی را به رودخانه‌های کوچکی تعبیر کرده که اگر «همه به این اقیانوس انقلاب بریزد، به نفع انقلاب تمام» خواهد شد.

وی همچنین وجود تنوع را امر «نامطلوبی» ندانسته٬ اما گفته است: «مشروط بر اینکه سادگی و ساده‌لوحی به خرج ندهیم و بچگی به خرج ندهیم».

اظهارات اخیر وی در حمایت از «تنوع دیدگاه‌ها» در حالی مطرح شده که در جمهوری اسلامی سال‌هاست بسیاری از افراد و جریان‌ها به اتهام «دگر‌اندیشی» و تفاوت دیدگاه و نظر با رهبر ایران، یا مورد حمله رسانه‌های وابسته به ولی فقیه قرار گرفته، یا حذف شده و یا محاکمه و زندانی شده‌اند.

عبارت «دگراندیش» در دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی باب شد و پس از همه‌گیر شدن در دوران محمد خاتمی منجر به آغاز برخورد‌های علنی با روشنفکران و فعالان مدنی و رسانه‌ای شد.

در دوران محمد خاتمی ده‌ها روزنامه به اتهام «دگر‌اندیشی» و اتهام‌های دیگر توقیف و تعداد قابل توجهی از روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای نیز بازداشت و محاکمه شدند.

پس از پایان دوران ریاست جمهوری خاتمی هم برخورد‌ با متفکران٬ فعالان سیاسی٬ مدنی و رسانه‌ای ادامه یافته و در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی نیز گزارش‌ها از ادامه این برخورد‌ها حکایت دارد.