ایران وایر - پیام یونسی پور ـ آیا باید به پایان «آپارتاید جنسیتی» در فوتبال ایران امیدوار بود؟ این سوالی است که به صورت روشن پیش روی فدراسیون جهانی فوتبال قرار دادیم، اما پاسخ آنها توام با محافظهکاری بود.
امیدواری زنان ایرانی را خود فدراسیون جهانی فوتبال در آخرین روزهای خردادماه امسال به وجود آورد. نامهای با امضای شخص «جیانی اینفانتینو» رییس فدراسیون جهانی فوتبال به فدراسیون فوتبال ایران رسید که در آن به صراحت اعلام شده بود «فدراسیون فوتبال ایران تا ۲۴ تیرماه (۱۵ جولای) زمان به اجرا درآمدن کدهای انضباطی جدید فیفا فرصت دارد شرایط حضور زنان در همه ورزشگاههای ایران را فراهم کنند.»
درهای ورزشگاههای ایران از سال ۱۳۵۹ در ایران به روی زنان بسته شد. پس از انقلاب ایران، زنان ایران به دلیل آنچه ممانعت از «ارتکاب فعل حرام» خوانده میشد از حضور در ورزشگاهها محروم شدند.
این محرومیت طی تمامی ۴ دهه اخیر با اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال در تضاد است. فیفا میگوید «هرگونه رفتار تبعیضآمیز مشتمل بر نژادی، جنسیتی، مذهبی یا قومیتی، با جرایمی مانند محرومیت یا تعلیق افراد، باشگاهها یا فدراسیونهای تابعه همراه خواهد شد.»
از نگاه فیفا، ممانعت از ورود زنان به ورزشگاهها نمونهای عینی از یک تبعیض جنسیتی است. اما طی چهار دهه اخیر فدراسیون فوتبال ایران با انتخاب دختران گزینشی، فدراسیون جهانی فوتبال را در بازیهای مهم فریب داد. «دختران گزینشی» در فوتبال ایران به جمعی از زنان گفته میشود که از سوی فدراسیون فوتبال، وزارت ورزش یا نهادهای امنیتی و انتظامی برای حضور در ورزشگاهها و نشان دادن آزاد بودن حضور زنان در ورزشگاههای ایران انتخاب میشوند.
آخرین مرتبهای که فدراسیون فوتبال ایران تلاش کرد در یک حرکت نمایشی از حضور زنان در ورزشگاهها، پیش چشم «جیانی اینفانتینو» رونمایی کند، برخی از دخترانی که قصد ورود به ورزشگاه آزادی را داشتند از سوی نیروی انتظامی بازداشت و در بیابانهای اطراف تهران رها شدند. دختران ایرانی پس از ادامه ممنوعیت از حضور زنان در ورزشگاههای ایران، برای کنفدراسیون فوتبال آسیا و فدراسیون جهانی فوتبال از مصائب «زن بودن» در ایران نوشته بودند.
اما اخرین نامه فدراسیون جهانی فوتبال برای ایران میتوانست امیدواری زنان برای حضور در ورزشگاهها را بالا ببرد. با وجود این، «محمدرضا داورزنی» معاون وزیر ورزش و جوانان به رسانهها گفت: «حضور زنان در رقابتهای لیگ برتر به صلاح نیست.» همچنین «مسعود سلطانیفر» وزیر ورزش ایران نیز در گفتوگو با روزنامه دولتی ایران ورزشی مدعی شد که «هیچ اولتیماتومی از سوی فیفا برای حضور زنان در ورزشگاهها صادر نشده» و البته ادعا کرد که فقط ده درصد از گنجایش ورزشگاه آزادی در «بازیهای ملی» به دختران تعلق خواهد گرفت.
همه این تناقضها، که میان نامه نخست فدراسیون جهانی فوتبال و البته ادعاهای نمایندگان دولت ایران در ورزش ایران، برای حضور زنان در ورزشگاهها به چشم میخورد، پیشزمینهای برای نامهنگاری با فدراسیون جهانی فوتبال شد. طرف ایرانی ادعا میکند که الزام فیفا، فقط برای ورود زنان به ورزشگاه برای بازیهای ملی است. آیا فیفا فقط بازیهای ملی را برای حضور زنان ایرانی در نظر گرفته است؟
مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
روز پنجم آگوست؛ نخستین ایمیل ایران وایر برای فدراسیون جهانی فوتبال:
همکاران عزیز در بخش مدیا فیفا
من در حال نوشتن گزارشی هستم که باید در مورد برخی اخبار منتشر شده در ایران از شما سوالاتی بپرسم.
