ایندپتندنت فارسی - آیتآلله خامنهای، رهبر ایران، در تازهترین اظهارنظرش روایتی از تاریخچه خصومت میان ایران و آمریکا ارائه داده است که با روایت احمدی نژاد و یارانش در تضاد است. رهبر ایران روز یکشنبه، ۱۲ آبان در آستانه چهلمین سال تسخیر سفارت آمریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام گفته است: «بعضیها تاریخ را تحریف میکنند... آن سالی که بنده رئیسجمهور بودم و رفتم سازمان ملل، یک خبرنگار معروفِ آن روزِ آمریکا، در سازمان ملل با بنده مصاحبه کرد و شروع اختلافات بین ایران و آمریکا را از ماجرای سفارت -لانهی جاسوسی- گفت؛ گفت بله، از وقتی که جوانهای شما رفتند سفارت را گرفتند، بین ایران و آمریکا اختلاف شد؛ این تحریفِ تاریخ است؛ قضیه این نیست. اختلاف بین ملت ایران و آمریکا از بیستوهشتم مرداد، حتی قبل از بیستوهشتم مرداد شروع شد؛ بیستوهشتم مرداد سال ۳۲ به اوج رسید. آنها بودند که نامردی کردند، خباثت کردند، ملت ایران را با کودتا دچار یک رژیم فاسدِ وابسته کردند؛ شوخی نیست؛ سالهای متمادی این کشور زیر فشار رژیمِ وابسته به آمریکا دست و پا زد. پس مبدأ مخاصمات از بیستوهشتم مرداد سال ۳۲ است؛ از آن وقت».
تاکید آیتالله خامنهای بر اینکه در دوره ریاستجمهوری و نه رهبریاش، تاریخچه خصومت آمریکا با ایران را ۲۸ مرداد و حتی قبل از آن اعلام کرده است شاید پاسخی به مصاحبه چند ماه پیش محمود احمدینژاد با روزنامه نیویورکتایمز باشد. احمدینژاد در آن مصاحبه، گفتگوی مستقیم میان مقامات ایران و دونالد ترامپ را به عنوان راهحل ختم مناقشاتی دانسته بود که از زمان حمله به سفارت آمریکا آغاز شده است: «ایران و آمریکا باید به صورت مستقیم با یکدیگر گفتگو کرده و اختلافات ۴۰ ساله خود را که از ماجرای بحران تسخیر سفارت آمریکا در تهران آغاز شده و حالا به مسایل و مشکلات بر سر سیاستهای منطقهای و دیگر اختلافات رسیده را حل و فصل کنند».
محمود احمدینژاد که در دوره ریاستجمهوریاش سنت حضور هر ساله روسای جمهوری ایران در نیویورک را نیز پایه گذاشته است در چند سال گذشته کوشیده تا بیحاصل بودن دشمنی دو کشور را به شیوههای مختلف نشان دهد. احمدینژاد با ارسال ۲ نامه به دونالد ترامپ و منشن کردن او در توییتر و همچنین واکنش به مسائل فرهنگی و ورزشی آمریکا آن هم به زبان انگلیسی، شیوهای متفاوت از دیگر سیاستمداران ارشد ایران در قبال آمریکا داشته است.
مطالب بیشتر در سایت ایندپتندنت فارسی
شاید ریشه برخورد متفاوت احمدینژاد، به ابتدای زندگی سیاسی او در ۴۰ سال پیش بازگردد. او به عنوان دانشجوی عضو انجمن اسلامی دانشگاه علم و صنعت نه تنها به گروه حملهکنندگان به سفارت آمریکا نپیوست که به صراحت با آن مخالفت هم کرد. افرادی مانند ابراهیم اصغرزاده، عباس عبدی و معصومه ابتکار که حمله به سفارت آمریکا و گروگانگیری را برنامهریزی و عملیاتی کردهاند این موضوع را تایید میکنند. البته آنها میگویند دلیل مخالفت احمدینژاد، تعدی به حقوق بینالملل و آداب دیپلماتیک نبوده است و احمدینژاد در مقابل پیشنهاد تسخیر سفارت آمریکا گفته که کمونیسم را خطری جدیتر میداند و بنابراین تسخیر سفارت اتحاد جماهیر شوروی را پیشنهاد میکند.
از قدیم گفتن: علم بدون تهذیب باعث فساد عالَم و عالِم می شه...
-- hasan (@hasan_mahzoon) 4. November 2019
حالا این آخوندِ نه علم داره با اون شباهت سازیش، نه ظاهرا تهذیب...
