چرا یک جنبش دسیسهمحور تحت تعقیب افبیآی از ترامپ حمایت میکند؟
آرش عزیزی - ایندیپندنت فارسی
در ماه مه ۲۰۱۹ پلیس فدرال آمریکا از جنبشی نام برد که میتواند دست به ترویسم در خاک آمریکا بزند و «به احتمال بسیار» جنایاتی خشونتبار مرتکب خواهد شد. یک سال و اندی بعد، در ژوئیه ۲۰۲۰، مرکز مبارزه با تروریسم وست پوینت (آکادمی نظامی آمریکا) گزارشی مفصل در مورد این گروه منتشر کرد و به چندین مورد از اعمال خشونتباری که در طول این مدت مرتکب شده بود اشاره کرد: از قتل تا تلاش به آدمربایی تا حرکات تروریستی. این گزارش تاکید کرد که این جنبش بخصوص خطرناک است چون از زمانی که فردِ مورد نظر با افکار آن اشنا میشود تا زمانی که دست به عمل میزند شاید تنها چند روز فاصله باشد.
این جنبش نه ربطی به القاعده و داعش داشت و نه به هیچ یکی از جریانات آشنای تروریسم. ریشههای آن به تئوری توطئهای برمیگردند که از سال ۲۰۱۷ در چترومهای اینترنتی پا گرفت و حالا نه تنها باعث نگرانی چهرههای امنیتی آمریکا شده که در بیش از ۷۰ کشور طرفدار دارد. این جنبش «کیو انان» است؛ جنبشی حاشیهای که اکنون به متن آمده و دهها چهره حزب جمهوریخواه علنا از آن حمایت میکنند؛ جنبشی که به شدت طرفدار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، است و از او در سطح چهرهای الهی نام میبرد.
آقا یا خانم کیو کیست؟
بنیانگذار این جنبش در واقع فردی ناشناس به نام «کیو» است که هویت او هرگز معلوم نشده است. آقا یا خانم «کیو» در روز ۲۸ اکتبر ۲۰۱۷ در شبکه اینترنتی «فور چان» حاضر شد و اسنادی را منتشر کرد که مدعی شد به دلیل جایگاه خود در دولت آمریکا به دست آورده است. این در زمان اوج تحقیقات رابرت مولر، مامور ویژه وزارت دادگستری آمریکا، درباره دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ بود. کاربر «کیو» مدعی شد که گروهی فاسد درون دولت آمریکا هستند که میخواهند ترامپ را کنار بزنند و رئیسجمهور مقابل آنها ایستادگی میکند. «کیو انان» («انان» مخفف واژه «انانیمس» به معنی ناشناس است) از همینجا شروع شد و در واقع ادامه تئوریهای توطئه مشابهی بود که چند ده سال است جریان داشتهاند. اما تکرار و تشویق جنبش توسط نزدیکان ترامپ باعث مطرح شدن آن و نفوذ آن در حزب جمهوریخواه شد. طرفداران این تئوری توطئه در ضمن تصویری مشخص از رویدادهایی که قرار است در آینده صورت بگیرد دارند: آنها باور دارند ترامپ در روزی که «بیداری بزرگ» یا «روز طوفان» مینامند دست به دستگیری هزاران نفر از چهرههای «هیات شیطانپرست» (از جمله باراک اوباما و هیلاری کلینتون) و فرستادن آنها به زندان گوانتانامو میکند.
این نهاد در تحلیل خود «کیو انان» را به گروههای خشونتبار ناسیونالیست سفیدپوست و نئونازی در آمریکا تشبیه میکند و مرتبط با موارد مشابه در تاریخ اخیر میداند: تئوریهای توطئه دهه ۱۹۹۰ در مورد «نظم نوین جهانی»؛ تئوریهای توطئه یهود ستیزانه؛ و جنبشهای مذهبی آخرالزمانگرا همچون «فرقه داودیه» که در سال ۱۹۹۳ وارد درگیری مشهوری با نیروهای دولتی آمریکا در ایالت تگزاس شد که ۸۲ کشته از سوی این گروه و چهار کشته از میان نیروهای دولتی بر جای گذاشت.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
ریشه اخیرتر را میتوان در تئوریهای توطئه بیاساسی که چهار سال پیش درگرفت یافت، از جمله ماجرای «پیتزاگیت.» طبق این تئوری توطئه از میان ایمیلهای منتشرشده هیلاری کلینتون، نامزد وقت حزب دموکرات برای ریاست جمهوری، کدها و علائمی مربوط به شیطانپرستان پیدا میشد که نشان میداد یک حلقه مخفی تجارت کودکان برای بهرهکشی جنسی از یک پیتزایی محبوب در واشنگتن به نام «کامِت پینگ پنگ» اداره میشود. این ادعاها حوالی اکتبر ۲۰۱۶ (یعنی یک ماه مانده به انتخابات) در اینترنت مطرح شد و دو ماه بعد یکی از باورمندان به این توطئه با مسلسل در محل ظاهر شد و دست به تیراندازی زد و در نهایت بدون آسیب دیدن کسی توسط پلیس دستگیر شد.
