کیهان لندن - روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» ۶ اکتبر (۱۴ مهرماه) در گزارشی به اقدامات جمهوری اسلامی برای دستیابی به تکنولوژی‌های پیشرفته تولید انواع پهپاد مسلّح پرداخته و نوشته است که مقامات تهران به دنبال بهم زدن توازن قوا در منطقه هستند و می‌خواهند وضعیت امنیتی خاورمیانه را تغییر دهند.
بنویت فایکون و دیون نیسنبایون نویسندگان این گزارش تحقیقی از طریق منابع نظامی منطقه‌ای و غربی به معرفی کانال‌ها و شبکه‌هایی پرداخته‌اند که رژیم ایران از طریق آنها قطعات مورد نیاز برای تولید پهپاد را تأمین می‌کند و در اختیار متحدان و شبه‌نظامیان نیابتی خود در منطقه قرار می‌دهد.
در مقدمه این گزارش آمده حمله مرگبار به یک تانکر سوخت توسط پهپادهای انتحاری پر از مواد منفجره، حمله هواپیمای بدون سرنشین که از نوار غزه برخاست و مناطقی در اسرائیل را هدف قرار داد و یا حمله به خطوط لوله انتقال نفت و پالایشگاه‌های عربستان سعودی و پایگاه نیروهای آمریکایی در عراق از جمله رویدادهایی هستند که مقامات نظامی آمریکا، اروپا و اسرائیل می‌گویند پشت همه اینها جمهوری اسلامی ایران و متحدانش در خاورمیانه قرار دارند.
منابع نظامی می‌گویند توانایی ساخت و استقرار پرشتاب پهپادها در منطقه‌ای که ثبات آن بر لبه‌ی پرتگاه قرار دارد، معادله امنیتی را در آستانه‌ی تغییر قرار داده است. این پهپادها اغلب با قطعاتی که در بازار رو به رشد پهپادهای تجاری عرضه می‌شوند و با تقلید از طراحی پهپادهای نظامی اسرائیل و آمریکا ساخته می‌شوند.
یک مقام ایرانی به «وال‌استریت ژورنال» گفت که «ساخت یک سلاح هسته‌ای می‌تواند سال‌ها زمان ببرد اما ساخت پهپادها، تنها چند ماه زمان می‌برد. پهپادها توازن قوا را در خاورمیانه تغییر خواهند داد.»
این روزنامه می‌نویسد هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد مستقر در نیویورک به درخواست اظهار نظر در مورد اتهاماتی مبنی بر اینکه رژیم ایران پشت انواع حملات هواپیماهای بدون سرنشین قرار دارد پاسخی نداده است.
برای چند دهه تکنولوژی ساخت هواپیماهای بدون سرنشین مسلح تنها در اختیار کشورهایی مثل آمریکا و اسرائیل بود. اما اخیراً ترکیه که یکی از اعضای ناتو است گام‌های مهمی در تولید پهپادهای کم‌هزینه اما مؤثر برداشته است.
مقامات امنیتی اروپا و خاورمیانه که بر روی بقایای پهپادهای ساخته شده توسط جمهوری اسلامی ایران تحقیق کرده‌اند، می‌گویند که مهندسان ایرانی در ساختن وسایلی که بتوانند بطور دقیق به اهدافی در مسافت‌های طولانی ضربه بزنند و برای ساختن پهپادهای رادارگریز و پهپادهایی که در مقابل پدافند هوایی قادر به تغییر جهت سریع باشند، به قطعات وارداتی وابسته هستند.
در این گزارش به نقل از منابع دولتی آمده که رژیم ایران و متحدانش در حال آماده شدن برای افزایش حملات پهپادی هستند. روز ۱۳ سپتامبر نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در یمن شهر جازان در جنوب عربستان سعودی را با پهپادها و موشک‌ها هدف قرار دادند. چند روز پیش از آن مقامات عراقی اعلام کرده بودند یک پهپاد حامل مواد منفجره پایگاه نیروهای آمریکایی در فرودگاه اربیل را هدف قرار داده است.
بر اساس پیشینه‌ی شرکت‌های ایرانی و گزارش‌های خبرگزاری فارس و همچنین اظهارات مقامات امنیتی اروپا برنامه توسعه هواپیماهای بدون سرنشین جمهوری اسلامی در صنایع هواپیماسازی ایران در اصفهان که یک شرکت هوافضای نظامی است صورت می‌گیرد.
