شرق - از ماجراي حمله تروريستي به بهارستان چندروزي گذشته و حالا رفتهرفته نقدها به سيستم حفاظت از گوشه و کنار بالا گرفته است. مسعود پزشکيان که مجلس را در آن روز پر از حادثه تعطيل نکرد، حالا از جزئيات حمله خبر داده «اگر تروريستها از بالکن وارد صحن ميشدند، از همان جايگاه با تسلط کامل بر صحن فاجعهاي براي کشور و نظام ايجاد ميکردند». در همين حال سخنگوي کميسيون امنيت ملي مجلس جايي به نقل از سردار گرجيزاده، فرمانده حفاظت سپاه، گفته «طراحي، پيشبينيها و طراحيهاي امنيتي انجام شده بود ولي اغلب مصوبات اجرا نشده بود» و جاي ديگري به نقل از مديرکل حراست مجلس افزوده «دستگاههاي امنيتي درباره حمله احتمالي تروريستها به مجلس هشدارهاي لازم را داده بودند». از اينها گذشته رئيس کميسيون امنيت مجلس نيز از «نامه رسمي مجلس به حفاظت سپاه درباره هشدار حمله احتمالي داعش» خبر ميدهد.
به اين ترتيب سناريوي حمله تروريستي به بهارستان از در ساختمان ديدارهاي مردمي وارد فاز تازهاي شده است. فاز تازهاي که نشان ميدهد حفاظت مجلس، از جانب نهادهاي امنيتي در جريان حمله احتمالي تروريستها قرار گرفته بود.
انتقادها حالا که چندروزي از حمله تروريستي و شهادت شهروندان ايراني گذشته از گوشه و کنار به گوش ميرسد. البته از همان روز حادثه نيز برخي نمايندگان ميگفتند اگر تروريستها مسير را گم نميکردند شايد حالا با فاجعهاي از جنس ديگر مواجه بوديم. طيبه سياوشي، نماينده مجلس در همين زمينه به «شرق» ميگويد:«جان ما از جان عزيزان شهيد در اين حادثه ارزشمندتر نيست اما اگر تروريستها مسير را اشتباه نميرفتند، دسترسيشان به صحن کار سختي نبود و آنوقت فاجعه به شکل ديگري رقم ميخورد».
سياوشي در عين حال از مسئولان امنيتي ميخواهد براي اتخاذ تدابير امنيتي ويژه جهت حفاظت از مجلس تدبير ويژهاي بينديشند. علي مطهري نيز از تشکيل کميته ويژه براي تدوين طرح «تقويت امنيت مجلس» خبر داده «کميتهاي متشکل از دو نفر از اعضاي هيئترئيسه مجلس، سپاه پاسداران، حراست مجلس و احتمالا نيروي انتظامي، بنا شد طرح تقويت امنيت مجلس را تدوين و اجرا کنند».پروانه سلحشوري نيز از جمله ديگر نمايندگاني است که به «شرق» گفته «تروريستها به نزديکي صحن رسيده بودند. شايد اگر اشتباه نميکردند سناريوهاي ديگري متصور بود».در همين حال مسعود پزشکيان، نايبرئيس مجلس درباره حادثه تروريستي ۱۷ خرداد به خانه ملت گفته «هدف تروريستها نمايندگان مجلس بود و اگر از بالکن وارد صحن ميشدند، از همان جايگاه با تسلط کامل بر صحن فاجعهاي براي کشور و نظام ايجاد ميکردند و کاري به ديگران نداشتند. البته تا اين حد هم اتفاق مناسبي براي کشور نبود اما به لطف خدا مسئله تا حدودي مديريت شد. تروريستها نبايد بهراحتي اسلحه وارد ساختمان مجلس ميکردند. قابل قبول نيست که سه نفر و حتي ٣٠ نفر بتوانند بهراحتي وارد اين سيستم شوند. انتظار داشتيم سيستم مقابل آنها بايستد و برخورد کند و در اين زمينه کوتاهي شد».
نامه رسمي حوزه رياست مجلس به سپاه درباره حمله احتمالي داعش
علاءالدين بروجردي، رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس، نيز به برگزاري نخستين جلسه با موضوع بررسي حمله تروريستها به مجلس خبر داده: «برآورد اوليه اينکه اصولا مسئوليت حفاظت مجلس بر عهده سپاه است. به طور ويژه درباره احتمال حمله داعش در چند ماه گذشته، نامه رسمي به سپاه پاسداران از جانب حوزه رياست مجلس نوشته شده بود. دو ماه قبل از جانب حوزه رياست تأکيد شد که اين احتمال جدي است و بايد جدي گرفته شود و اقدامات لازم در اين خصوص صورت پذيرد. در همين مدت هم تصميماتي که پيرامون مجلس اتخاذ شد به دستور رياست مجلس بود؛ اعم از ديوارکشي و ايجاد يکسري اقدامات فراتر از گذشته از قبيل ايجاد نردههاي غيرقابلعبور پيرامون ساختمان».
بروجرودي همچنين به خانه ملت گفته «اين سخنان که مجلس در اين زمينه کوتاهي کرده، دقيق نيست و در اين مسئله حساس نبايد فرافکني صورت گيرد. ارزيابي بنده اين است که با توجه به فضاي پايدار امنيتي کشور، آستانه حساسيت متناسب با وضعيت جديد منطقه در ارگانهاي مسئول وجود نداشت و پايين بود. بايد با توجه به حادثهاي که رخ داد، اين حساسيت را به لحاظ محاسبات در حداکثر ميزان خود داشته باشيم. حمله تروريستي ١٧ خرداد هشدار براي فاصلهگرفتن از هرگونه غفلت بود».