هم اکنون خبرهایی به صورت گستردهای در ایران به گوش میرسد که آقای «جیانی اینفانتینو» رییس فدراسیون جهانی فوتبال نامهای در خصوص حضور زنان ایرانی در مسابقات فوتبالی که در ایران برگزار میشود ارسال کرده است.
من سپاسگزار خواهم بود، اگر نکات زیر را به روشنی توضیح دهید:
به نقل از وزیر ورزش و جوانان ایران، گفته شده که فیفا فقط از ایران خواسته است تا به زنان ایرانی اجازه دسترسی به مسابقات بین المللی رسمی (ملی) تیم ملی ایران که در تهران برگزار میشود داده شود. او گفته صحبتی از لیگ ایران در میان نیست.
به سختی میتوانم باور كنم كه آقای اینفانتینو چنین درخواستی داشته است. چون او به روشنی از اعضای فیفا می خواهد كه ماده «15B» اساسنامه فیفا و ماده ۱۳.۱ را رعایت کنند.
من میخواهم بدانم آیا این اولتیماتوم نهایی فدراسیون جهانی فوتبال به ایران بوده و همچنین دو مورد فوق به روشنی توضیح داده شود.
روز ششم آگوست؛ نخستین پاسخ فدراسیون جهانی فوتبال به ایرانوایر:
پیام عزیز
میتوانید پاسخ زیر را از سوی سخنگوی فیفا داشته باشید
همانطور که بارها توسط فیفا و رییس فیفا اعلام شده، هدف ما این است که زنان اجازه حضور در همه مسابقات فوتبال در ایران را داشته باشند. ما با مقامات دولتی و همینطور مدیران فدراسیون فوتبال ایران، در مورد این مسئله بسیار مهم، همچنان درگیر هستیم. در حال حاضر فیفا گفتوگوهایی با این مقامات انجام داده تا از طریق این گفتوگوها به اطمینان برسد که زنان ایرانی قادر خواهند بود در مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ که از ماه اکتبر آغاز میشود در ورزشگاه حضور داشته باشند.
با احترام
آلویس
فدراسیون جهانی فوتبال، شفاف نیست. فیفا گاهی لاپوشانی میکند. باید به یاد داشته باشیم که فیفا هرگز طی سه دهه اخیر کارنامهای شفاف از خود به جا نگذاشته است. گاهی چندان اهمیتی ندارد که چه کسانی در فدراسیون جهانی فوتبال سمتهایی اجرایی به دست میآورند. همیشه به نظر میرسد که فیفا پشتیبان فدراسیونهایی است که در کنگرههای فدراسیون جهانی فوتبال، حامی مدیران وقتش هستند؛ یکی از آنها در آسیا ایران است.
به صورت نمونه پاییز سال ۹۷، خانم «فاطما سامورا» دبیرکل فدراسیون جهانی فوتبال درنامهای خطاب به فدراسیون فوتبال ایران، مراتب نگرانی خود از آنچه «دخالت سیاست در فوتبال» میدانست را اعلام کرد. فیفا به صورت روشن هرگونه دخالت حاکمیتها در امور اجرایی فوتبال و فدراسیونهای تابعه خود را ممنوع اعلام کردهاند.
اما خانم فاطما سامورا که خود را «فعال حقوق بشر»، «فعال حقوق زنان» و «عضو سابق سازمان ملل متحد» معرفی میکند، هرگز در حمایت از دخترانی که به جرم تلاش برای ورود به ورزشگاهها بازداشت میشوند نامهای خطاب به فدراسیون فوتبال ایران ننوشته است.
خانم سامورا دبیرکل فیفا حتی از پاسخگویی به ایمیل ایران وایر که روز هفدهم نوامبر سال ۲۰۱۸ در مورد میزان حساسیتهای او در قبال دختران آزادی و حق ورود زنان ایرانی به ورزشگاهها سوال شده بود امتناع کرد.
پاسخ اولی که فیفا برای «ایران وایر» ارسال کرد، مبهم است. از سویی در خط اول به «حضور زنان در تمامی ورزشگاهها و مسابقات» اشاره میکند، از سویی دیگر باز هم به «حضور زنان در مسابقات جام جهانی» اشاره شده که میتواند اهرمی برای توجیه دوباره حاکمیت ایران باشد.
روز ششم آگوست؛ دومین ایمیل ایران وایر برای فدراسیون جهانی فوتبال:
همکاران عزیز در بخش مدیا فیفا
با تشکر از شما برای پاسخگویی به ایمیل اول من که در روزهای گذشته و در مورد دسترسی زنان ایرانی به ورزشگاههای ایران ارسال شده بود.
