شیما شهرابی - ایران وایر
بستری شدن «محمود هاشمی شاهرودی»، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس هیات حل اختلاف قوای سه گانه در کلینیک خصوصی هانوفر که به پروفسور «مجید سمیعی»، جراح پرآوازه ایرانی مغز و اعصاب تعلق دارد، حواشی زیادی به همراه داشته است.
هاشمی شاهرودی سال ها پیش به مدت 10 سال ریاست قوه قضاییه ایران را برعهده داشت؛ دورانی که فعالان حقوق بشر نقدهای زیادی به رفتارش در آن مدت دارند و کارنامه و دستورات او را خلاف و ناقض قوانین حقوق بشر میدانند.
در چند روز گذشته ایرانیهای مقیم آلمان همراه فعالان حقوق بشر تجمعهای اعتراضی به خاطر حضور او در آلمان برگزار کرده و خواستار رسیدگی دادگاههای آلمان به رفتارهای خلاف حقوق بشری شاهرودی شده اند. دامنه این اعتراضها روز گذشته با شکایت رسمی «فولکر بک»، نماینده پیشین پارلمان آلمان از «حزب سبز» گسترش یافت. فولکر بک شکایتی رسمی علیه شاهرودی تنظیم و آن را به مقامات قضایی ایالت نیدرزاکسن آلمان ارسال کرده است.
«مهران براتی»، از فعالان حقوق بشر آلمان در این خصوص به «ایران وایر» میگوید: «دولت آلمان از سال ۲۰۰۳ قوانین کیفری خود را در سطح بینالمللی ارتقا داده است و مساله جنایت علیه بشریت و تمام مسایل مربوط به شکنجه، قتل و چیزهایی از این دست را در این سطح پوشش میدهد.»
براتی می گوید در این موارد، لازم نیست فرد جنایت کار و شاکی حتما آلمانی باشند بلکه دادگاههای آلمان بر اساس اصل تشخیص شکایت علیه بشریت رای میدهند: «در دو مورد درباره سیاستمداران کشورهای آفریقایی، دادگاههای آلمان با استناد به این قانون رای به پیگرد و بازداشت آنها دادند. درباره آقای محمود هاشمی شاهرودی هم اگر ثابت شود که ایشان راسا در دادن احکام قضایی، فراسوی حقوق بشر دست داشتهاند و خواهان مجازاتهایی فراتر از قانون مجازات ایران بودهاند، میتواند حکم پی گرد و بازداشت صادر شود.»
در حال حاضر کمپینها و گروههای حقوق بشری در کشورهای امریکا، کانادا، آلمان و... در حال جمع آوری مدارکی برای اثبات این موضوع هستند: «برخی خانواده اعدام شدگان در زمانی که ایشان بر مسند ریاست قوه قضاییه بودند، در آلمان یا کشورهای دیگر حضور دارند و میتوانند مدارکی به دادستانی ارایه دهند. کمپینهای حقوق بشری هم در جمعآوری این مدارک موثر هستند چون دادستانی نمیتواند بر مبنای ارایه یک یا دو مدرک اقدام کند و نیاز به جمع آوری مدارک بیش تر برای اثبات مجرم بودن هاشمی شاهرودی دارد.»
براتی بررسی مدارک را از سوی دادستانی کشور آلمان کاری زمانبر میداند و حدس میزند که قبل از تصمیم نهایی دادستانی، هاشمی شاهرودی به ایران بازگردد: «به احتمال قوی، آقای شاهرودی با پاسپورت دیپلماتیک آمده و از مصونیت دیپلماتیک برخوردار است و از این امکان استفاده خواهد کرد و به ایران برخواهد گشت. اما دادستان میتواند حتی اگر ایشان برگردد، مدارک را کافی تشخیص دهد و علیه ایشان اعلام جرم کند. آنوقت ایشان تبدیل به فردی میشوند که به محض ورود به یکی از کشورهای اروپایی، باید دستگیر شوند.»
سفر هاشمی شاهرودی با پاسپورت دیپلماتیک، موضوعی است که بسیاری از فعالان حقوق بشر به آن اعتراض دارند. به گزارش «دویچه وله»، فولکر بک هم از معترضان به این موضوع است. او گفته است دولت آلمان نباید دچار این خطا شده و برای افرادی با چنین پیشینهای مصونیت دیپلماتیک قائل شود. این روزنامه از شاهرودی به عنوان «سازمانده کشتار گروهی در ایران» یاد کرده است.
