کدام آزادی بیان؟!

مینا احدی فعال مدنی و حقوق بشر یکی از هماهنگ‌کنندگان اعتراضات روز جمعه است. از او درباره‌ی علت مخالفت با این اجازه پرسیدم.

مینا احدی - این جایزه آزادی بیان به یک فرد در ایران است. در کشوری که حکومت اسلامی دهان‌ها را می‌بندد و وبلاگ‌نویس را به دلیل یک جمله نقد اسلام تا پای مرگ شکنجه می‌کند. همین امروز ده‌ها و صدها نفر در زندان‌های حکومت اسیر هستند به دلیل اینکه در آن کشور آزادی بیان نیست. یک نفر به اسم صادق زیباکلام که از اول در کنار و همراه و یکی از معماران این حکومت بوده، به دلیل زاویه داشتن با یک بخش حکومت و مطرح کردن چهار حرف جنجال برانگیز، برنده جایزه آزادی بیان دویچه وله می‌شود. این اصل انتقاد و اعتراض ما است. یکم، حکومت اسلامی ناقض وحشتناک حقوق انسانی و آزادی بیان است وجناب زیباکلام از این ساختمان و سیستم کماکان دفع می‌کند؛ دوم در کشوری که همین امروز ده‌ها نفر در سلول‌های مرگ منتظر اعدام هستند چون نقد نوشتند و یا حکومت و یا اسلام و شریعت را نقد کرده‌اند چرا جایزه به آنها داده نمی‌شود؟! مثلا سهیل عربی، مادر ستار بهشتی، به دختران خیابان انقلاب و یا ویدا موحد و... این مبارزه برای آزادی بیان نیست که یک نفر از مدافعین حکومت که دو روز بعد از اعلام علنی خبر جایزه و شروع موج اعتراضات با هشتگ «شرم بر دویچه وله» در مصاحبه با وبسایت «ایران وایر» گفته که مدافع حکومت هستم و اگر روزش برسد با اسلحه از بیت رهبری وروزنامه کیهان حکومتی و نظام دفاع خواهم کرد.

ـ آیا تا به حال از مقامات دویچه وله در این رابطه پاسخی دریافت کردید؟

-من چند بار تماس گرفتم و با تعدادی از دست اندرکاران دوویچه وله حرف زدم. نامه و صدای اعتراضات را شنیده‌اند و یکی از مسئولین به من گفت این اعتراضات برای آنها مهم است ولی رسما پاسخی نگرفته‌ایم. روز جمعه امیدوارم در جریان میتینگی که در مقابل ساختمان دویچه وله سازمان داده‌ایم بتوانم نشستی با مسئولین این رسانه داشته باشم.

ـ نامه سرگشاده‌ی شما در رسانه‌های آلمانی و یا دویچه وله فارسی منتشر شد؟

-در برخی از سایت‌ها این نامه منتشر شده است و از جمله سایت بسیار پربیننده هومانیست‌ها که از دو روز قبل، پر بیننده‌ترین مطلب بود و کامنت‌های زیادی هم زیر آن نوشته شده است. ما البته با تعدادی از رسانه‌های آلمانی تماس گرفته‌ایم و خبر و نامه ما برای تعداد زیادی از رسانه‌ها ارسال شده است.

ـ با توجه به اینکه سی سال است در این جامعه زندگی می‌کنید و با سیاست و فرهنگ آلمانی کاملا آشنا هستید فکر می‌کنید که این جایزه بر اساس دید باز آلمانی‌ها برای خدمت به جامعه مدنی و رشد آزادی بیان در جامعه‌ی بسته‌ای مثل ایران به آقای زیباکلام داده شده یا به دلیل لابیگری حامیان جمهوری اسلامی دویچه وله؟

