مژگان غفاری شیروان - ایندیپندنت فارسی
درحالی‌که جنگ داخلی ده‌ساله سوریه به پایان خود نزدیک می‌شود، ارتش اسرائیل تهدید جدیدی را شناسایی کرده که ناشی‌از تغییر جمعیتی و افزایش قابل‌توجه جمعیت مسلمانان شیعه و علوی در سوریه است.
به گزارش روزنامه «اسرائیل هیوم»، نگرانی از این است که با افزایش تنگدستی غیرنظامیان سوری، ایران و حزب‌الله از این موقعیت برای جذب جوانان شیعه استفاده کنند، مانند آن‌چه که در لبنان انجام دادند.
بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، در تلاش است تا کشورش را به وضعیت مستقلی که پیش از جنگ داشت، بازگرداند. براساس این گزارش، به‌نظر می‌رسد که یک سال و نیم گذشته، با نوعی «تولد دوباره» برای اسد همراه بوده و او کنترل بیش از ۶۰درصد از قلمروی را که قبل از ۲۰۱۱ به‌دست داشت، بار دیگر در اختیار گرفته است. کنترل بر بقیه بخش‌های سوریه بین ترکیه و کردها (با حمایت ایالات متحده) تقسیم شده است و شورشیان نیز همچنان کنترل بخش عمده‌ای از استان ادلب را در اختیار دارند.
علاوه‌بر تغییر قلمرو، جنگ در سوریه، باعث تغییر جمعیتی نیز شده است. در سال ۲۰۱۱، جمعیت سوریه ۲۱.۳ میلیون نفر بود که ۵۹درصد آنان مسلمانان سنی، ۱۱درصد مسلمانان علوی و تنها ۴درصد از شیعیان بودند؛ اما به نوشته «اسرائيل هیوم»، سرزمینی که درحال‌حاضر تحت کنترل بشار اسد است، تنها ۱۰میلیون نفر را در خود جای داده است که مسلمانان شیعه، ۱۰درصد و علوی‌ها، ۳۰درصد از این جمعیت‌اند. به عبارت دیگر، اگر یک دهه پیش، علویان و شیعیان درمجموع حدود ۱۵درصد از جمعیت سوریه بودند، اکنون حدود ۴۰درصد از جمعیت مناطق تحت کنترل اسد را تشکیل می‌دهند.
بسیاری از مسلمانان شیعه‌مذهب سوریه در بخش جنوبی این کشور زندگی می‌کنند -بخش سوری بلندی‌های جولان در مرز با اسرائیل. روستای قرفا و منطقه مسکونی سیده زینب محل زندگی جوامع شیعی بزرگ هزاران‌نفری است. منطقه مسکونی سعسع نیز محل زندگی یک جامعه شیعی متوسط از چندده تا چندصد نفر است و هشت روستای دیگر در این منطقه، محل سکونت جمعیت‌های کوچک‌تر شیعه‌اند؛ اما درمجموع، جمعیت شیعیان در این منطقه روبه افزایش است.
در عین حال، با نزدیک‌شدن به پایان جنگ در سوریه، گرفتاری‌های غیرنظامیان در حال افزایش است؛ جوانان سوریه را ترک می‌کنند و فقر بیداد می‌کند.
به گزارش «اسرائیل هیوم»، تجربه‌های پیشین نشان داده است که محرکان به اقدام‌های تروریستی با سوءاستفاده از مشکلات غیرنظامیان، می‌توانند ازطریق سازمان‌های خیریه‌ای که غذا و سوخت در اختیارشان می‌گذارند، قلب مردم را به‌دست آورند و آن‌ها را به‌سمت خود جذب کنند. گروه‌های حزب‌الله در لبنان و حماس در نوار غزه، به همین ترتیب عمل می‌کنند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
جای تعجب ندارد که ایران در تلاش است تا از وضعیت سوریه به نفع خود استفاده کند و این کار لزوما با موافقت اسد انجام نمی‌شود که به‌جای ایران، روسیه را به‌عنوان متحد خود در جنگ انتخاب کرد.
جمعیت شیعه در سوریه، یک بستر مناسب جذب نیرو برای عملیات‌های تروریستی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و براساس برآوردهای اسرائیل، پیش از این هم حزب‌الله یا ایران و شبکه‌های ماهواره‌ای آن‌ها توانسته‌اند چندصد نفر از این جمعیت را جذب کنند.
مشخص نیست که نهادهای دفاعی و امنیتی اسرائیل تا چه اندازه بر روندهای جمعیتی جاری اشراف دارند. آن‌ها می‌توانند با گذشت زمان اهمیت بیشتری پیدا کنند و به مشکلی تبدیل شوند که تهدیدی برای شمال اسرائیل محسوب شود. اگر این سناریو درعمل محقق شود، شمال اسرائیل به‌شکلی در محاصره حزب‌الله در مرز لبنان و شیعیان در مرز با سوریه، قرار خواهد گرفت.
براساس گزارش‌ها، حمله‌های مداوم ارتش اسرائیل، درحال حاضر جمهوری اسلامی را در به‌دست آوردن جایگاهی نظامی در سوریه، با مشکل مواجه کرده است.
به گزارش «اسرائیل هیوم»، لشکر ۲۱۰ باشان از ارتش اسرائیل به فرماندهی رومن گافمن، در نزدیکی مرز سوریه فعال است و در حمله‌های فرامرزی، زیرساخت‌های تروریست‌ها و مقرهای ارتش سوریه را که مفاد توافق‌نامه آتش‌بس ۱۹۷۴ میان دو کشور را نقض می‌کنند، هدف قرار می‌دهد.
در سال گذشته، نیروهای اسرائیلی در چند یورش و ده‌ها کمین، حدود ۱۵ شهروند سوری را دستگیر کردند که برخی از آن‌ها با اهداف خصمانه از مرز به خاک اسرائیل نفوذ کرده بودند.
به گزارش این رسانه اسرائیلی، جدا از این فعالیت‌های نظامی، اگر مقام‌های ارشد امنیتی و نظامی، تغییر جمعیتی را یک تهدید واقعی ارزیابی کنند، احتمالا اقدام‌های راهبردی برای مقابله یا آن در پیش گرفته می‌شود و اسرائیل در راستای آن، می‌تواند از این واقعیت استفاده کند که خود اسد هم از حضور جمهوری اسلامی ایران در کشورش راضی نیست.