من یادآوری میکنم که در حال نوشتن مقالهای برای رسانه ایرانوایرهستم. بسیار سپاسگزار خواهم شد اگر بتوانید پاسخ روشنی برای این موضوع به من بدهید.
شما پیش از این نشان دادید که با مسئولین ایرانی در این زمینه گفتوگو میکنید. ما میدانیم که شما میخواهید اطمینان حاصل کنید که زنان قادر خواهند بود در مسابقات مقدماتی جام جهانی۲۰۲۲ قطر که از ماه اکتبر آغاز میشود، در ورزشگاه حضور داشته باشند. به عبارت دیگر، شما به فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران اجازه خواهید داد تا میلیونها هوادار زن فوتبال ایران را در طول مسابقات داخلی فوتبال (لیگ برتر) از حق حضور در ورزشگاههای سراسر ایران محروم کند.
پاسخ سؤال فوق بله یا خیر است. همین.
اگر پاسخ مثبت است، شما در واقع تایید میکنید که زنان ایرانی نمیتوانند در رقابتهای داخلی ایران وارد ورزشگاهها شوند. البته به استثنای مسابقات خانگی در مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر. شما به یکی از انجمنهای عضو خود (فدراسیونهای زیرمجموعه) اجازه دادهاید که براساس جنسیتها رفتار کند؛ یعنی تبعیض علیه زنان.
این رفتار ایران می تواند فدراسیون فوتبال ایران را به نقض اساسنامههای فیفا و جدیدترین قوانین انضباطی فدراسیون جهانی فوتبال متهم کند. این نقض حقوق، مجازاتهایی در پی دارد که به روشنی اعلام شده است.
آیا مقامات رسمی فوتبال ایتالیا به دلیل حساسیت های فرهنگی در این کشور، میتوانند بعضی ازهوادارانی که گرایشهایی خاص دارند را از حضور در ورزشگاههای این کشور در جریان رقابتهای لیگ ممانعت منع کنند؟ حالا تصور کنید که کمی بعد، فدراسیون فوتبال ایتالیا ادعا کند که تحت فشارهای فیفا، به همان هواداران اجازه خواهد داد که در مسابقات رسمی مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر وارد ورزشگاهها شوند.
این یک سناریو است و ما فرض می کنیم که فیفا چنین سناریوی فرضی را در مورد فوتبال ایتالیا نمیپذیرد. اما آیا این دقیقا همان اتفاقی نیست که در ایران رخ میدهد؟
مجاز دانستن تداوم این «آپارتاید جنسیتی» که طی ۴۰ سال اخیر در ورزشگاههای فوتبال ایران با بهانههای مختلف ادامه داشته، نقض آشکار قوانین و مقررات مربوط به فیفا است. ایران تنها عضو فیفا از میان کشورهای مسلمان نیست. اما تنها کشوری است که میلیونها هوادار پرشور فوتبال خود را از حضور در ورزشگاهها و قرار گرفتن کنار باشگاههای محبوبشان در سراسر ایران منع میکند.
فدراسیون فوتبال ایران در یکی دیگر از اعمال تبعیضآمیز خود علیه زنان، هنوز مجوز رسمی برای ورود خبرنگاران زن به ورزشگاهها را برای فصل آینده لیگ صادر نکرده است.
در خاتمه، من می خواهم موضع شما در مورد این مسئله را در طی ۴۸ ساعت آینده بدانم. جواب شما به من کمک میکند تا بتوانم دیدگاههای شما را به بهترین نحو ممکن منعکس کنم. آیا فیفا اجازه می دهد تا یک فدراسیون عضو، همچنان به نقض منشور فیفا و قوانین انضباطی آن علیه نیمی از جمعیت ایران ادامه دهد؟
منتظر شنیدن سادهترین پاسخ شما هستم.
روز ششم آگوست؛ دومین پاسخ فیفا به ایران وایر:
پیام عزیز
متشکریم از اینکه ما را دنبال کردید. ما اطمینان داریم که فیفا با پشتیبانی FFIRI (فدراسیون فوتبال ایران) و رییس آن (مهدی تاج)، پیشرفتهایی در این زمینه خواهد داشت. ما نیز خوشبین هستیم که مقامات دولتی به ما در رسیدن به هدف نهاییمان کمک کنند. به این ترتیب، ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که یکی از اساسیترین اصول مندرج در اساسنامه فیفا (منع تبعیض جنسیتی)، فوتبال برای همه کسانی که مایل به حضور در ورزشگاهها و تماشای مسابقات هستند در دسترس خواهد بود.