پيش از اين نقويحسيني به نقل از سردار گرجيزاده به خانه ملت گفته «طراحي، پيشبينيها و طراحيهاي امنيتي انجام شده بود ولي اغلب مصوبات اجرا نشده بود. سردار گرجيزاده اعلام کرد که مکاتبات در اينخصوص در سالهاي گذشته مکررا انجام شده. چنانچه براي مثال پيشنهاد نصب دستگاه هشداردهنده در ابتداي ورودي مجلس داده شده بود ولي مجلس به آن عمل نکرد. همچنين محل مراجعات مردمي، متفاوت با وروديهاي ديگر طراحي شده، چون در اين قسمت مردم عادي رفتوآمد ميکنند».نقويحسيني جاي ديگري به نقل از صديقي، مديرکل حراست مجلس تأکيد کرده «دستگاههاي امنيتي هشدارهاي لازم را داده بودند که احتمال دارد عمليات تروريستي در اطراف يا داخل ساختمان انجام شود».
تصميم گرفتيم جلسه علني با وجود حضور تروريستها ادامه يابد
مسعود پزشکيان که در غياب علي لاريجاني رياست مجلس آن چهارشنبه پرحادثه را بر عهده داشت حالا از جزئيات مديريت جلسه آن روز ميگويد: «با مأموران حفاظت صحبت کرديم تا اقدامات لازم را براي تأمين امنيت در مجلس ايجاد کنند. در نهايت تصميم گرفتم که جلسه علني مجلس با وجود حضور تروريستها ادامه پيدا کند».او همچنين روايتي از حفاظت مجلس ارائه ميکند، اينکه آنها تأکيد داشتند «صحن علني در ساعت مشخصي به دليل اينکه نميتوانند شرايط را کنترل کنند و يا هنوز براي آنها معلوم نشده چه کساني وارد مجلس شدهاند، تعطيل شود. حفاظت ميخواست نمايندگان هر چه زودتر به نمازخانه منتقل شوند اما من نپذيرفتم و جلسه را ادامه دادم، براي من قابل قبول نبود که تعدادي بخواهند نظم جلسه مجلس را به هم بزنند. ما براي شهادت آماده بوديم. حضور سه نفر با اسلحه در مجلس نگرانکننده نبود؛ چرا که اگر يک کلت داشتيم ميتوانستيم به راحتي در مقابل آنها ايستادگي کنيم اما چيزي که من را ناراحت و مضطرب کرده بود وضعيت کارمندان و مراجعهکنندگان در ساختمان اداري مجلس بود. در حدي که از آقاي مطهري خواستم موضوع را پيگيري کند و به نحوي با تروريستها درگير شوند تا بتوانند مردم را از ساختمان خارج کنند».
ديگر ميدانستيم تروريستها در طبقه چهارم محاصره شدهاند
بخش ديگري از روايت پزشکيان از مديريت جلسه تا لحظه ورود علي لاريجاني به صحن علني مجلس، اين است «در جريان اداره صحن علني دکتر لاريجاني به صحن آمدند، اما براي مديريت روند بحران در ساختمان اداري مجلس از صحن خارج شدند تا اينکه ايشان حدود ساعت ١٢:١٥ به صحن علني بازگشتند و اداره جلسه را برعهده گرفتند. از آنجايي که بنده صلاح نديده بودم جلسه تعطيل شود، دکتر لاريجاني نيز جلسه را اداره کردند؛ چرا که ديگر ميدانستيم تروريستها در طبقه چهارم محاصره شدهاند و ديگر خطري وجود ندارد. لطف خدا بود که تروريستها نتوانستند ضربه محکمي به نظام بزنند، البته اعتقاد داريم تا اين اندازه هم نبايد اتفاقي ميافتاد و نبايد اجازه ميداديم وارد پارلمان شوند».
حمله به بهارستان اتفاق عجيبي بود. خبر يکباره در شبکههاي اجتماعي پيچيد. اخبار مربوط به شهادت و زخميشدن جمعي از شهروندان شوک بعدي به افکار عمومي بود. خيليها شايد در عمرشان به مجلس ايران نرفته باشند. شايد از آنچه به عنوان در ورود نمايندگان و ديدارهاي مردمي در رسانهها ميآيد، خيلي چيزي دستگيرشان نشود. اما حالا مرور سخنان مسئولان حفاظت و خود مجلسيها نشان از آن دارد که در فرداي حادثه جمعبندي رضايتبخشي از حفاظت صورت گرفته از مجلس وجود ندارد. يکي اينکه چرا آنها توانستهاند مسلح وارد ساختمان بهارستان شوند گله دارد و ديگري به نامهنگاريهاي مبسوط و تلنگرهاي پيش از حادثه تروريستي اشاره میکند. بايد ديد نتيجه مذاکرهها و جمعبنديهاي ديگر در کميسيون امنيت ملي مجلس ايران به کجا ختم ميشود. نخستين جلسه برگزار شده و حالا برگزاري سلسله نشستهاي بعدي شايد بتواند در پاسخ به افکار عمومي راهگشا باشد.