العربیه - به دلیل نفوذ ایران، فساد و همه گیری کرونا عراق در آستانه بحران اقتصادی بیسابقهای از زمان صدام حسین رئیس جمهوری سابق عراق قرار دارد. اکثر مردم عراق هم اکنون با مشکلات اقتصادی بزرگی از جمله عدم پرداخت حقوق و دستمزد روبرو هستند که چنین شرایط میتواند به اعتراضات عمومی گستردهای منجر شود.
به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، در یک بازار عمده فروشی در نزدیکی شهرک صدر بغداد به دلیل عدم توانایی مردم در خرید آرد، این محصول در رستورانی انباشته شده است.
گزارش این روزنامه آمریکایی میافزاید، چنین صحنههایی نشان از وضع وخیم اقتصادی مردم داشته که از زمان نظام صدام حسین بیسابقه بوده است.
بحران پرداخت نشدن حقوق و مستحقات
پس از این که دولت پیشین عراق به دلیل فساد مالی و گسترش بیکاری نتوانست از عهده تعهدات خویش برآید، اعتراضات گسترده این کشور را فرا گرفت که به نزاعهای مسلح میان گروههای متخاصم منجر شد و در نهایت ایران توانست برنده آن شرایط شود.
ایران فرصت طلبانه توانست از فقدان یک دولت مرکزی نیرومند در بغداد بهره ببرد و موقعیت سیاسی و جایگاه گروههای شبه نظامیوابسته به خود در عراق را تقویت کند.
گزارش میافزاید به دلیل شرایط اقتصادی بحرانی حاصل از همهگیری کرونا و سقوط قیمت نفت و گاز که 90 درصد درآمدهای عراق راتشکیل میدهد، چندین ماه است که دولت عراق توانایی پرداخت حقوق کارکنان خویش را به طور منظم ندارد.
کاهش قیمت دینار عراق
ماه گذشته دولت عراق پس از دههها، ارزش پول ملی را کاهش داد. این اقدام در کشوری که وابستگی زیادی به واردات دارد به سرعت به افزایش سطح عمومی قیمتها انجامید.
بسیاری از تحلیلگران اقتصادی میگویند که شرایط وحشتناک است و هزینههای دولت عراق بسیار بیشتر از درآمدهای آن است. همچنین بسیاری از شهروندان عراقی بیم دارند که ارزش پول ملی در آینده کاهش بیشتری بیابد.
3,5 میلیارد دلار درآمد ماهیانه فروش نفت
هر چند کاهش ارزش پول ملی بسیاری از شهروندان عراق را غافلگیر کرد، اما به دلیل ادامه بحران اقتصادی و مالی عراق چنین امری غیر منتظر نبوده است.
حقوق و دستمزد کارکنان دولت ماهیانه 5 میلیارد دلار برای دولت عراق هزینه دارد در حالی که درآمدهای ماهیانه عراق از فروش نفت اخیرا به 3,5 میلیارد دلار کاهش یافته است. بغداد این کسری را از طریق صندوق ذخیره ارزی جبران میکند که بنا به نظر برخی کارشناسان این ذخایر به سرعت در حال کاهش میباشد.
صندوق بین المللی پول در ماه دسامبر گذشته پیشبینی کرد که اقتصاد عراق در سال 2021 به مقدار 11 درصد کوچکتر خواهد شد. این صندق همچنین عراق را به بهبود شرایط حکمرانی و کنترل فساد دعوت کرد.
طی 18 سال اخیر احزاب سیاسی حکومتی بواسطه درآمدهای نفتی به استخدام وفاداران و وابستگان خود اقدام میکردند به طوری که از سال 2004 به بعد تعداد استخدام دولتی در عراق سه برابر نسبت به قبل افزایش یافت.
آن چه که به عمق فاجعه میافزاید ناتوانایی عراق در پرداخت پول برق و گاز وارداتی از ایران است. در مقابل، دولت عراق بجای پرداخت پول به ایران، دارو و غذا به آن کشور صادر میکند.
3 میلیارد دلار پولهای بلوکه شده ایران در عراق
مقامات عراقی میگویند که بخشی از بدهیها به ایران ناشی از ناتوانایی عراق در پرداخت آن است. افزون بر آن عراق در تلاش برای رعایت تحریمهای آمریکا علیه ایران حدود 3 میلیارد دلار از پولهای ایران را بلوکه کرده است.
این روزنامه هشدار داده که بحران مالی میتواند منجر به اعتراضات عمومی گسترده و تجدید درگیریها میان گروههای شبه نظامی جهت کنترل بر منابع محدود عراق شود. عدم توانایی عراق به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت در جهان در تامین برق مورد نیاز شهروندانش گواه وجود بحرانی عمیق در آن کشور است، بحرانی که سال گذشته به نارضایتیهای گستردهای انجامید و باعث سقوط دولت آن کشور شد.