-در کامنت‌های آلمانی‌ها هم در سایت‌هایی که نامه منتشر شده و هم در سایت نهاد «مسلمانان سابق» که به زبان آلمانی است، اعتراض و انتقاد از سوی آلمانی‌ها به این جایزه زیاد است و می‌گویند چرا جایزه به کسی داده می‌شود که همین امروز هم از حکومت اسلامی دفاع می‌کند و می‌نویسند این بخشی از سیاست مماشات دولت و رسانه‌های دولتی با حکومت اسلامی ایران است. ولی ما که در جریان جزییات هستیم می‌دانیم که رسانه‌های فارسی‌زبان و از جمله بخش فارسی دویچه وله حامی «اصلاح‌طلبان» در ایران و بخشی از حکومت اسلامی هستند و همین رسانه همواره امکاناتش در اختیار اصلاح‌طلبان بوده و برای آنها تبلیغ کرده و صدای سرنگونی‌طلبان را سانسور می‌کند. من خودم در جریان فعالیت‌هایم حتی در مقابل سنگسار، اعدام و یا کمپین فراری دادن شاهرودی از آلمان دیدم، که این رسانه چه حساسیتی نسبت به پخش اخبار این چنینی دارد و در مقابل چه امکاناتی به اصلاح‌طلبان و مدافعین بزک کردن حکومت اسلامی می‌دهد. پس آلمانی‌ها هم به ویژه الان بسیار آگاه هستند که با چنین اقداماتی نمی‌توان از دمکراسی در ایران دفاع کرد و حکومت اسلامی را اصلاح کرد.

ـ فکر می‌کنید تا چه حد دویچه وله فارسی در این ماجرا دخالت داشته؟ آیا با بخش فارسی دویچه وله هم ارتباطی گرفته شده؟

-نامه ما به بخش فارسی دویچه وله هم ارسال شد و من با یکی از همکاران این بخش امروز تلفنی صحبت کردم، ایشان گفتند هم از این کمپین خبر دارند و هم از تظاهرات روز جمعه مقابل ساختمان دویچه وله.

به نظر من زیباکلام را بخش فارسی دویچه وله کاندیدا کرده و حتما هم آنها هستند که اخبار و اطلاعات را می‌دهند، ولی این بخش هنوز پاسخ رسمی به ما و نامه ٣٠٠ نفر نداده است.

ـ آیا بجز این نامه‌ی سرگشاده اقدامات اعتراضی دیگری هم در این زمینه در دست دارید؟ مثلا در روز اهدای جایزه؟

-ما فعلا روز جمعه میتینگی در مقابل دوویچه وله دربن سازمان داده‌ایم که از ساعت سه بعد از ظهر است. ما خواهان نشست با مسئولین دوویچه وله هستیم و پس از آن بررسی خواهیم کرد که اقدامات ما چیست. طبعا اگر جایزه پس گرفته نشود روز ١٢ ژوئن باز در مقابل ساختمان محل اهدای جایزه تظاهرات بزرگتری سازمان خواهیم داد.

این افراد باید افشا شوند

پس از گفتگو با مینا احدی به سراغ رضا خباز یکی دیگر از هماهنگ‌کنندگان این اعتراضات می‌روم. رضا خباز اولین کسی بود که مسئله‌ی حضور آیت‌الله شاهرودی رییس سابق قوه قضاییه جمهوری اسلامی را که برای معالجه راهی هانوفر در آلمان شده بود علنی کرد.

از رضا خباز می‌پرسم که علت مخالفت او چیست؟

رضا خباز - علت مخالفت من با دادن جایزه به این فرد این است که او از اعضای دستگاه سرکوب نظام جمهوری اسلامی است. با اهدای این جایزه به چشم مردم بپا خاسته ایران خاک پاشیده خواهد شد. چرا که ایشان علنی گفت که از حکومت و ولایت فقیه دفاع کرده و اگر لازم باشد حتی با اسلحه علیه مردم می‌جنگد. وظیفه من ‌و بطور کلی اپوزیسیون در خارج ازکشور افشای اینگونه افراد است. برای من بین ایشان و شاهرودی که با خفت بیرونش انداختیم تفاوتی نیست.

صادق زیباکلام به مردم می‌گوید راهی جز جمهوری اسلامی ندارید!

با بهرام بیگدلی یکی از فعالین قدیمی حقوق بشر در کلن نیز صحبت می‌کنم و از او می‌پرسم که چرا صادق زیباکلام مستحق دریافت این جایزه نیست؟

بهرام بیگدلی - به اعتقاد من مهمترین معیاربرای انتخاب فرد دریافت کننده جایزه آزادی بیان دریک حکومت استبدادی، این نکته مهم باید باشد که آن فرد با بیان نظرات آزادیخواهانه، مدرن و میهن‌دوستانه تا چه حداز خطوط قرمز آن حکومت عبور کرده و دیگران را به عبور ازاین خطوط تشویق می‌کند.

اگر حکومت ببیند که عبوراز این خط قرمز می‌تواند وضعیت خطرناکی ایجاد کند، عوارض آن را پذیرفته وبیان کنندگان یک نظررا به زندان می‌اندازد و... که در موارد بسیار تکرار شده است.