خدا آخر و عاقبت همه مون ختم به خیر کنه... https://t.co/I6CLHYwxSv
چنگیزخان و سلطان محمد خوارزم
ساعتی پس از انتشار سخنان رهبر ایران درباره تاریخچه خصومت میان دو کشور، عبدالرضا داوری از نزدیکان محمود احمدینژاد با انتشار دو رشته توییت مخالفت خود را با روایت آیتالله خامنهای اعلام کرد. در نخستین رشتهتوییت داوری به روزهای پایانی حضور آیتالله خمینی در نوفللوشاتو و تماسهایی که با مقامات آمریکایی برقرار کرده بود اشاره میکند و مینویسد: «متن مذاکرات مقامات آمریکایی با مرحوم امام خمینی در نوفل لوشاتو نشان میدهد که رهبر فقید انقلاب، بنا را بر همکاری و تعامل با آمریکا قرار داده بود و طرف آمریکایی هم قصدی برای مقابله با انقلاب نداشت.»
داوری همچنین نقش ژنرال هایزر در مجاب کردن ارتش شاهنشاهی به اعلام بیطرفی، به رسمیت شناختن دولت انقلابی در ایران پس از ۲۲ بهمن و انتقال اطلاعات امنیتی مربوط به آمادگی ارتش عراق برای حمله به ایران در مهرماه ۱۳۵۸ را به عنوان نشانههای روشن حسن نیت کارتر و دولت آمریکا میداند. داوری معتقد است آمریکا در ۲ سال اول انقلاب به دنبال «همکاری با انقلابیون و حاکمان جدید عصر پساپهلوی در ایران» و ایجاد «مدل ارتباطی جدیدی با ایران، متفاوت از عصر پساکودتا» بوده است. نامه جیمی کارتر به آیتالله خمینی برای حل و فصل موضوع گروگانگیری هم از نظر او نشانه دیگری از حسن نیت آمریکاییها بوده است که با پاسخ بدی از سوی مقامات ایرانی مواجه میشود.
داوری در یک رشته توییت دیگر نیز با روایت رهبر ایران از وقایع ۲۸ مرداد مخالفت میکند. او در این رشته توییت مینویسد که آمریکای آن زمان به عنوان یک قدرت نوظهور مورد توجه همزمان مصدق و آیتالله کاشانی بوده است و هر دو نگاه مثبتی به این کشور داشتهاند.
1)این چه سر و رازی است که #علی_خامنه_ای خود را مخاطب نظرات دکتر #داوری قرار می دهد و دررسانه همان موقع پاسخی می دهد.
-- Khatesevom1986 (@Khatesevom19861) 3. November 2019
شعار روی لباس بازیکن که تنها راه نجات کشور اطاعت ازرهبری هم کپی صحبت دکتر #احمدی_نژاد در مورد #مشایی است.
صحنه سیاست به دزدی از فکر و نیروهای #احمدی_نژاد تبدیل شده https://t.co/NE5UVaeXq7
او مینویسد که مشارکت آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد ناشی از «عملیات روانی انگلیس برای غلبه کمونیسمهراسی در ذهن آیزنهاور» بوده است. این بخش از توییت داوری تعریضی به این سخن علی خامنهای است که کودتای ۲۸ مرداد را نتیجه اعتماد مصدق به آمریکاییها دانسته بود. داوری برخلاف رهبر ایران میگوید که در آن مذاکرات آمریکاییها نهایت همراهی را با مصدق داشتهاند و این انگلیسیها بودهاند که آمریکاییها را در ماجرای کودتا فریفتهاند.
او در انتهای این رشته توییت میگوید که آمریکا تصویری روشن و جذاب در آن سالها داشته و اگر قدرتمندان و سیاستمداران امروز ایران هم «به هفتاد سال پیش بازمیگشتند در کنار آمریکا قرار میگرفتند».
به جز عبدالرضا داوری، یکی از روحانیون نزدیک به احمدینژاد به نام وحید هروآبادی نیز با انتشار ویدیویی در توییتر، حمله به سفارت آمریکا را با واقعه کشتار تجار مغول در شهر «اترار» مقایسه کرده است که به چنگیزخان این بهانه را داد تا به ایران حمله کند و بساط دودمان خوارزمشاهی را برچیند.
کشتار ۴۵۰ بازرگان مغول که به قصد تجارت راهی ایران شده بودند یکی از رویدادهایی است که نهایتا سبب حمله مغولها یا دستکم تسریع آن شد. بیتدبیری سلطان محمد خوارزمشاه در مدیریت رخدادهای پس از کشتار اترار منجر به فراهم شدن زمینهای شد که چنگیز خان را در حمله به ایران و ویرانی شهرها و آبادیهای سر راهش مصمم کرد.
مقایسه تاریخی «واقعه اترار» با تسخیر سفارت آمریکا از سوی یکی از یاران احمدینژاد به این معنا است که از نظر آنها نه تنها تسخیر سفارت اشتباهی مهلک بوده که بیتدبیری دو رهبر جمهوری اسلامی در مدیریت رخدادهای پس از آن، ایران را در آستانه حمله نظامی و ویرانی قرار داده است.
در حالی که رهبر ایران همچنان موضع خود درباره ممنوع بودن مذاکره با آمریکا را خللناپذیر و تنها راه پیشروی نظام جمهوری اسلامی میداند، نخستین مخالفت با این موضع از جانب گروهی انجام میگیرد که در زمانی نهچندان دور امید او برای دولت پرکار و انقلابی بودند.