دادگاههای آلمان پیش از این یکبار دیگر هم علیه مقامهای عالیرتبه جمهوری اسلامی رای دادهاند. این رای البته تا کنون مسکوت مانده است. مهران براتی احتمال مسکوت گذاشتن حکم هاشمی شاهرودی را هم میدهد: «در مورد ماجرای قتلهای رستوران "میکونوس" هم سیاستمداران جمهوری اسلامی در آلمان محکوم شدند و مشخص شد در برنامهریزی این قتلها دست داشتند اما چون این مساله برای دولت آلمان مساله ساز بود، حکم را مسکوت گذاشتند.»
اشاره او به ترور چهار فعال اپوزیسیون ایرانی در سال 1992 در رستوران میکونوس برلین است. حکم دادگاه آلمان مشخصا علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، اکبر هاشمی رفسنجانی رییس جمهوری وقت ایران و «علی اکبر ولایتی» وزیر امور خارجه دولت او را به عنوان دستور دهندگان ترور میکونوس مورد اشاره قرار داده بود. «علی فلاحیان»، وزیر اطلاعات وقت نیز مسوول مستقیم اجرای فرمان رهبر و مقامات عالی ایران شناخته شده اما حکم پیگرد و بازداشت همه آنها مسکوت مانده است.
به گفته براتی، دادستان کل این اختیار را دارد که بنا بر مصالح ملی در آلمان، برخی احکام را مسکوت بگذارد: «بنابراین، در مورد آقای شاهرودی هم این احتمال وجود دارد که آن حکم را کنار بگذارد اما همه اینها بستگی به فشار افکار عمومی دارد.»
رسانهها و روزنامههای آلمانی به طور مرتب از اقدامات فعالان حقوق بشر علیه هاشمی شاهرودی در آلمان گزارش میدهند. در خلال این گزارش ها، انتشار عکسی از عیادت «رضا رمضانی گیلانی»، نماینده مجلس خبرگان رهبری و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ از هاشمی شاهرودی حاشیه های تازه ای رقم زد. در این عکس، پروفسور مجید سمیعی، متخصص مغز و اعصاب دیده میشود. پس از انتشار این عکس، بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی و فعالان حقوق بشر در مورد ارایه خدمات به هاشمی شاهرودی از سوی پروفسور سمیعی اعتراض کردند. فولکر بک هم در رابطه با شکایت خود به روزنامه «بیلد» گفته بود: «ما نه تنها مجاز نیستیم که بیمارستان و آسایشگاهی برای جنایتکاران علیه حقوق بشر باشیم بلکه باید آن ها را مجبور به پاسخ گویی کنیم.»
پروفسور سمیعی در گفتوگو با تلویزیون فارسی «بی بی سی» اما به این انتقادها پاسخ داد. او توضیح داد که پزشک معالج هاشمی شاهرودی نیست و به دلیل مشغله ذهنی و زندگی در آلمان، اصلا او را نمیشناخته است. او البته تاکید کرد به عنوان یک پزشک وظیفه ارایه خدمات یکسان به همه انسانها را دارد و پزشکان نباید درگیر مسایل سیاسی شوند.
دکتر «آرش علایی»، پزشک و پژوهش گر ساکن امریکا که تا کنون فعالیتهای بشردوستانه زیادی در رابطه با گسترش بهداشت جهانی و پیش گیری از ایدز انجام داده است، در این خصوص به «ایران وایر» میگوید: «قسمی که یک طبیب در روز اول کار میخورد، این است که خدمت و سرویس به تمام افراد باید بدون توجه به نژاد، مذهب، رفتار، گرایشها و نگرشها داده شود و یک پزشک باید بدون کندوکاو و قضاوت، بهترین سرویس ممکن را به همه بیمارانش به شکل یکسان ارایه دهد.»
به گفته این پزشک، تمام کسانی که در خدمات بهداشتی- درمانی کار میکنند، از پزشک و پرستار گرفته تا ماما و...، نباید بین شاه و امام، بین ظالم و مظلوم، بین سیاه و سفید و بین فارس و ترک فرقی بگذارند: «پس اگر انتقاد این است که چرا دکتر سمیعی و آن کلینیک به فردی مثل آقای شاهرودی سرویس داده، باید بگویم این انتقاد کاملا احساسی است و اصلا وارد نیست. حتی اگر من هم بودم، همین خدمت را ارایه میدادم.»
