ایران از حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت صرف نظر کرد

رادیو زمانه ـ وزارت ارشاد اسلامی با صدور بیانیه ای اعلام کرد که در اعتراض به سخنرانی سلمان رشدی، نویسنده هندی – بریتانیایی درباره آزادی بیان از شرکت در نمایشگاه کتاب فرانکفورت خودداری می کند.

وزارت ارشاد اسلامی در این بیانیه که در رسانه های ایران منتشر شده، نوشته است: «با اعتراض شدید نسبت به اقدام ضدفرهنگی [دعوت از سلمان رشدی] علیرغم آمادگی های قبلی و صرف هزینه های فراوان از حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت خودداری نموده و از سایر کشورهای اسلامی نیز می خواهد در برابر این اقدام تحریک آمیز اعلام موضع نمایند.»

ناشران ایرانی از حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت استقبال کرده بودند. ایران این بار غرفه اختصاصی نداشت و یک کمیته تخصصی زیر نظر اتحادیه ناشران و کتابفروشان ایران از میان ۸۰۰ عنوان کتاب، ۳۰۰ عنوان کتاب را برای عرضه در بزرگ ‌ترین نمایشگاه کتاب جهان برگزیده بود.

نمایشگاه کتاب فرانکفورت از سلمان رشدی که به تازگی رمان «دو سال و هشت ماه و بیست و هشت شب» را منتشر کرده، دعوت کرده که با سخنرانی درباره آزادی بیان این نمایشگاه را افتتاح کند. اندونزی به عنوان یک کشور مسلمان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب فرانکفورت است و با ۶۰ نویسنده و شاعر در این رویداد فرهنگی حضور دارد.

وزارت ارشاد اسلامی با اشاره به حضور سلمان رشدی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت در بیانیه اعتراضی اش نوشته است: «تجلیل و تقدیس از چهره  ای که احساسات صدها میلیون انسان را جریحه دار و به ارزش ها و عناصر مورد احترام آنان بی حرمتی و توهین می کند نه تنها به نفع آزادی بیان نیست بلکه نوعی بازی سیاسی با ارزش های انسانی و دینی است.»

پیش از این عباس صالحی، معاون فرهنگی ارشاد اسلامی گفته بود که فتوای ۱۴ فوریه ۱۹۸۹ آیت‌الله خمینی مبنی بر قتل سلمان رشدی به خاطر انتشار رمان «آیه های شیطانی» یک فتوای مذهبی‌ست و هرگز کم‌رنگ و بی‌اثر نمی‌شود. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم در سال ۱۳۸۳ فتوای آیت‌الله خمینی را بلاتغییر خوانده بود.

اتحادیه ناشران و کتابفروشان اعلام کرده بود که قصد دارد در نمایشگاه کتاب فرانکفورت از تجربه کشورهایی مانند اندونزی، ترکیه و مالزی برای عرضه بهتر آثار ادبیات ایران بیاموزد.

به گزارش ایرنا در این بیانیه که شامگاه چهاشنبه منتشر شد، آمده است: نمایشگاه بین­ المللی کتاب فرانکفورت که یکی از بزرگترین نمایشگاه­ های کتاب در سطح جهان به­ شمار می­ آید متأسفانه در سال­جاری در تعارض آشکار با اهداف اعلام­ شده­ فرهنگی ، تحت پوشش آزادی بیان اقدام به دعوت از یکی از چهره­ های منفور در جهان ­اسلام نموده و برای سلمان رشدی نویسنده ملحد کتاب آیات شیطانی فرصتی برای ایراد سخنرانی در آن نمایشگاه و رونمایی از آخرین اثر وی نموده است که محتوای آن نیز خود نوعی مقابله مستقیم با اندیشه­ ها و باورهای دینی می­ باشد.

وزارت ارشاد افزود: جای تأسف است که برگزارکنندگان این رخداد خود را بازیچه دست عوامل صهیونیست و ضد­اسلام قرارداده و با مستمسک قرار دادن واژه آزادی بیان، عواطف و احساسات مسلمانان سراسر جهان را خدشه­ دار ساخته­ اند.

این بیانیه اضافه می کند : تجلیل و تقدیس از چهره ­ای که احساسات صدها میلیون انسان را جریحه­ دار و به ارزش­ها و عناصر مورد احترام آنان بی­ حرمتی و توهین می­ کند نه ­تنها به نفع آزادی بیان نیست بلکه نوعی بازی سیاسی با ارزش­های انسانی و دینی است که به خشونت ­طلبان و گروه­های افراطی ضد اسلام بهانه خواهد داد تا از این بستر به اهداف نامشروع خود دست پیدا کنند.

در ادامه این بیانیه آمده است: آزادی­ بیان ازجمله ارزش­ های انسانی است که در فرهنگ ­دینی و ملی ما مورد احترام ویژه می­ باشد. احترام به آزادی­ بیان مسئله سیاسی نیست که با سیاست­ روزمره مورد خدشه قرار گیرد یقینا' این معنای بلند انسانی بدون توجه و نظرداشت به ارزش­ها و مقدسات جوامع انسانی محقق نخواهد شد.

این بیانیه می افزاید: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایندگی از ملت بزرگی که همواره حرمت گذار ادیان و فرهنگ­ های مختلف بوده است ضمن اعتراض شدید نسبت به این اقدام ضد ­فرهنگی علیرغم آمادگی های قبلی و صرف هزینه های فراوان از حضور در نمایشگاه بین ­المللی کتاب فرانکفورت خودداری نموده و از سایر کشورهای اسلامی نیز می­ خواهد در برابر این اقدام تحریک آمیز اعلام موضع نمایند.

در پایان بیانیه آمده است: از مسئولان نمایشگاه بین­ المللی کتاب فرانکفورت انتظار می­ رود از برخورد گزینشی در مواجهه با مفهوم والا و ارزشمند آزادی­ بیان پرهیز نموده و با اتخاذ تدابیر صحیح، فرصت تعامل و همکاری با دولت­ها و ملل مسلمان را گسترش دهند.