روحانی: برای مقابله با موارد "نقض برجام" موتورهسته‌ای تولید می کنیم

پس از آن‌که کنگره آمریکا تحریم‌های این کشور علیه ایران را تمدید کرد و کمیته نظارت بر اجرای برجام نشست در این‌باره تشکیل داد، رئیس جمهوری ایران به‌منظور مقابله با این تحریم‌ها دستوراتی را در زمینه فعالیت هسته‌ای به وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی ابلاغ کرد.

خبرگزاری اسپوتنیک در روسیه نوشت، یک منبع در وزارت خارجه روسیه اعلام کرد قصد ایران جهت ساخت موتور هسته ای برای حوزه حمل و نقل دریایی در پاسخ به اقدامات امریکا ناقض برجام نیست.

به گزارش اسپوتنیک منبع روسی ضمن بیان این مطلب افزود صحبت می تواند بر سر مسئله "نوع دیگری" باشد.

وی گفت: " موتورهای هسته ای برای وسایل نقلیه دریایی و کشتی های یخ شکن مثلا از اورانیوم دارای درجه بالای غنا استفاده می شود که تولید آن در ایران ممنوع است.از سوی دیگر سخن بر سر تولید چنین سوختی نیست. اگر ماهیت دستور رئیس جمهور ایران را با دقت بخوانیم که فقط آغاز برنامه ریزی طراحی و ساخت موتورها (پیشران های هسته ای) را در نظر می گیرد".

رادیو زمانه گزارش داد پیرو تصمیمات شورای عالی امنیت ملی و کمیته نظارت بر اجرای برجام، حسن روحانی روز سه‌شنبه ۲۳ آذر در دستوری خطاب به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، از او خواسته است تا «نسبت به اجرای مراحل پیش‌بینی شده در برجام برای رسیدگی به موارد ‏نقض، اقدام نموده و دیگر پیگیری‌های حقوقی و بین‌المللی لازم را نیز به‌طور جدّی معمول دارد.‏»

روحانی از ظریف خواسته است تا گزارش اقدامات خود را ظرف یک ماه به او ارائه کند.‏

همچنین در دستور جداگانه‌ای روحانی به علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی گفته است در توسعه برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب تعهدات ‏بین‌‌المللی جمهوری اسلامی ‏«برنامه‌ریزی برای طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای جهت بهره‌گیری در حوزه حمل‌ونقل دریایی، با ‏همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی» و «مطالعه و طراحی “تولید سوخت” مصرفی پیشران هسته‌ای، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی» را حداکثر ظرف سه ماه به پیش ببرد.

منظور از «پیشران هسته‌ای» همان «موتور هسته‌ای» است. جام جام آنلاین به‌نقل از «کارشناسان» در این‌باره نوشته است که «سوخت مورد نیاز برای حرکت پیشران هسته‌ای نیاز به غنی‌سازی تا ۵۰ درصد دارد» و دستور حسن روحانی به صالحی «عزم ایران را برای غنی‌سازی تا ۵۰ درصد در مقابل تمدید تحریم‌های ایران نشان می‌دهد.»

مقامات وزارت خارجه آمریکا، اتحادیه اروپا، چین و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، که فعالیت‌های هسته‌ای ایران را نظارت می‌کند، هنوز به بیانیه حسن روحانی واکنشی نشان نداده‌اند.

رسانه اصول‌گرای «مشرق نیوز» به نقل از «یک منبع آگاه در وزارت خارجه روسیه» گفته است که روسیه از تصمیم ایران برای طراحی پیشران هسته‌ای دریایی حمایت خواهد کرد. این مقام که نامش نیامده در گفت‌وگو با «ریانووستی» گفته است که «طراحی پیشران هسته‌ای دریایی نقض برجام نیست». با این حال، واکنش رسمی وزارت خارجه روسیه هنوز اعلام نشده است.

پیش از این در روز چهارشنبه ۱۷ آذر کمیته نظارت بر اجرای برجام به ریاست حسن روحانی در محل دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تشکیل جلسه داده بود تا درباره واکنش‌های احتمالی ایران در قبال اجرای قانون تحریم‌های ایران توسط آمریکا تصمیم‌گیری کند. قرار بر این شد تا حسن روحانی به‌عنوان دبیر این کمیته درباره نتایج نشست‌های آن اطلاع‌رسانی کند.

قانون تحریم‌های ایران نزدیک به یک دهه پیش از توافق هسته‌ای، در سال ۱۹۹۶ به تصویب کنگره آمریکا رسید و نخستین تحریم‌های جهانی آمریکا علیه ایران محسوب می‌شود. بر اساس این قانون مشارکت در پروژه‌های نفت و گاز و پتروشیمی، معادن اورانیوم، حمل نفت خام ایران و فروش بنزین به ایران برای شرکت‌های خارجی ممنوع است.

مجلس سنای آمریکا یکم دسامبر / ۱۱ آذر قانون تحریم ایران را با اتفاق آرا برای ۱۰ سال دیگر تمدید کرد. پیش از آن، مجلس نمایندگان ایالات متحده در روز سه‌شنبه ۱۵ نوامبر / ۲۵ آبان با تمدید تحریم‌ها علیه ایران موافقت کرده بود.

این تحریم‌ها به‌طور مستقیم به توافق هسته‌ای با ایران ربطی ندارد اما ایران بارها گفته بود تصویب این تحریم‌ها نقض برجام خواهد بود.

روز سه‌شنبه ۲۳ آذر پیش از انتشار دستورهای هسته‌ای حسن روحانی به وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی، علی‌اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌المللی و عضو کمیته نظارت بر اجرای برجام، گفته بود: «جزئیات تصمیم‌هایی که در جلسه چهارشنبه این هیئت گرفته شده به‌زودی به آگاهی مردم خواهد رسید و یقیناً مردم از شنیدن آن خوشحال و دشمن ناامید خواهد شد.»