فرامرز داور - ایران وایر
وزارت خزانه‌داری امریکا یک شبکه بزرگ بازرگانی و کشتی‌رانی مرتبط با جمهوری اسلامی و افراد مرتبط با آن را که یکی از آن‌ها مقیم ایران است، به دلیل ارتباط با برنامه‌های نیروی «قدس»، شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحریم کرده و هم‌زمان، سه ایرانی و دو شرکت بازرگانی و حمل و نقل مرتبط با ایران را از فهرست تحریم‌ها درآورده است.
پیام این اقدام، هم‌زمان با دور ششم مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های اتمی جمهوری اسلامی و برگرداندن محدودیت‌های هسته‌ای به این کشور چیست؟
در اقدامی کم سابقه از سوی دولت «جو بایدن»، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری امریکا اعضای یک شبکه قاچاق را به دلیل کمک مالی به نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و گروه «حوثی» در یمن وارد فهرست تحریم‌ها کرده است.
این شبکه با هدایت «سعید الجمل»، سرمایه‌دار حوثی مستقر در ایران ده‌ها میلیون دلار درآمد از فروش کالاهایی مانند نفت ایران را از طریق شبکه پیچیده‌ای از واسطه‌ها و صرافی‌ها هدایت می‌‌کرده و به حوثی‌های یمن می‌رسانده است. جمهوری اسلامی حامی شورشیان «انصارالله» یا حوثی‌های یمن است که علیه دولت قانونی این کشور وارد مبارزه مسلحانه شده‌اند.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در اطلاعیه تحریم این شبکه گفته است: «پشتیبانی مالی آن‌ها حملات اسفناک حوثی‌ها را که زیرساخت‌های غیرنظامی و مهم در یمن و عربستان سعودی را تهدید می‌کنند، امکان‌پذیر می‌کند. این حملات، تلاش‌ها برای خاتمه بخشیدن به درگیری را تضعیف می‌کنند و غم انگیزتر از آن، ده‌ها میلیون غیرنظامی بی‌گناه را از گرسنگی به کشتن می‌دهند.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
مبنای اعمال تحریم شبکه بازرگانی و کشتی‌رانی متعلق به حوثی‌ها و مرتبط با جمهوری اسلامی ایران، فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ ریاست جمهوری امریکا در زمان «جورج بوش» پسر و متمم آن است که به وزارت خارجه و خزانه‌داری امریکا اجازه می‌دهد گروهای حامی تروریسم و افراد و نهادهای مرتبط با آن را مشخص و سپس وارد فهرست تحریم کند.
با این کار، ضمن جلوگیری از سفر افراد تحریم شده به خاک امریکا، اموال و حساب‌های بانکی آن‌ها هم در این کشور توقیف می‌شود.
نیروی قدس، شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر اساس همین فرمان اجرایی، نهاد حامی تروریسم شناخته شده و وزارت خزانه‌داری امریکت مجوز پیدا کرده است که حامیان و مرتبطان با آن را هم تحریم کند.
پیام این تحریم هم‌زمان با دور ششم مذاکرات وین برای احیای «برجام» (رفع تحریم امریکا و اعمال مجدد محدودیت اتمی ایران)، عزم احتمالی ایالات متحده برای باقی نگه داشتن تحریم‌های غیر اتمی است که در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» اعمال شده است.
در حالی که برخی از دیپلمات‌های حاضر در مذاکرات وین امیدوارند دور ششم منجر به توافق نهایی شود، امریکا در چند نوبت اعلام کرده است تحریم‌های غیراتمی را لغو نمی‌کند.
«عباس عراقچی»، مذاکره کننده ارشد اتمی ایران پیش از شروع دور ششم مذاکرات با حضور در «کمیسیون امنیت ملی» مجلس شورای اسلامی گفته بود تحریم بخش‌های اقتصادی مهمی هنوز باقی مانده است و هیات ایرانی بر لغو آن اصرار دارد.
مهم‌ترین تحریم‌های غیر اتمی که جمهوری اسلامی بر لغو و امریکا بر ماندن آن اصرار دارد، تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که با امضای یک فرمان اجرایی از سوی دونالد ترامپ انجام شد.
به دلیل درهم پیچیده شدن بخش‌های مختلف اقتصاد جمهوری اسلامی، از بانک‌داری تا بیمه و کشتی‌رانی و حمل و نقل هوایی، تحریم ماندن سپاه به عنوان نهاد خارجی تروریستی در قوانین امریکا باعث می‌شود حتی در صورت رفع تحریم‌های اتمی، بخش‌های مهمی از اقتصاد مثل بانک‌ها و برخی شرکت‌های بیمه و حمل و نقل درگیر تحریم مرتبط با سپاه شوند.
حتی اگر جمهوری اسلامی موفق به جلب رضایت دولت بایدن برای خارج کردن نام سپاه پاسداران از نهادهای خارجی تروریستی و بی اثر کردن فرمان اجرایی ترامپ شود، تحریم ماندن نیروی قدس که یکی از نیروهای چهارگانه سپاه پاسداران است و تحریم آن مربوط به دوره ریاست جمهوری بوش است، فرق چندانی در وضعیت جاری ایجاد نمی‌کند.
جمهوری اسلامی برای اقدامات خود در منطقه، از جمله تبادلات مالی و حمایتی از گروه‌های شبه نظامی تحت حمایت خود، از شبکه افراد و نهادهای مرتبط با نیروی قدس استفاده می‌کند و عمده تحریم‌ها از همین ناحیه است.
از آن‌جا که رفع تحریم‌های دوره ریاست جمهوری جورج بوش اصلا در دستور کار مذاکرات وین نیست، پیام ایالات متحده از طریق اعمال تحریم شبکه بازرگانی و کشتی‌رانی حوثی‌های مقیم ایران این است که در صورت عزم امریکا برای هدف قرار دادن شبکه مالی جمهوری اسلامی، حتی با رفع تحریم از سپاه پاسداران، راه‌های دیگر وجود دارد.
یکی از دلایل طولانی شدن مذاکرات احیای برجام که اینک وارد سومین ماه خود شده، اصرار و تلاش ایران برای رفع هرچه بیشتر تحریم افراد و نهادها در این مذاکرات است. اما امریکا حالا با این تحریم تازه روشن کرده است که تعلل در این زمینه صرفا می‌تواند اتلاف وقت باشد و امکان تحت تحریم قرار دادن ایران در صورت لزوم فقط مربوط به مقررات تحریمی دوره ترامپ نیست.
هم‌زمان با تحریم شبکه بازرگانی و کشتی‌رانی جمهوری اسلامی، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی امریکا نام سه فرد ایرانی تحریم شده مرتبط با حکومت شامل «احمد قلعه بانی»، «فرزاد بازرگان» و «محمد معینی» و دو شرکت بازرگانی و حمل و نقل مرتبط با ایران را از فهرست تحریم‌های ثانویه خود خارج کرده است.
وزارت خزانه‌داری امریکا دلیل خارج کردن این پنج فرد و شرکت را تغییر رفتار و وضعیت آن‌ها عنوان و اعلام کرده است این اقدام، تعهد ایالات متحده را در صورت تغییر رفتار افراد مجازات شده نشان می‌دهد.
خارج شدن این افراد و شرکت‌ها از فهرست تحریم نشان دهنده آن است که امریکا با باقی نگه داشتن قانونی که این افراد را تحریم کرده بود، صرفا مصادیق آن را مطابق با شرایط روز تغییر می‌دهد و اصل وجودی تحریم باقی خواهد ماند.
