آرمیتا گراوند بعد از ۲۸ روز کُما، درگذشت
فضای امنیتی بیمارستان و اعمال فشار بر خانواده
ایران وایر - رسانههای حکومتی در ایران روز شنبه اعلام کردند که آرمیتا گراوند، دانشآموز نوجوانی که پس از بیهوشی در متروی تهران به بیمارستان منتقل شد و به کُما رفت، جان باخته است.
خبرگزاری دولتی ایرنا روز شنبه، ششم آبانماه، نوشت که این دختر ۱۶ ساله «پس از به ثمر ننشستن معالجات گسترده پزشکی و بیست و هشت روز بستری در بخش مراقبتهای ویژه درگذشت».
این خبرگزاری در ادامه نوشت: «آسیب مغزی وارده به مصدوم باعث شد که وی مدتی را در وضعیت کما سپری کرده و دقایقی پیش فوت کند.»
دیگر خبرگزاریهای حکومتی در کشور از جمله تسنیم و فارس و ایسنا هم همین متن واحد را به عنوان خبر خود منتشر کردهاند.
آرمیتا گراوند ۱۶ ساله، اهل کرمانشاه و ساکن تهران، روز یکشنبه ٩ مهر در مترو «شهدا» تهران پس از ورود به واگن بیهوش شد و بعدا خبر رسید که به کما رفته است.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
ویدئوهای دوربینهای مداربسته نشان میدهد که آرمیتا بههنگام ورود به این ایستگاه مترو حجاب اجباری مورد نظر حکومت را بر سر نداشت.
مقامهای جمهوری اسلامی دلیل بیهوشی او پس از ورود به واگن مترو را «افت فشار» اعلام کردند، اما منابع حقوق بشری احتمال اتفاقی شبیه اتفاق برخورد ماموران گشت ارشاد با مهسا امینی را مطرح کرده بودند.
مقامهای جمهوری اسلامی در ماههای اخیر مأمورانی را با نام «حجاببان» در متروهای تهران مستقر کردهاند تا با زنان و دختران مخالف حجاب اجباری برخورد کنند.
عدم شفافیت حکومت در این زمینه در شرایطی است که مقامهای جمهوری اسلامی اجازه ندادهاند که خبرنگاران داخل ایران این موضوع را پیگیری کنند.
به محض انتشار خبر وقوع حادثه در مترو، ابتدا یک خبرنگار که برای پیگیری ماجرا رفته بود چند ساعتی بازداشت شد و پس از آن نیروهای حکومتی خانواده گراوند را ایزوله کردند و تمام راهها را بر خبرنگاران و روزنامهنگاران داخل کشور بستند.
این گونه اقدامات حکومت که تا روز شنبه هم ادامه داشت بیش از پیش به این گمانه دامن زد که مقامات جمهوری اسلامی به دلیل شباهت وضعیت آرمیتا به مهسا امینی نگران به راه افتادن اعتراضی دیگر در کشور هستند. بهویژه آن که این رخداد جدید کمتر از یک ماه پس از سالگرد مهسا پیش آمد.
رادیوفردا روز پنجشنبه ۱۳ مهر به نقل از برخی منابع خود خبر داده بود که چند رسانه غیردولتی در ایران از پیگیری وضعیت آرمیتا گراوند که در کُما به سر میبرد و انتشار گزارش درباره او «منع» شدهاند.
پیش از این، ههنگاو طی گزارشی نوشته بود که این دختر نوجوان از روز نخست به دلیل وخامت وضعیتش، تحت هیچ عمل جراحی قرار نگرفته است.
آرمیتا گراوند، دانشآموز هنرستان دولتی «عروهالوثقی» در منطقه ۱۱ تهران است که ۹مهر۱۴۰۲، در مسیر مدرسه و در ایستگاه متروی شهدا تهران، از ناحیه سر آسیب دید و در بیمارستان نظامی فجر بستری شد. به گفته مقامهای جمهوری اسلامی او بهدلیل «افت فشار بیهوش شد»، اما بسیاری از گزارشها و تعدادی از شاهدان عینی از آسیب دیدن او هنگام بحث درباره حجاب اجباری خبر دادهاند.
