بی بی سی فارسی - گفتگوی پنجاه دقیقهای وزیر خارجه ایران با طلوعنیوز، از این جهت که هم در کشور خودش هم در افغانستان دنبال شد واکنش زیادی داشت و از خبرسازترین مصاحبههای آقای ظریف به شمار میآید.
آیا خبرنگار افغان مشت وزیر خارجه ایران را باز کرد؟ او را به تته پته انداخت؟ یا نگذاشت حرفش را بزند و با یک مقام دولتی "بیادبانه" برخورد کرد؟ همه اینها را میتوان در برداشتهای کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی از گفتگوی هفته پیش شبکه طلوعنیوز با محمدجواد ظریف دید.
برای افغانها که با سبک چالشی مصاحبههای رسانههای غیردولتی کشورشان آشنایی دارند، گفتگوی لطفالله نجفیزاده، رئیس طلوعنیوز با وزیر خارجه ایران چندان چالشی به نظر نرسیده است. بعضی از کاربران افغان حتی باور دارند که آقای نجفیزاده آنطور که باید وزیر خارجه ایران را به چالش نکشید.
اما برای فرحناز فروتن گوینده یکی از تلویزیونهای غیردولتی افغانستان که میگوید دو دهه پیش "در ایران مهاجر افغانی محکوم به تحقیر" بوده، این بخش از ماجرا "مزهدار" است که یک هموطنش، "شیک، باسواد و با ابزار آزادی بیان و رسانه، آقای ظریف را در خانه خودش به چالش کشید."
این مصاحبه در میان کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهتری داشته است. برخی مانند محمد آقازاده، روزنامهنگار، مصاحبه آقای نجفیزده با آقای ظریف را "یک کلاس آموزشی" برای خبرنگاران در ایران میدانند که با "پرسشهای کوتاه، بیحاشیه"، ضمن داشتن "اطلاعات کافی و تسلط بر گفتار"، اخلاق را هم رعایت کرد.
'آچمز' یا 'بیادبی'؟
شمار کاربران ایرانی که معتقدند وزیر خارجه کشورشان در این مصاحبه "آچمز شد"، یا "به تته پته افتاد" کم نیست اما هستند کسانی که مصاحبهکننده را به "بیادبی" و پریدن وسط حرف مصاحبهشونده متهم میکنند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در مطلبی که بعد از وبسایتش حذف کرد نوشته بود: "رفتار خبرنگار طلوعنیوز در شان برخورد با نماینده سیاسی یک ملت نبود".
برخی کاربران توییتر نیز نظر مشابهی داشتند که با پاسخ کسانی مواجه شدند که میگفتند مخاطبان در ایران به بله قربان گفتن و شنیدن در رسانههای داخلی عادت کردهاند.
مقایسه با رسانههای ایران
پوریا آسترکی، کارشناس تحلیل شبکههای اجتماعی در توییتر این سوال را پرسید: "آیا ما (در ایران) رسانه و خبرنگاری داریم که از توان به چالش کشیدن رهبران کشورها برخوردار باشد؟"
در پاسخ، بعضی از مخاطبان آقای آسترکی گفتهاند در ایران خبرنگار توانا کم نیست اما اجازه مصاحبه چالشی به آنها داده نمیشود؛ بعضی هم گفتهاند مشکل ایران این است که رسانه آزاد و مستقل ندارد.
پاسخهای ظریف
علاوه بر اینها، پاسخهای آقای ظریف به پرسشهای مصاحبهکننده طلوعنیوز هم جالب توجه و بحثبرانگیز بودهاند از جمله، کابران به این اشاره کردهاند که وزیر خارجه ایران شمار دانشآموزان و دانشجویان افغان را که در کشورش درس میخوانند میداند اما از تعداد افغانهایی که در قالب لشکر فاطمیون در سوریه هستند اطلاع ندارد.
اظهار "بیاطلاعی" وزیر خارجه ایران از سفر رهبر سابق طالبان به این کشور "با نام مستعار" و با "ویزای کثیرالورود شش ماهه" نیز باعث تعجب برخی کاربران و عصبانیت بعضی دیگر شده است.
مقایسه مجلس خبرگان ایران با سیستم الکتُرال کالج انتخابات آمریکا از دیگر نکات جالب توجه برای کاربران شبکههای اجتماعی بوده است.
این نخستین گفتگوی مفصل یک تلویزیون افغانستان با یک مقام ایرانی در سطح وزیر خارجه و به تعبیر بسیاری از کاربران، چالشیترین گفتگوی یک مقام ایرانی با یک رسانه فارسیزبان در عمر جمهوری اسلامی است؛ هرچند به باور بسیاری مخاطبان، سوالهای زیادی پرسیده نشد و خیلی از پاسخها پیگیری نشد اما در نوع خود رویدادی بیپیشینه بود.
این گفتگو در کنار فرصتی که به مخاطبان افغان داد تا مسائل کشورشان را از زبان وزیر خارجه ایران بشنوند و پاسخهایش را بسنجند، باعث آشنایی بیشتر بسیاری از ایرانیها با فضای رسانهای افغانستان هم شده است.