او توضیح میدهد که حتی در جبهه جنگ و در برابر دشمن هم یک پزشک باید به قسمی که خورده است، وفادار باشد: «حتی اگر در جبهه جنگ، دشمن شما مجروح شود، یک پزشک باید به او خدمات ارایه دهد تا نمیرد و بعد او را به عنوان اسیر جنگی به دادگاه ببرد و محاکمه کند. بنابراین، محاکمه آقای شاهرودی به عنوان ناقض حقوق بشر در دادگاه، ربطی به معالجه او در بیمارستان ندارد و پزشک و پرسنل بیمارستان موظف هستند بهترین خدمات را به او ارایه دهند؛ حتی اگر او مجرم باشد.»
سفر درمانی هاشمی شاهرودی منتقدان دیگری هم دارد؛ کسانی که میگویند هاشمی شاهرودی باید از همان امکاناتی استفاده کند که مردم عادی از آن بهره میبرند. آرش علائی با این انتقاد موافق است و میگوید: «اگر آقای شاهرودی به خاطر پست دولتی و با هزینه دولتی به این خدمات پزشک در کشور دیگر دسترسی دارد، مابقی شهروندان حق اعتراض دارند چون دولت باید دسترسی آنها را هم به این امکانات فراهم سازد. در غیر اینصورت، موضوع تبعیض مطرح میشود و انتقاد شهروندان به جا است.»
تماس های «ایران وایر» برای گفت و گو با دکتر مجید سمیعی بی جواب میماند اما مهران براتی میگوید: «در دو روز گذشته هم پروفسور سمیعی در بیمارستان حضور نداشتند و در دسترس نبودهاند.» به گفته براتی، برداشت برخی از ایرانیها این است که پروفسور سمیعی در آوردن هاشمی شاهرودی به آلمان، یک انتخاب سیاسی داشته و اعتراضشان به این موضوع است. البته خودش این موضوع را رد می کند.
«ناصر کشکولی»، از فعالان سیاسی شهر هانوفر آلمان، یکی از کسانی است که به این موضوع اعتراض دارد. او به «ایران وایر» میگوید: «نقد دکتر سمیعی برای ارایه خدمات پزشکی نیست. نقد ما، نقد سیاسی است. ما فکر میکنیم دکتر سمیعی باید حضور هاشمی شاهرودی را به اپوزیسیون یا کشورآلمان خبر میداد. ایشان با آدمهای حکومت عکس میگیرد، رفت وآمد میکند و بعد در بی بی سی میگوید من ایشان را نمی شناسم!»
چهارم ژانویه، وقتی حضور هاشمی شاهرودی در هانوفر در شبکههای اجتماعی پخش شد، ناصر کشکولی راهی کلینیک دکتر سمیعی میشود تا رییس سابق قوه قضاییه را ملاقات کند و از حضورش در آلمان مطمئن شود: «رفتم از قسمت پذیرش برای ملاقات پرسیدم. اسم ایشان را در کامپیوتر جست و جو کردند و بعد با بخش دو که آقای شاهرودی بستری بودند، تماس گرفتند. چند دقیقه بعد پروفسور سمیعی آمد پایین، من را نگاه کرد و صحبتی با مسوول پذیرش کرد و رفت.»
چند دقیقه بعد پلیس آلمان در بیمارستان اسم و مشخصات ناصر کشکولی را میگیرد: «عصر همان روز از پلیس جنایی با تلفن همراهم تماس گرفتند و گفتند برای چند سوال باید مراجعه کنید. سوال اصلی این بود که از کجا فهمیدی ایشان این جا است؟ من گفتم از طریق مدیا. گرسیدند برای چه می خواستی او را ببینی؟ گفتم می خواستم از حضورش مطمئن شوم.»
او برای پلیس آلمان توضیح داده است که هاشمی شاهرودی کیست: «گفتم ما میخواهیم علیه او شکایت کنیم و دلمان میخواهد تجمع اعتراضی داشته باشیم تا صدایمان به گوش مسوولان برسد.»
او شنبه گذشته همراه 200 نفر، درتجمعی اعتراضی در نزدیکی کلینیک مغز و اعصاب پروفسور سمیعی شرکت کرده است؛ تجمعی که قرار است این هفته هم برگزار شود: «ما امیدوارم به زودی بهبودی پیدا کند و بعد به خاطر جنایتهای ضد بشری خود در دادگاه محاکمه شود. امیدواریم افکار عمومی با ما همراه شوند تا علیه جنایتهای بشری او اعلام جرم کنیم.»
رسانههای آلمانی در چند روز گذشته بارها از هاشمی شاهرودی نوشتهاند. امروز هم تصویر او در صفحه روزنامه بیلد آلمان به چاپ رسیده است با تیتر «قاضی مرگ ایران در بیمارستان مجلل آلمان».