ایرانوایر روز ۱۳مهر۱۴۰۲ در گزارشی اعلام کرد ضارب آرمیتا گراوند یک «آتش به اختیار» بوده است. یک منبع موثق در گفتوگو با ایرانوایر تایید کرده که در واگن قطار بین آرمیتا گراوند و یک زن آتش به اختیار جروبحث شده و زن، آرمیتا را هل داده است.
پیشاز این روزنامه گاردین نیز در گزارشی نوشت که توانسته است با دو شاهد عینی این واقعه گفتوگو کند. براساس روایتی که گاردین منتشر کرده است، مشاجره بین آرمیتا و زنی با پوشش چادر که به گمان شاهد گاردین «حجاببان» بوده، بر سر پوشش اجباری به خشونت کشیده شده و آن زن به آرمیتا حمله کرده و بهشدت او را هل داده است.
هفته گذشته برخی از رسانههای ایران در خبر کوتاهی بدون اشاره به منبع خبر، مدعی قطعی بودن «مرگ مغزی» آرمیتا گراوند شدند.در پی انتشار این خبر، دو منبع از نزدیکان آرمیتا گراوند، روز دوشنبه گذشته، به نقل از منابع پزشکی در بیمارستان فجر تهران گزارشها در مورد «مرگ مغزی» او را رد کرده و به رادیوفردا گفتند که خانواده گراوند «همچنان امیدوار به بازگشت اوست».
خبرگزاری ایرنا روز شنبه نوشت که «بر اساس نظریه رسمی پزشکان آرمیتا گراوند پس از افت ناگهانی فشار خون، دچار سقوط، ضربه به مغز و به دنبال آن تشنج مداوم، کاهش اکسیژنرسانی مغزی و اِدم مغزی شده است».
پیشتر عفو بینالملل با انتشار بیانیهای اعلام کرده است که مقامات جمهوری اسلامی باید به یک هیئت بینالمللی مستقل، شامل کارشناسان سازمان ملل، برای بررسی شرایطِ منجر به بستری شدن آرمیتا گراوند، اجازه ورود بدهند.
***
ایران اینترنشنال - واکنش ترانه علیدوستی به مرگ آرمیتا: از آن روسری که به زور سرمان کردید، هنوز خون میچکد
ترانه علیدوستی پس از اعلام جانباختن آرمیتا گراوند در پستی با اشاره به ممنوعالکاریاش نوشت «دلیل پشت کردن به سینمای شما این است که از آن روسری که در فیلمهایتان در حمام و اتاق خواب به زور سرمان میگذارید، هنوز خون میچکد، من پارچهای را که خواهرانم را کشت، به سر نمیکنم.»
واکنش مژگان اینانلو، مستندساز به مرگ آرمیتا گراوند: مهر است بر دهانم و افغانم آرزوست
مژگان اینانلو، مستندسازی که در جریان خیزش انقلابی سال ۱۴۰۱ نیز بازداشت شده بود، با انتشار تصویری از آرمیتا گراوند، نسبت به خبر مرگ او واکنش نشان داد و در اینستاگرام نوشت که «مهر است بر دهانم و افغانم آرزوست.»
واکنش مریم بوبانی، بازیگر سینما به مرگ آرمیتا: چه خون جگرها میخورند مادران و پدران
مریم بوبانی، بازیگر سینما با انتشار تصویری از آرمیتا گرواند درباره انتشار خبر مرگ او در اینستاگرام نوشت که «چه خون جگرها میخورند مادران، پدران تا نهال نازکشان بالنده شود، چه خون جگرها میخورند مادران، پدران آنگاه که نهال نازکشان درباد میشکند.»
واکنش چهرههای سیاسی جهان
آلمانیها جزو نخستین سیاستمدارانی بودند که به مرگ آرمیتا گراوند واکنش نشان دادند.
هانا نویمن، نماینده پارلمان اروپا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آرمیتا به این دلیل کشته شد که برخی از رژیمهای اسلامی فکر میکنند کتک زدن کودکان به دلیل بیحجابی تا {سطح} اغما، اشکالی ندارد.»
نوربرت روتگن، عضو کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان تاکید کرد: «آرمیتاگراوند به دلیل نداشتن روسری توسط تا حد مرگ توسط گشت ارشاد مورد ضرب و شتم قرار گرفت.»
