در یک فایل صوتی که در اختیار «ایران وایر» قرار گرفته، «فائزه هاشمی»، فعال سیاسی و دختر «اکبر هاشمی رفسنجانی»، رییس جمهوری پیشین ایران از مواضع جمهوری اسلامی در قبال حمله نظامی روسیه به اوکراین به شدت انتقاد و آن را ادامه سیاست حکومت ایران در افتادن به دامان شرق عنوان کرده است.
هاشمی که به نظر میرسد در یک جمع کوچک صحبت میکند، به برخی از سوالات حاضران پاسخ میدهد و از زیاده خواهی «ولادیمیر پوتین»، عملکرد ضعیف کشورهای غربی و ابرقدرت شدن روسیه ابراز نگرانی میکند.
جزییات بیشتر حرفهای فائزه هاشمی را در گزارش زیر میخوانید:
از روز گذشته (پنجشنبه پنجم اسفند ۱۴۰۰) تا کنون، روسیه شهرهای مختلف اوکراین را هدف حمله نظامی قرار داده و بسیاری از کشورهای غربی را به واکنش وا داشته است. مقامات جمهوری اسلامی اما واکنشهایی همدلانه با روسیه نشان داده و غرب یا «ناتو» (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) را مقصر حمله نظامی پوتین به اوکراین دانسته و نقض قوانین بینالمللی توسط روسیه را نادیده گرفتهاند.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
در آخرین مورد، «ابراهیم رئیسی» در تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، تلویحا از رفتار این کشور حمایت کرده و گفته گسترش ناتو، تهدیدی جدی علیه ثبات و امنیت کشورهای مستقل در مناطق مختلف است و ابراز امیدواری کرده است آنچه اتفاق میافتد، به نفع ملتها و منطقه تمام شود.
فائزه هاشمی در فایل صوتی که به «ایرانوایر» رسیده است، میگوید: «این انتظار میرفت که مقامات تهران چنین موضعی بگیرند. چون جمهوری اسلامی سالها است که غربستیزی میکند و در دامان شرق افتاده است. در راستای این سیاست، طبیعی است که جمهوری اسلامی در نقض حقوق بینالملل توسط روسیه هم طرف روسیه بایستد. البته به نظر من، اصلا کار عقلانی نیست. ما یا باید بیطرف باقی میماندیم یا باید عمل خارج از استانداردهای بینالمللی روسیه را که تجاوز به حریم کشور دیگری بود، محکوم میکردیم. مقامات جمهوری اسلامی ابتدا ژست بیطرفانه گرفتند و اعلام استقلال دو استان جدایی طلب اوکراین را تایید نکردند اما با انداختن تقصیرها گردن غرب، به طور تلویحی از روسیه حمایت کردند. این در حالی است که موضوع برعکس بود؛ پوتین دنبال بهانهجویی برای حمله بود و غرب بی طرف بود و از اوکراین به دلیل نقض حقوق بینالمللی توسط روسیه حمایت کرد.»
او اضافه میکند: «موضعگیری جمهوری اسلامی کاملا اشتباه بود اما در راستای همان سیاستی بود که سالها است جمهوری اسلامی در پیش گرفته است؛ باج دادن به چین و روسیه برای غربستیزی و امریکا ستیزی.»
جمهوری اسلامی از حمایت روسیه چه نفعی میبرد؟
فائزه هاشمی در پاسخ به این سوال که از سوی یکی از حاضران پرسیده میشود، میگوید:«جمهوری اسلامی از روسیه حمایت میکند بدون این که منافعی داشته باشد. در واقع ما منافع ملی خود را در شرق حراج کردهایم برای این که بتوانیم بدون هیچ دلیل مشخص و توجیهی، غرب ستیزی کنیم. ما به شرق باج میدهیم که احتمالا در دنیا تنها نمانیم. واقعیت این است که آنها گاهی از ایران حمایت کردهاند اما بیشتر از منافع ایران سود بردهاند. ما با خاک، با ماهیها، با دریای خزر و قراردادهایی که مفاد آنها محرمانه مانده، مدام در حال امتیاز دادن به شرق هستیم؛ یعنی برای یارگیری در سیاست خارجی، در حال وطنفروشی هستیم و در چارچوب منافع ملی خودمان حرکت نکردهایم.»
او میگوید با این که ایران به صورت همهجانبه از روسیه حمایت کرده اما روسیه در موارد مختلفی به تحقیر ایران پرداخته و یا به کشور ضرر زده است: «ضرر به ایران هم فقط از جانب روسیه نیست. این حمایتهای ایران از شرق باعث میشود غرب را هم از دست بدهیم. چون توازن و تعادل دیپلماسی رسمی دنیا را نیز خراب کردهایم.»
آیا ایران از وضعیت روسیه میتواند به نفع منافع اقتصادی خود گام بردارد؟
برخی تحلیلگران میگویند ایران میتواند از وضعیت پیش آمده به نفع اقتصاد خود استفاده کند و رابطه با غرب را بهبود بخشد و فروش نفت و گاز را از سر بگیرد.
فائزه هاشمی میگوید: «الان آلمان اعلام کرد که پروژه نورد استریم را متوقف کرده است. ما باید از این موقعیت استفاده کنیم اما متاسفانه نشان دادهایم که عقل و تدبیر نداریم.»
اشاره فائز هاشمی به توقف پروژه روند تصویب خط لوله گاز روسیه به آلمان است که به پروژه «نورد استریم۲» شناخته میشد. دولت آلمان روز سوم اسفند ۱۴۰۰، در واکنش در مقابل به رسمیت شناختن جمهوریهای خودخوانده «دونتسک» و «لوهانسک» توسط روسیه، پروژه نورد استریم۲ را متوقف کرد.
هاشمی میگوید: «مگر چند کشور صادر کننده گاز داریم؟ ایران روسیه و قطر هستند. جمهوری اسلامی میتواند از این موقعیت استفاده و علاوه بر بهبود روابط با غرب، در بازار صادرات گاز فعالیت کند و سعی در بهبود وضعیت بد اقتصادی کشور داشته باشد.»
طالبان از روسیه تقاضای خویشتنداری کرد!