کیهان لندن - موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران در «جنگ قرهباغ» جانبداری از جمهوری آذربایجان بود و اساس این حمایت بر نگاه ایدئولوژیک و «شیعهگری» علی خامنهای قرار داشت. رهبر جمهوری اسلامی معتقد بوده است «قرهباغ خاک اسلام است.»
اکنون الهام علیاف برخلاف انتظار خامنهای به «برادر شیعه»ی خود در ایران تکیه و احساس نیاز نکرده و ترجیح داده روابط دوستانه و استراتژیک خود را با ترکیه و اسرائیل داشته باشد. از همین رو مواضع مقامات تهران تغییر کرده و در پی تقویت ارتباط با ارمنستاناند! محاسبات خامنهای در حالی اشتباه از آب در آمد که روشن بود الهام علیاف کسی نیست که منافع خود را قربانی «شیعهگری» کند و به نظر نمیرسد زمامداران ارمنستان نیز سودی حتا میانمدت در ارتباط با رژیم ایران پیدا کنند.
در این میان، اعتراض جمهوری اسلامی بیشتر از آنکه به حضور شبهنظامیان مورد حمایت ترکیه در مناطق شمالی مرزهای ایران باشد، علیه تحرکات نظامی اسرائیل در خاک آذربایجان است. مسئله اساسی برای رژیم ایران «پهپاد»های اسرائیلی و تجهیزات الکترونیک و دستگاههای شنود با فناوریهای مدرن است که ارتش آذربایجان به آنها مجهز شده است. هرچند علیاف تحرکات اسرائیل در مرز با ایران را رد کرده است.
نقش منافع اقتصادی به ویژه در حوزهی ترانزیت در تشدید اختلافات میان جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان تعیینکننده است. جلال ابراهیمی رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه میگوید «دولت اردوغان به دنبال پیدا کردن راهی برای دور زدن مسیر ایران در ترانزیت و حمل و نقل کالاست.»
به گفته وی «بسیاری از کامیونهایی که از سمت اروپا به سمت کشورهایی چون افغانستان و پاکستان تردد میکنند باید از خاک ایران رد شوند. از سوی دیگر کامیونهایی که از کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات متحده عربی بار دارند نیز برای رسیدن به اروپا از خاک ایران استفاده میکنند. کشورهایی مانند ترکیه و عراق نیز برای ترانزیت به مسیرهای ایران وابسته هستند.» از سوی دیگر دولت آذربایجان مدتهاست به دلایل مختلف تردد کامیونهایی را که از ایران به آن نواحی میروند مختل کرده است.
افشار سلیمانی سفیر پیشین جمهوری اسلامی در باکو در یادداشتی که روزنامه «اعتماد» با عنوان «باکو را از خود نرانیم» منتشر کرده به گزارشها در مورد ارسال سلاحهای روسی به ارمنستان از طریق خاک ایران در جریان جنگ قرهباغ اشاره کرده و گفته «نباید اجازه دهیم که در باکو احساس تهدید از سوی ایران ایجاد شود.» او معتقد است پاسخ و واکنشهای جمهوری آذربایجان پاسخی به تهدیدات صورت گرفته از جانب جمهوری اسلامی بوده است.
روزنامه «کیهان تهران» به این یادداشت «اعتماد» واکنش نشان داده و آن را «وقیحانه» توصیف کرده و مینویسد افشار سلیمانی سعی در تطهیر رژیم صهیونیستی دارد!
همزمان با برگزاری رزمایش «فاتحان خیبر» توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در مرزهای شمالغربی ایران، دیدارهایی بین مقامات جمهوری اسلامی و ارمنستان صورت گرفت.
آرارات میرزویان وزیر خارجه ارمنستان به تهران آمد و دوشنبه ۱۲ مهرماه با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی دیدار و گفتگو کرد. جمهوری اسلامی به دنبال ایجاد راههای جایگزین برای ترانزیت کالا به ارمنستان است.
در این میان، روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حتا پیشنهاد ایجاد پایگاه نظامی در ارمنستان توسط جمهوری اسلامی را مطرح کرده است!
نویسنده این مقاله پیشبینی کرده «علیاف همچنان به دنبال رودررویی است» و ممکن است ترتیبات سیاسی و امنیتی دیگری نیز علیه جمهوری اسلامی اتخاذ شود که دامنه آن گستردهتر باشد. روزنامه «جوان» پیشنهاد داده «در این صورت ایران چارهای جز جلب نظر و اجازه ارمنستان برای ایجاد نوعی پایگاه در استان سیونیک ندارد!»
در بخشی از این یادداشت آمده «جمهوری اسلامی ایران برای پیشبرد اهداف استراتژیک خود باید بتواند به نوعی تکیهگاه در آن سوی ارس دست پیدا کند و ضمن استقرار نیروی نظامی، تضمین پایدارتری برای حفظ ژئوپلیتیک منطقه به دست آورد. البته برای کسب چنین موقعیتی، رایزنیهای گسترده با برخی دولتهای منطقه لازم است که باید از سوی نهادهای متولّی [مسئول] پیگیری شود. در هر صورت به نظر میرسد این شیوه راه حلی بهتر از مانورهای دائمی در جنوب ارس است. ما با شمال ارس بیگانه نیستیم و حضور ما موازنهگر و تعدیلکننده سویههای جنگطلبانه سایر بازیگران خواهد بود.»
افشای طرح سپاه برای ترور دو تاجر در کلمبیا
«مونا جورمند» منشی و پرستوی ویژه «احمد میدری»