جمشید اسدی
رسید روزی که میلیون های ایرانی در انتظارش بودند. مردم به ستوه آمده از تنگدستی و ستم دل آن پیدا کردند که بپاخیزیند و درد خود را فریاد زنند. جنبش روز پنجشنبه ۷ دی ماه در مشهد به راه افتاد و بسیار تند به سراسر ایران گسترش یافت
سرانجام این بپاخیزی را نمی توانم دانست. چه کسی می تواند سرانجام یک جنبش مردمی را بداند؟ هر چه هست، این جنبش تندپیچی بی بازگشت است در نظام جمهوری اسلامی. از شعارهای چند روزه مردم می توان پنج ویژگی بی سابقه جنبش کنونی را دریافت.
۱. گسترش بی چیزی و فقر. گزافه نیست اگر روزگار سخت اقتصادی مردم را مهم ترین انگیزه بپاخیزی هایی بدانیم. از سویی مردم درآمدی درخوری ندارند. بیکارند و یا اگر کاری هم دارند دستمزدشان را با دیرکرد دریافت می کنند. مستمری بازنشستگان هم زندگی شان را بر نمی آورد.
از سوی دیگر هزینهها رو به افزایش است. اگر هم دستمزدی افزایش یابد، همتراز رشد تند هزینهها نیست. از همین روست که قدرت خرید مردم همواره رو به فروپاشی است. پس جای شگفتی نیست که مردم ناخرسند باشند. به ویژه آن که گشایش اقتصادی که حسن روحانی وعده داده بود دست آوردی برای مردم نداشت و لایحه بودجه ۱۳۹۷ پیشنهادی وی نیز آیینه افزایش بیشتر هزینهها در روزهای پیش رو شد.
بدین ترتیب، مردم از این جا رانده و از آن جا مانده جنبش خود جوشی به راه انداختند که در رسانه های اجتماعی به «جنبش گرسنگان» مشهور شد. این درست که همه ناخرسندان گرسنه نیستند، اما همه بد روزگارند و محروم از آن چه از دیدگاه اقتصادی مناسب زندگی شهروندیست. چنانچه سال هاست که که کارگران (نیشکر هفتتپه، شرکت واحد ...) برای دستمزدهای عقب افتاده، بازنشستگان برای مستمری های اندک، مالباختهگان برای بازیافت سپرده ها و دانشآموختهگان برای یافتن کار اعتراض می کنند. طبقه متوسط در ایران فروپاشیده است.
اعتراض مردم اما این بار برای دادخواهی روزگار دشوار خود تمامی نظام ولایی را نشانه رفته است. شعارها شاهدند.
ـ مرفهین بی درد، مایه ننگ ملت
ـ ملت گدائی می کنه، آقا خدایی می کنه
ـ کشور ما دزدخونه است، توی جهان نمونه است
خواست های سیاسی را شاید بتوان سرکوب کرد و میان نخبگان آزادی خواه و مردم شکاف انداخت. اما استبداد برای سختی های اقتصادی مردم هیچ میدان عمل و امکان فریفتنی ندارد. از همین روست که ناخرسندی مردم باز نخواهد ایستاد. حتی سرکوب گسترده هم جانمایه ناخرسندی مردم را از میان نخواهد برد.