شما مجددا میتوانید این پاسخ را به نقل از سخنگوی فیفا منتشر کنید.
با احترام
ویل
تاکید ایران وایر در ایمیل دوم برای یک پاسخ «آری» یا «خیر» از سوی فیفا، در قبال دستور یا درخواست فیفا برای حضور زنان در جریان بازیهای داخلی، در نهایت به دومین جواب سیاستمدارانه فیفا رسید. پاسخی که هم میگوید «همه زنان» میتوانند در «تمامی ورزشگاهها» حضور داشته باشند و هم به ایران فرصت فرار میدهد.
روز ششم آگوست؛ سومین ایمیل ایران وایر برای فدراسیون جهانی فوتبال:
تیم عزیز رسانهای فیفا
با تشکر از پاسخ سریع شما
من انتظار داشتم که پاسخهایی روشن با «بله» یا «خیر» دریافت کنم. پاسخهای مبهم شما، درهای فرار را برای فدراسیون فوتبال ایران باز میکند تا اساسیترین بند حقوق بشر که در اساسنامه فیفا قرار گرفته را در سکوت فدراسیون جهانی فوتبال نقض کند.
این «آپارتاید جنسیتی» به مدت چهار دهه به همین شکل که امروز شما به آن نگاه میکنید، باقی مانده است. تا زمانی که مقامات فعلی بر فوتبال ایران حکمرانی کنند و فیفا چنین تصمیماتی بگیرد، زنان به ورزشگاههای ایران بازنخواهند گشت.
هواداران زن فوتبال ایران از زمان رقابتهای انتخابی جام جهانی فوتبال ۲۰۰۶ آلمان، چندین بار امیدوار شدند. اما هر بار فیفا به مقامات سیاسی و مدیران فوتبال ایران اجازه داده است تا امیدها و رویاهای این زنان را از بین ببرند.
شما نه تنها به فدراسیون فوتبال ایران اجازه می دهید که به تبعیض جنسیتی و نقض اساسنامه فیفا ادامه دهد، بلکه نشان میدهید که هیچ اعتراض واقعی نسبت به این شکل از اجرای «آپارتاید» در برابر پنجاه درصد از دوست داشتنی ترین ملل فوتبال جهان روی زمین ندارید.
با چنین رفتاری، فیفا همچنین چشم به یکی از فدراسیونهای عضو خود میبندد. فدراسیونی که اجازه می دهد تا شخص ثالث (در این مورد حاکمیت ایران) در امور داخلی فدراسیون فوتبال ایران دخالت کند.
بسیاری از مردم جهان از این واقعیت آگاه نیستند که زنان ایرانی در دهه ۱۹۷۰ میلادی و مدتها قبل از زنان ایالات متحده آمریکا، لیگ یک خود را داشتند. استادیوم های فوتبال ایران مملو از خانواده ها و اقشار مختلف با گروههای سنی بود که از فوتبال داخلی و بینالمللی با هم لذت میبرند.
علیرغم عدم پوشش جام جهانی زنان ۲۰۱۹ در فرانسه، هواداران ایرانی تلاشهای زیادی برای تماشای این رویداد از راههای مختلف انجام دادند.
مسابقات (جام جهانی زنان) فرانسه و خبرهایی که از به روزرسانی قانون انضباطی فیفا (برای ورود زنان به ورزشگاهها) منتشر شده بود، هواداران زن ایرانی را هیجانزده کرد تا دوباره امیدوار باشند و رویاپردازی کنند که پس از چهل سال تحمل تبعیض، فیفا به آنها کمک میکند. به نظر نمیرسد که با این بیانیه (و بدون حتی یک پاسخ واضح) که من امروز از فیفا دریافت کردم ، اتفاقی بیفتد.
به نظر میرسد که فیفا به تازگی شکافهایی را برای افرادی که می خواهند قوانین و مقررات جهانی آن را نقض کنند، ساخته است.
من یک تصویر را برای شما نقاشی میکنم و یک سوال ساده می پرسم:
دولتی، نیمی از مردم سفید پوست کشور را به دلیل حساسیتهای «فرهنگی» برتر میداند و اجازه نمی دهد که نیمه «سیاه» جامعه برای تماشای لیگ به ورزشگاهها وارد شوند. اما، همین کشور، تحت فشار فیفا، اجازه می دهد حداکثر «ده درصد» ظرفیت یک ورزشگاه به نیمی از جمعیت دیگر یعنی سیاهپوستان تعلق بگیرد و همه چیز مطابق با «رفع تبعیض نژادی» و «اساسنامههای فیفا» باشد.