این کارخانه در دهه ۱۹۷۰ میلادی در دوران حکومت پهلوی توسط پیمانکار دفاعی آمریکایی «تکسترون» برای ساختن هلی‌کوپترهای نظامی راه‌اندازی شد. در آنزمان محمدرضا شاه پهلوی یکی از متحدان کلیدی واشنگتن در منطقه بود.
شواهد نشان می‌دهد شرکت «هواپیماسازی ایران» (هسا) یک شرکت کمتر شناخته شده به نام شرکت طراحی و ساخت هواپیماهای سبک را تحت کنترل دارد که تولیدکننده پهپادهای پیشرفته است. به این شرکت دولتی، اخیراً پول زیادی تزریق شده و سرمایه آن از یک و نیم میلیون دلار به ۲۷۱/۵ میلیون دلار رسیده است!
بنا بر صورت جلسه هیأت مدیره که «وال استریت ژورنال» آن را مشاهده کرده، این شرکت توسط سردار حجت‌الله قریشی اداره می‌شود. وی همچنین مسئول تحقیقات نظامی رژیم ایران است. وزارت دفاع جمهوری اسلامی به درخواست روزنامه «وال‌استریت ژورنال» برای اظهار نظر در خصوص سردار قریشی پاسخی نداد.
بر اساس اسناد شرکت و وبسایت «سازمان دانشمندان جوان» در ایران، حمیدرضا شریفی تهرانی یکی از اعضای هیات مدیره این شرکت، مهندسی است که دائم در سمینارهای مربوط به پهپادهای غیرنظامی به کشورهایی مثل ایتالیا و استرالیا می‌رود. شریفی تهرانی به درخواستی که توسط «وال‌استریت ژورنال» برای اظهار نظر در این مورد به وی ایمیل شد پاسخی نداده است.
پس از آنکه یک پهپاد پر از مواد منفجره ماه ژوئیه در دریای عرب به کشتی حمل سوخت اسرائیلی به نام «مرسر استریت» اصابت کرد، رهبران اسرائیل بطور علنی از سعید آراجانی چهره کمتر شناخته شده‌ای نام بردند و او را به هدایت این حمله متهم کردند. «ایندیپندنت فارسی» به نقل از مقامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وجود چنین شخصی در مجموعه سپاه را رد کرد. همچنین خبرگزاری تسنیم در گزارشی از سعید آقاجانی (آراجانی) با نام کوچک حمید نام برده است. بنی گانتز وزیر دفاع اسرائیل می‌گوید که آقاجانی مسئول تامین تجهیزات، آموزش و برنامه‌ریزی برای اقدامات تروریستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه است.
یک مقام اسرائیلی می‌گوید: «وقتی ما شخصی را بطور علنی شناسایی می‌کنیم، هدف این است که پیامی به کارفرمای وی برسانیم مبنی بر اینکه ما دقیقاً می‌دانیم شما چکار می‌کنید و قصد داریم جلوی آن را بگیریم.»
این مقام دولت اسرائیل به «وال استریت ژورنال» گفته است که آمریکایی‌ها و دیگر دولت‌های غربی خطر برنامه پهپادی ایران را دست‌کم می‌گیرند. وی از غربی‌ها خواسته گام‌های مؤثرتری برای مقابله با این موضوع بردارند.
بنا بر گزارشی که پیش از این در روزنامه «وال‌استریت ژورنال» منتشر شده بود، ایالات متحده در حال آماده کردن تحریم‌هایی علیه برنامه پهپادی جمهوری اسلامی است. اما کریستن فونتینروز مدیر پیشین بخش خلیج فارس در شورای امنیت ملی کاخ سفید می‌گوید: «ممکن است تحریم‌ها روی برنامه‌های پهپادی ایران تأثیری نداشته باشد.»
برخلاف صنایع سنگین مورد نیاز برای برنامه هسته‌ای، پهپادها اغلب به قطعات دم دستی تجاری نیاز دارند که می‌توان آنها را به صورت آنلاین نیز خریداری کرد. جلوگیری مؤثر از انجام چنین خرید و فروش‌هایی بسیار دشوار است.
بر اساس گزارش محرمانه‌ای که توسط اندیشکده C4ADS مستقر در واشنگتن برای دولت بریتانیا تهیه شده، رژیم ایران با استفاده از شبکه‌ای از شرکت‌های تجاری در سراسر جهان برای تهیه قطعات از جمله برخی قطعات تحریمی، با موفقیت حوثی‌های یمن را مسلح کرده است.