خط قرمز حکومت امروز و مدت‌هاست، جلوگیری ازپایه‌گذاری حرکتی است که بتواند ملت ایران را بر دور یک رهبری و برای گذار، گذار مسالمت‌آمیزاز این حکومت بسیج کند وبه آنان بگوید و متقاعدشان کند که آینده بدون جمهوری اسلامی و با آزادی و سعادت برای ایران و ایرانیان ممکن است.

هرایرانی که بخواهد از جنبش ویرانگر ۵۷ دفاع کند، خدمات پهلوی‌ها را انکارکند، از لزوم مبارزه با اسرائیل وآمریکا، کمک به فلسطین و سوریه و... دفاع کند به سرنوشت خامنه‌ای دچار می‌شود و مورد نفرت مردم قرار می‌گیرد. از این رو برخی مانند آقای زیباکلام با پذیرش تلویحی و یا علنی آنچه مردم در خیابان می‌گویند، به ناچار تلاش می‌کنند تا پیام اصلی‌شان، یعنی دفاع از خط قرمزها و از حکومت را به این شکل به جامعه برسانند: شمامردم هرچه می‌گویید درست است، ولی ما راهی بجز داشتن همین جمهوری اسلامی نداریم! این سرنوشت ماست، والسلام!

و البته دراین راه آقای زیباکلام از پشتیبانی مستقیم وغیرمستقیم افراد «خوشنام‌تر» چون زیدآبادی و «بدنام‌تر» چون عباس عبدی، محمد خاتمی و... نیز بهره می‌برد.

در اینکه می‌باید از حق آزادی بیان و نه نظرات آقای زیباکلام نیز حتما دفاع کرد، شکی نیست. در اینکه بخشی از نظرات او در دورانی به بخش‌هایی از جامعه ایران برای رسیدن به نظرات درست‌تر کمک کرده است نیز شکی نیست ولی با وقوع جنبش دی‌ماه که به ویژه خط قرمزهای حکومتی را به شکل قطعی جا بجا کرد، و حتی نامی از اصلاحات و کروبی و موسوی در آن نبود، دیگر زیباکلام اکنون فاصله‌اش با این خطوط بسیار زیاد شده وآنچه وی دیروز هم نبود، امروز دیگر اصلا نیست: قهرمان دفاع از آزادی بیان!

نکته آخرو مهم خط قرمز معروفی است که آقای زیباکلام واقعا از آن عبور کردند و از این جهت واقعا باید از ایشان سپاسگزار بود که جایی برای خطای کسانی مثل من باقی نگذاشتند: ایشان به صراحت واز همین اکنون آمادگی‌ خود را برای کشتار مردم ایران اعلام کردند و به خاطر این صراحت لهجه که جا را بر هر گونه خطای احتمالی می‌بندد (که کمتر در همفکران وهمراهان ایشان دیده‌ایم) باید از دویچه وله خواست که بطور جدی فکر اعطای جایزه‌ی دیگری به ایشان باشد!

واکنش در شبکه‌های اجتماعی

در باره اعطای جایزه آزادی بیان به صادق زیباکلام از سوی رادیو آلمان نظرات مختلفی نیز در شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام و فیسبوک مطرح شده است.

شهرزاد امیری در اینستاگرام نوشته است: من به هیچ‌کدام این افراد که به منزله‌ی سوپاپ عمل می‌کنند اعتماد نداشته و ندارم. اینها باعث می‌شوند عده‌ای ساده‌لوح خوشحال باشند از اینکه بالاخره هستند. کسانی که حرف دل ما رو بزنند تا برای مدتی آرام باشیم. در اینجا نمیشه نفس کشید و صحبت‌ها و اظهار نظرهایی که ایشان در رسانه‌ی ضدملی انجام می‌دهند قطعا از قبل طراحی شده و با تایید مسئولین انجام می‌شود.

اگر توجه کرده باشید سر بزنگاه‌هایی ذاتشان هویدا می‌شود. یعنی بسته به منافع‌شان در جهت باد پیش می‌روند. مثل هنرمندانی که سال ۸۸ ماهیت‌شان را بروز دادند از جمله «نجفی» «اکبر عبدی»‌ «شریفی نیا» «افتخاری» و... خیلی های دیگر که قطعا مردم فراموششان نخواهند کرد.

کاربر دیگری به نام آرمین تهرانی در فیس‌بوک نوشته است: این جایزه را باید به کسانی داد که به او این آزادی را دادند. نظام عزیز جمهوری اسلامی...!