به گفته او، رژیمی که فقط از طریق خشونت میتواند خود را حفظ کند «آیندهای ندارد»؛ بلکه آینده از آن زنان و مردان جوان ایران است که دیگر نمیترسند.
روایت رسانههای خارجی
اسکاینیوز، سیانان، رویترز، جروزالمپست، ایبیسی اتریش، الشرق الاوسط، دی ولت، استریتنیوز و ... گزارش مربوط به مرگ آرمیتا را عمدتا با تاکید بر مخالفت این نوجوان با حجاب اجباری، پوشش دادند.
اسکاینیوز در مطلبی مرگ آرمیتا گراوند را به پرونده مهسا ژینا امینی، زن ۲۲ سالهای شبیه دانست که قتل حکومتیاش پس از بازداشت به دست ماموران گشت ارشاد، منجر به شکلگیری اعتراضات ایرانیان در شهریور سال گذشته شد.
این خبرگزاری همچنین به گزارشهایی درباره فشار حکومت بر والدین آرمیتا اشاره کرد که آنان از انتشار هرگونه عکسی از او در شبکههای اجتماعی یا صحبت با گروههای حقوق بشری در مورد آنچه رخ داده، منع شده بودند.
رویترز در گزارشی به قوانین سختگیرانه جمهوری اسلامی در مورد حجاب اجباری و قربانیان آن مانند آرمیتا و مهساژینا امینی پرداخت و در عینحال یادآور شد با آغاز خیزش انقلابی، زنان بیشتری دست به نافرمانی مدنی در مقابل این قوانین زدهاند.
بخشی از گزارش سیانان به بازنشر روایتهای فعالان حقوق بشری و نیز جمهوری اسلامی درباره کما و مرگ آرمیتا اختصاص یافت.
این خبرگزاری همچون وبسایت روزنامه دیولت آلمان به تصویب «لایحه حجاب» اشاره کرد.
به گفته این رسانهها، قانون جدید میتواند برای مخالفان پوشش تحمیلی مدنظر حکومت، مجازاتهای سنگینی از جمله حبس ۱۰ و ۱۵ ساله و جریمه نقدی پنج هزار یورویی در پی داشته باشد.
ایبیسی اتریش در گزارش خود از پوشش خبری مرگ آرمیتا، یادآور شد ایران و افغانستان تحت حاکمیت طالبان، تنها کشورهایی هستند که در آن حجاب برای زنان اجباری باقی مانده است.
وبسایت زوددویچه تسایتونگ، دیگر روزنامه پرتیراژ آلمان هم در مطلبی نوشت که به کما رفتن آرمیتا پیشتر خشم گستردهای را فراتر از مرزهای ایران برانگیخته بود.
فشار بر خانواده آرمیتا و تلاش حکومت برای کنترل جو خاکسپاری او
بر اساس گزارشهای رسیده به ایراناینترنشنال پیکر آرمیتا گراوند همچنان در بیمارستان فجر است و با وجود پیگیری خانواده، تاکنون تحویل داده نشده است.
فضای اطراف بیمارستان نظامی فجر، امنیتی گزارش شده است.
منابع آگاه به ایراناینترنشنال گفتند تعدادی از شهروندان و بستگان آرمیتا در بیمارستان حضور دارند.
ههنگاو نوشت که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی به خانواده آرمیتا گراوند اعلام کردهاند اجازه انتقال پیکر او را به کرمانشاه ندارند.
یکی از نزدیکان خانواده به ههنگاو گفت: «نهادهای امنیتی میگویند خود آنها پیکر آرمیتا را در بهشت زهرای تهران به خاک خواهند سپرد.»
بر اساس این گزارش، این تصمیم با واکنش شدید خانواده گراوند مواجه شده است.
منابعی نیز به ایراناینترنشنال گفتند خانواده آرمیتا موظف شدند تعهد بدهد که شکایتی از هیچ ارگانی ندارند.
به گفته این منابع، اگر خانواده بخواهند مصاحبهای با رسانهای انجام دهند، باید با هماهنگی ماموران امنیتی باشد.
از سوی دیگر، ماموران به پزشکان گفتهاند نظر رسمی درباره مرگ آرمیتا از طریق مراجع نظامی و امنیتی اطلاعرسانی خواهد شد.
متیو پری درگذشت
واکنش علی کریمی به جانباختن آرمیتا گراوند