ایرانی‌ها چفدر ترس از دست دادن شغلشان را دارند؟

بعضی سازمان‌های جهانی از جمله سازمان جهانی کار و بانک جهانی موضوع آسیب‌پذیری شغلی را در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند تا با جمع‌آوری اطلاعات در این باره وضعیت شاغلان را بسنجند.

مینا عینی‌فر: بیکار شدن ناگهانی عده‌ای از کارگران به دلایلی مثل تعطیلی کارخانه از اخباری است که زیاد شنیده می‌شود اما ناامنی و آسیب‌پذیری شغلی تنها مخصوص کارگران نیست. بسیاری از هنرمندان سایه آسیب‌های شغلی را بر سر خود احساس می‌کنند.

روزنامه‌نگاران و دارندگان شغل‌های آزاد هم از این امر مستثنی نیستند که بسیاری از آنها را به سمت داشتن بیش از یک شغل هدایت می‌کند. تحلیلگران ناامنی و آسیب‌پذیری شغلی را در جهان رو به افزایش ارزیابی می‌کنند. کشورهای مختلف هر کدام از وجود درصدی از آسیب‌پذیری شغلی مردم‌شان رنج می‌برند که در بعضی کشورها رو به رشد و در بعضی دیگر تا حدی کنترل شده است.

ایران جزو کشورهایی است که در وضعیتی متوسط از نظر اشتغال امن و مطلوب قرار گرفته. طبق اطلاعات بانک جهانی 42درصد شاغلان ایرانی، اشتغال آسیب‌پذیر دارند و سایه آسیب‌های شغلی و بی‌کاری را بر سر خود احساس می‌کنند. این آمار مربوط به سال 2008 است و پس از آن اطلاعات تازه‌ای از ایران منتشر نشده است.

شغل آسیب‌پذیر یا ناامن شامل شغل‌هایی می‌شود که درآمد پایینی دارند، قراردادشان موقتی است و تمام شغل‌هایی که نمی‌توانند امنیت فرد را تضمین کنند.

در تعریف بانک جهانی این نوع اشتغال شامل افرادی می‌شود که بدون دستمزد یا به صورت دستمزدی برای خود یا یکی از اعضای خانواده‌شان کار می‌کنند و در واقع رابطه استخدامی رسمی و تضمین شده‌ای با صاحب کار ندارند. سازمان جهانی کار تخمین زده که نیمی از شاغلان در سراسر جهان اشتغال آسیب‌پذیر دارند که در معرض خطر فقر و شرایط ناسالم محیط کار هستند.

افزایش آمار این نوع اشتغال در جهان همزمان شده با بالا رفتن میزان تحصیلات دانشگاهی و مدرک‌گرایی که در نبود اشتغال مطلوب افراد را دچار ناکامی‌های عمیق‌تری کرده است.