این گزارش چنین نتیجه‌گیری می‌کند: «شکاف‌های موجود در نظام کنترل صادرات جهانی و اجرای آن، به ایران امکان داده است که این اقلام حیاتی را تهیه کرده و بدون عبور از ایران به شبکه متصل به حوثی‌ها برساند.»
کارشناسان سازمان ملل که این پهپادها را بررسی کرده‌اند، می‌گویند موتور پهپادهایی که ایران ساخته و در عراق و یمن و غزه استفاده شده‌اند مشابه موتور DLE-111 است که توسط شرکت چینی سازنده هواپیماهای مدل به نام «شرمت میل هائو ژیانگ تکنولوژی» تولید می‌شود.
این شرکت به سازمان ملل گفته است که قطعات به کار رفته در پهپادهای ایرانی تقلبی هستند. این شرکت نیز به درخواست «وال‌استریت ژورنال» برای اظهار نظر در این مورد واکنشی نشان نداده است.
«وال‌استریت ژورنال» در ادامه این گزارش می‌نویسد، سوابق گمرکی نشان می‌دهند که این شرکت چینی که موتورهای DLE-111 را در وبسایت «علی بابا» به قیمت ۵۰۰ دلار می‌فروشد، موتورهای خود را برای تولید هواپیماهای مینیاتوری کنترل از راه دور به آمریکا نیز صادر کرده است.
یک مقام امنیتی پیشین غربی که در مورد برنامه پهپادی ایران تحقیق کرده می‌گوید: «تکنولوژی مورد استفاده در پهپادهای ایرانی برای اسباب‌بازی‌های نوجوانان آمریکایی ساخته شده است.»
بنابر تحقیقی که توسط سازمان ملل انجام شده، یک قطعه شاخص تولید کره جنوبی که در پهپاد به کار رفته و برای حمله به نیروهای ائتلاف در یمن استفاده شده از یک اسباب‌بازی فروشی در تهران تهیه شده است که هواپیماهای مدل کنترل از راه‌دور از جمله مدل‌های مینیاتوری جنگنده‌های آمریکایی را می‌فروشد. قطعه‌ای که با عنوان سرووموتور (servomotor) شناخته می‌شود و یک موتور را به یک سنسور متصل می‌کند که امکان کنترل دقیق موقعیت و سرعت پهپاد را فراهم می‌کند.
رژیم ایران همچنین راه‌های دیگری برای دستیابی به فناوری پیشرفته پیدا کرده است. تحقیقات سازمان ملل متحد در مورد پهپادهای «بال دلتا» که دارای بال‌های مثلثی هستند، نشان می‌دهد که یک قطعه کلیدی آن در سوئد تولید شده است. این قطعه از طریق یک شرکت تجاری هندی فعال در زمینه مواد غذایی به تهران منتقل شده بود و در پهپادهایی به کار رفته که بعداً برای حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی استفاده شدند.
این قطعه قبل از مونتاژ در پهپادهای مورد استفاده در حمله به تأسیسات آرامکو عربستان در ماه مه و سپتامبر ۲۰۱۹ به تهران منتقل و در آنجا بازیابی شد. ایالات متحده می‌گوید از همان مدل پهپاد ایرانی در حمله به کشتی «مرسر استریت» نیز استفاده شده است.
جمهوری اسلامی ایران همچنین از کپی قطعات حساس‌تری نیز استفاده کرده که توسط شرکت‌های آمریکایی و اسرائیلی توسعه یافته‌اند. پهپادهای به کار رفته در حمله به تأسیسات نفتی سعودی از موتورهای پیشرفته‌ای کپی شده که توسط واحد انگلیسی پیمانکار دفاعی اسرائیلی به نام «البیت» (Elbit) ساخته شده‌اند. شخصی که با عملیات «البیت» آشنایی دارد به «وال‌استریت ژورنال» می‌گوید که تکنولوژی این موتور در انگلستان توسعه یافته است نه در اسرائیل.
همان موتور کپی در وبسایت یک شرکت چینی به فروش گذاشته شده است که نشان می‌دهد احتمالا چین در مهندسی معکوس آن دست داشته است.
همچنین یکی از پهپادهای به کار رفته در جنگ داخلی سوریه کاملاً با الگوبرداری از پهپاد «هرمس ۴۵۰» اسرائیل ساخته شده. مقامات اسرائیلی احتمال می‌دهند که جمهوری اسلامی ایران یک مدل هرمس را پس از سقوط در لبنان از طریق حزب‌الله به دست آورده است.
