انصاف نیوز: آقای خاتمی بعد از به وجود آمدن نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان، به آن‌ها ۷ پیشنهاد دادند. یکی از پیشنهادات بر این مبنا بود که پراکندگی و از هم گسیختگی اصلاح طلبان یک سم مهلک است. اصلاح طلبان با توجه به اینکه در سه انتخابات گذشته با شورای عالی سیاست گذاری لیست دادند و از کاندیداهای مشخصی حمایت کردند، و در دوره یازدهم انتخابات مجلس به لیست جامعی نرسیدند و اختلافات زیادی هم شکل گرفت، از نظر شما چقدر احتمال وجود دارد که در این دوره بتوانند پیشنهاد آقای خاتمی را اجرایی کنند؟

گرامی مقدم: اصلاح طلبان در دهه ۸۰ و به ویژه در سال ۸۴ سم مهلک را تا عمق جان احساس کردند و دیدند چه اتفاقات خطیری برای کشور رخ داد. روی کار آمدن رئیس جمهوری که به هیچکدام از قوانین معتقد و پایبند نبود و بسیاری از شوراهای سیاسی و اقتصادی را منحل کرد، آن اجماع نکردن در سال ۸۴ به اصلاح طلبان ضربه سنگینی زد، اما ضربه سنگین‌تر و خسارت‌بار به کشور بود؛ اساسا یک انحرافی از برنامه‌های چهارم و پنجم اتفاق افتاد. آن عدم اجماع روی یک نامزد و اینکه سراغ نامزدهایی رفتند که بعدا هم تاریخ نشان داد در این ۱۵-۱۶ سال که اساسا برخی از جریانات اصلاح طلب پشت آنها قرار گرفتند ولی بعدا آنها پشت اصلاح طلبان و مردم را خالی کردند و هیچ گونه فعالیت سیاسی در عرصه سیاست نداشتند؛ همین امر نشان داد که به هر حال می‌توانستند با واقع گرایی و عقلانیت از این همه لطمات که به منافع ملی خورد جلوگیری کنند. انحراف تاریخی در آن موقع اتفاق افتاد و تا الان هم دارند هزینه آن تصمیم بد و غیرعقلانی را می‌دهند.

در حالی که نامزدهایی در آن میان بودند که رایشان هم بالا بود و سوابقشان نشان داده بود آدم‌هایی هستند که می‌ایستند و شخصیت‌هایی هستند که سابقه مبارزاتی قبل از انقلاب دارند. بعد از انقلاب از پایبندترین انسان‌ها و شخصیت‌ها در مطالبات مردم بودند. ولی بخشی از اصلاح طلبان چشمشان را بر روی واقعیت بستند و متاسفانه اتفاقی که نباید می‌افتاد افتاد. اما در سال ۹۲ آن تجربه گذشته -که در آن دوران که به دنبال اصلاح طلب پیشرو می‌گشتیم حاضر نبودیم از اصلاح‌طلبان واقع گرا استفاده کنیم- باعث این شد در سال ۹۲ حاضر شدیم از یک نامزد غیراصلاح طلب و به تعبیر خود رئیس جمهور فعلی، معتدل حمایت کنیم. بنابراین به نظرم می‌رسد که آن عقلانیت ۹۲ همچنان ادامه پیدا کند، البته با ترمیم‌هایی که صورت گرفته و صورت خواهد گرفت.

احتمال این وجود دارد که در این دوره اصلاح طلبان از کاندیدای نیابتی حمایت کنند؟ باتوجه به اینکه در سال ۹۲ آقای عارف کاندیدای اصلاح طلبان بود و بعد در طول دوران انتخابات به نفع آقای روحانی کنار کشیدند و جامعه اصلاح طلبان از آن ها حمایت کردند. این احتمال وجود دارد که اصلاح طلبان دوباره مسیر سال ۹۲ را تکرار کنند؟