از حاشیه به متن
بازار تئوری توطئه البته سالها است در آمریکا مثل خیلی کشورها داغ بوده است. مثلا اینکه ترور جان اف. کندی کار چه کسی بوده هنوز موضوع تئوریهای توطئه بسیار است (توطئهبافان انگشت اتهام را به سوی خیلیها میگیرند: از فیدل کاسترو، رئیسجمهور وقت کوبا، تا گروههای مافیایی تا سازمان سیا - اغلب تاریخدانان اما متفقالقولند که این حرکت یک شخص روانپریش بوده و دسیسهای در کار نبوده.)
اما آنچه باعث شده «کیو انان» موجب نگرانی بسیار شود راه یافتن آن به بستر اصلی سیاست در آمریکا است.
دونالد ترامپ که میخواهد از محبوبیت این جنبش در پایگاه اجتماعی خود استفاده کند حاضر به محکوم کردن آن نیست و گاه از آن حمایت هم کرده است. در ماه اوت رئیسجمهور از طرفداران جنبش به عنوان «کسانی که عاشق کشورمان هستند» نام برد.» همین پنجشنبه گذشته مجری شبکه «ان بی سی» در گفتگو با ترامپ در میامی از او خواست این تئوری توطئه را محکوم کند. ترامپ اما حاضر به چنین کاری نشد و گفت چیزی در این مورد نمیداند و افزود: «شنیدهام که خیلی علیه کودکآزادی هستند. با این موضع موافقم.»
همین بود که گروههای طرفدار «کیو انان» به سرعت در اینترنت دست به جشن و پایکوبی زدند و گفتند ترامپ طرف آنها ایستاده است. حالا در حالی که شبکههایی مثل فیسبوک و یوتیوب دست به ممنوع کردن «کیو انان» زدهاند محبوبیت آن همچنان ادامه دارد.
آقای ترامپ تنها نیست. چندین نفر از چهرههای حزب جمهوریخواه که در انتخابات ماه آینده نامزد هستند به نوعی از این جنبش حمایت کردهاند. مطرحترین آنها بدون شک مارجوری تیلور گرین ۴۶ ساله است که از منطقه ۱۴ ایالت جورجیا نامزد حزب جمهوریخواه برای کنگره است و به احتمال قریب به یقین پیروز خواهد شد. خانم گرین بارها از «کیو این نان» و تئوری توطئه آن دفاع کرده و از جمله گفته که انتخابات ماه آینده «فرصتی بینظیر برای براندازی این گروه کودکآزار شیطانپرست است.»
خانم گرین به دلیل اظهاراتی که علیه سیاهپوستان، یهودیان و مسلمانان داشته مورد انتقاد قرار گرفته اما موفق شد در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه در مقابل چندین نامزد دیگر با کسب بیش از چهل درصد آرا پیروز شود و حالا در یک قدمی ورود به کنگره است. منطقهای که او قرار است نمایندگی کند حومههای شمالی شهر آتلانتا تا مرز ایالت تنسی را در برمیگیرد: منطقهای که اکثریت عظیم جمعیتش سفیدپوست هستند و در سال ۲۰۱۷ بیش از هفتاد درصدشان به ترامپ رای دادند. این منطقه از مصائب اقتصادی رنج میبرند و دقیقا همان پایگاهی است که جذب جنبشهایی افراطی مثل «کیو انان» میشود.
منطقه خانم گرین را شاید بتوان پایتخت «کیو انان» دانست. همین است که مثلا دایان پاتنام، رئیس شعبه حزب جمهوریخواه در شهر کوچک دالتون در این منطقه، اخیرا به «نیویورک تایمز» گفته بود اکثریت عظیم مردم محل با «کیو انان» آشنا هستند. خود خانم پاتنام نیز یکی از چهرههای متعددی است که سالها از اعضای معمولی و بستر اصلی حزب جمهوریخواه بوده اما امروز طرفدار جنبش افراطی «کیو انان» شده است.
این تئوری توطئه میان بسیاری از مسیحیان افراطی پروتستان و تبشیری نیز طرفدار پیدا کرده. همین است که اخیرا روزنامه «بیبلیکال رکوردر» که از ارگانهای مذهب باپتیسمِ مسیحیت در شهر کَریِ ایالت کارولینای شمالی است مقالهای در مورد این جنبش منتشر کرد و علیه آن هشدار داد. مدیر مسئول روزنامه، ست براون، نوشت: «مسیحیان میبایست پیغامهای افراطی و خطرناک این جنبش را طرد کنند.»
علاوه بر این در سطح کشوری نیز خیلی از چهرههای نزدیک به ترامپ به نوعی از «کیو انان» حمایت کردهاند. مایکل فلین (که مدت کوتاهی مشاور امنیت ملی آمریکا بود اما به دلیل برملا شدن روابطش با ترکیه کنار گذاشته شد) یکی از آنها است. طرفداران این جنبش معمولا از آقای فلین حمایت میکنند و معتقدند او بیدلیل قربانی شده است. او چند ماه پیش در ویدئویی که منتشر کرده بود شعار این جنبش را تکرار کرد: «آنجا که یکی از ما میرود همهمان میرویم.»
دو هفته مانده به انتخابات آمریکا نگرانی نهادهای امنیتی درباره جنبشی که از چترومهای اینترنتی حاضر شد و حالا هزاران طرفدار دارد هر روز بیشتر میشود.