آیا حتی می توانید چنین سناریویی را تصور کنید؟ بدن «نلسون ماندلا» بزرگ در گور میلرزد. خب اما شما میتوانید چنین داستانی را بنویسید. در داستان فرضی فوق، لطفا «زنان و مردان» را جانشین «سیاه پوستها و سفید پوستها» کنید. این مورد واقعی و کنونی فوتبال ایران است که از سوی فیفا تایید میشود.
در پایان ، ضمن تشکر از شما میخواهم که با بله یا نه بگویید که آیا:
«فیفا اجازه خواهد داد که تبعیض جنسیتی ۴۰ ساله در فوتبال داخلی ایران ادامه یابد؟»
با احترام
پیام
***
در همین زمینه:
دادستان کل ایران با حضور زنان در ورزشگاههای فوتبال مخالفت کرد
رادیو فردا - دادستان کل ایران ضمن مخالفت با حضور زنان در ورزشگاههای فوتبال، گفته است که فیفا دلش برای زنان ایران نسوخته است.
محمدجعفر منتظری که روز چهارشنبه ۱۶ مرداد در دانشگاه خوارزمی سخنرانی میکرد، درخواست فیفا برای حضور زنان در استادیوم فوتبال را از مصادیق «نفوذ دشمن» توصیف کرده و گفته که هدف از نفوذ، از بین بردن «مقاومت» است.
او تاکید کرده است که نباید بحث فیفا برای ورود زنان به ورزشگاه را «ساده گرفت» و با کنایه پرسیده است که «دلشان برای این سوخته که زنها هم از فیوضات عالیه تماشای فوتبال محروم نباشند؟»
آقای منتظری همچنین گفته است: «فیفا چه کار دارد به اینکه در کشوری ۱۰، ۵۰۰، هزار یا پنج هزار تماشاگر برای فوتبال میرود حتماً تعدادی از آنان باید زن باشند؟»
در روزهای گذشته، اخباری منتشر شد که فدراسیون جهانی فوتبال تا نهم شهریورماه امسال برای ایران ضربالاجل تعیین کرده است تا مسئله ورود زنان به ورزشگاهها را حل کند.
فیفا تهدید کرده است که در صورت مهیا نشدن شرایط ورود آزادانه زنان به ورزشگاهها برای تماشای دیدارهای داخلی و خارجی، فوتبال ایران را به صورت گامبهگام با اقدامات تنبیهی و در نهایت تعلیق مواجه خواهد کرد.
فیفا همچنین به فدراسیونها تاکید کرده که دخالت ارکان سیاسی یک کشور در مسائل فوتبال میتواند موجب تعلیق تیمهای فوتبال از مسابقات بینالمللی شود.
لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیسجمهوری ایران، درباره ضربالاجل فیفا گفته است که «دولت موافق حضور زنان در ورزشگاهها است و این مسئله هیچ منع قانونی ندارد».
این در حالی است که محمدرضا داورزنی، معاون وزیر ورزش ایران، گفته است: «برای حضور زنان در بازیهای لیگ برتر خیلی اعتقادی نداریم و شرایطش برای لیگ مهیا و مناسب نیست».
آیتالله ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه در قم، هم خواستار حضور نیافتن زنان در ورزشگاهها شده است.
👈مطالب بیشتر در سایت رادیو فردا
آخرین ایمیل ایرانوایر تا آغازین ساعت کاری روز نهم آگوست (۱۷ مردادماه) بیپاسخ ماند. فدراسیون جهانی فوتبال حاضر به پاسخ «آری» یا «خیر» در قبال این سوال که «آیا تبعیض جنسیتی در فوتبال ایران در همه ورزشگاهها برداشته میشود نشد.»
فدراسیون جهانی فوتبال البته مهمترین بند اساسنامه خود را اجرا نمیکند. در ماده چهارم، بند اول از اساسنامه فیفا تاکید شده که تمامی کشورهای عضو «باید» و بدون قید و شرط، از اعمال سلیقه علیه گروه یا فرد خاص پرهیز کنند. در همین بند قید شده که تنبیه این تخطی در مرحله اول «تعلیق» و در صورت ادامه «اخراج» از فیفا خواهد بود. فیفا اما با سیاستهای فوتبال ایران که برگرفته از سیاستهای داخلی این کشور نوشته شده، همسو شده است.
املاک جواد ظریف در آمریکا