تصمیم اصلاح طلبان که در آن دوره بر روی یک نامزد ائتلاف کردند -این به خودی خود قابل ستایش و ارج نهادن است- اما اینکه تصمیم گرفتند تا نامزد اصلاح طلبی به نام آقای عارف عقب نشینی کند، خالی از اشکال نیست و این اشکال همواره بر آن حرکت مترتب است. اما در این دوره، با توجه به اینکه در دوره یازدهم انتخابات مجلس اصلاح طلبان تصمیم گرفتند با هویت اصلاح طلبی وارد انتخابات شوند، خیلی بعید است که در این دوره بخواهند از یک نامزد نیابتی و نامزدی که علاقه و عقیده‌ای به اصلاحات ندارد، حمایت کنند. من فکر می‌کنم آن مسیر تصمیم‌گیری در شورای عالی سیاست گذاری، در این نهاد جدید هم ادامه پیدا خواهد کرد و در نهایت حاضر نخواهند شد از یک نامزد نیابتی غیراصلاح طلب حمایت کنند؛ به دلیل اینکه عوارض آن و عواقبش قطعا مثل همین دوره یقه‌ی اصلاح طلبان را خواهد گرفت و باید درباره نامزدی که از آن حمایت کردند پاسخگو باشند. همین چند روز گذشته بود که دیدیم روزنامه کیهان به درستی به برخی از اصلاح طلبان ایراد وارد کرد که همین شماها بودید که از آقای روحانی حمایت کردید، این هم درست نیست که برخی از چهره های اصلاح طلب به صورت کل از صدر تا ذیل مسئولیت نپذیرند. حداقل باید این مسئولیت را بپذیریم که ما به مردم گفتیم و از مردم خواستیم که به انتخابات بیایند اما آن بخشی از کاستی‌های دولت را هم باید مطرح کنند و سهمی را که از مسئولیت پذیری باید ببرند، بپذیرند؛ صادقانه با مردم سخن بگویند.

ائتلاف صورت خواهد گرفت؟

بله. ائتلاف در چهارچوب همین نهاد اجماع ساز است. نهاد اجماع ساز که همه احزاب هستند و ائتلاف شکل گرفته است. ما ۳۱ حزب اصلاح طلب رسمی داریم که با همدیگر ائتلاف کرده اند.

در این لیست نامی از آقای عارف و موسوی خوئینی‌ها و موسوی لاری نیست. علت حضور نداشتن این شخصیت‌ها چیست؟

به نظر می‌رسد آقای عارف نامزد بودند و انسان اخلاق مداری هستند، تشخیص داده‌اند که در شورای عالی سیاست گذاری حضور نداشته باشند. شاید هرکس دیگری به جای ایشان بود هم همین تصمیم را می‌گرفت. در مورد آقای موسوی خوئینی‌ها و آقای موسوی لاری، آقای موسوی لاری که جزو آن ۱۰ نفر هستند ولی آقای موسوی‌خوئینی‌ها جزو شخصیت‌های مهم هستند و حتما هم در ادامه کار یاری و کمک خواهند کرد.

پس احتمال این وجود دارد که از ایشان هم دعوت کنید که در نهاد اجماع ساز حضور داشته باشند.

حتما به عنوان یک نامزد اصلاح طلب در این نهاد مورد بررسی قرار می‌گیرند. ببینید مشکلی که داریم بحث صلاحیت اصلاح طلبان در شورای نگهبان است، تا آن موقع باید صبر کرد ببینیم چه افرادی از فیلتر‌ آنها عبور خواهند کرد. در آن صورت می‌توان تصمیم گرفت. من به عنوان یکی از اعضای این نهاد اجماع ساز، انتظار دارم شخصیت‌های برجسته‌ای که دارای اعتبار هستند مثل سیدحسن خمینی که منتسب به بیت امام هستند یا شخصیت‌هایی که اعتبار ممتازی دارند که می‌توانند در دولت هم باشند در این شرایط سخت و دشواری که وجود دارد خودشان را نامزد کنند و ما باید از نامزدی حمایت کنیم که بیشترین جذابیت را در بین مردم داشته باشند و مردم هم به آن فرد اعتماد داشته باشند و آن نامزد هم داشتن شجاعت، جسارت و با حفظ صیانت از ارزش‌های انقلاب پا به میدان انتخابات بگذارند.