زیتون - یوسفی اشکوری :

پس از انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در پنجم نوامبر ۲۰۲۴، نوشته‌ای با عنوان «ترامپِ جنگ‌افروز» در وب‌سایت زیتون منتشر کردم. در آن نوشته، از این‌که ترامپ (به هر دلیل) دنبال جنگ در جهان نیست، استقبال شده و این موضوع، احتمالاً تنها نقطه‌ی مثبت او در جهان پرآشوب امروز دانسته شده بود.

اما گفته بودم که ترامپ، درعین‌حال، به نحو متناقضی جنگ‌افروز است؛ یعنی دست به اقداماتی می‌زند و یا به توهماتی دامن می‌زند که در نهایت می‌تواند به شعله‌ور شدن جدال‌ها، جنگ‌ها و درگیری‌های گاه خونین منتهی شود. این آگاهی، البته، برآمده از تیپ شخصیتی و به‌ویژه کارنامه‌ی تباه او در دوره‌ی قبلی ریاست‌جمهوری‌اش بوده است.

اما اکنون که حدود دو هفته از ورودش به کاخ سفید می‌گذرد و این بار به دلایلی از اعتمادبه‌نفس بیشتری برخوردار است، در همین مدت کوتاه، به‌خوبی نشان داده که او بیش از پیش وحشی، متجاوز، آتش‌افروز و جنگ‌افروز است. چنان‌که اهل فن بارها گفته و نوشته‌اند، ترامپ آدمی است به‌غایت خودشیفته، کم‌اطلاع، اهل تظاهر و جنجال‌آفرین؛ به‌ویژه، به‌شدت عقده‌ای و حسود!

او به‌طور خاص نسبت به باراک اوباما و محبوبیتش آشکارا حسادت می‌ورزد و گویا تصمیم دارد دست به اقداماتی نمایشی در صلح‌طلبی بزند تا مانند او جایزه‌ی صلح نوبل نصیبش شود! و این را بارها خود اظهار کرده است. ترامپ می‌خواهد همواره نامش سرتیتر رسانه‌ها باشد و لذت می‌برد از این‌که در هر کوی و برزن از او سخن بگویند؛ ولو همراه با بدگویی و بدنامی. درست مانند همتای کوتوله‌ی ایرانی‌اش: محمود احمدی‌نژاد!

در گویش محلی ما در اشکور، «تور» به معنای دیوانه است، اما به لحاظ کاربرد زبان، تور معنایی عام‌تر نیز دارد که عبارت است از: کسی که از نوعی کم‌عقلی و شاید هم بلاهت برخوردار است، مسائل پیچیده را ساده می‌بیند و به ساده‌سازی به‌شدت متمایل است. «زرنگ» هم به همان معنایی است که در زبان فارسی رایج است.

از این رو، تعبیر ترکیبی «تورزرنگ» عبارت است از: کسی که ساده‌لوح و کم‌خرد است، اما درعین‌حال، از نوعی زرنگی و رندی هم برخوردار است که می‌توان از تعبیر «کم‌خردِ هوشمند» نیز استفاده کرد. به هر تقدیر، من از روزی که با نام و شخصیت دونالد ترامپ آشنا شده‌ام، مناسب‌ترین تعبیری که درباره‌ی او به کار برده‌ام، همان اصطلاح آشنای خودمان است: «تورزرنگ»!

اقدامات جنجالی ترامپ در همین دو هفته‌ی اخیر، به‌خوبی از ویژگی‌های فردی و شخصیتی و نیز افکار و اعمال ویرانگر او پرده برمی‌دارد. تورزرنگی ترامپ، مانند دیگر همتایانش در جهان، آن است که ایده‌های افراطی و غالباً ناشدنی خود را در قالب الفاظی معمولاً زیبا، صلح‌طلبانه و حتی خیرخواهانه می‌پوشاند و می‌پندارد که کسی آن را نمی‌بیند و نمی‌فهمد! این خاصیت تمامی تورزرنگ‌هاست. در گویش محلی ما نیز این اصطلاح، در چنین مواردی به کار می‌رود.

مروری کوتاه بر برخی گفته‌ها، ادعاها و اقدامات اجرایی ترامپ در همین دو هفته، برای اثبات این مدعا کفایت می‌کند. از تغییر نام خلیج مکزیک و اشغال پاناما و گرینلند گرفته تا وضع تعرفه‌های نامعقول بر کالاهای برخی کشورها. از همه‌ی این‌ها مهم‌تر، اعلام کوچ (قاعدتاً اجباری) فلسطینی‌های ساکن غزه به جاهای دیگر و دعوی مالکیت بر آن سرزمین کهن عربی و فلسطینی و در واقع اشغال متجاوزانه‌ی آن سرزمین.

گفتن ندارد که، افزون بر تورزرنگی‌های ویژه‌ی ترامپ، حمایت قاطع از اسرائیل، آن هم از جناح افراطی و اشغالگر و متجاوز و فعال در پاک‌سازی قومی آن کشور اشغالگر، مورد نظر ترامپ بوده است.

اصولاً پرسیدنی است که دولت آمریکا چگونه از آن‌سوی جهان می‌تواند سرزمین دیگری را، در جایی که صاحب و ساکن دیرین دارد، اشغال کند و مدعی مالکیت آن شود؟ راستی، قوانین و مقررات بین‌المللی، که با سردمداری همین آمریکا و اروپاییان دموکرات و ملتزم به اعلامیه‌ی حقوق بشر تدوین شده است، واقعاً دیگر هیچ اعتباری ندارد؟! دیگر سازمان ملل، که مجری صلح و عدالت و قانون در جهان است، چه جایگاهی دارد؟

به‌هرحال، تردیدی نیست که اولاً، چنین ایده‌ی ویرانگر و ضد بشری عملی نخواهد شد و ثانیاً، اگر هم، بر فرض محال، اجرایی شود، جز جنگ و ویرانی بیشتر و خون‌ریزی بی‌حساب، نتیجه‌ای نخواهد داشت. آیا این تورزرنگ نامدار قرن، به عواقب چنین فکری اندیشیده است؟

*بخش نظرات این مقاله به درخواست نویسنده غیرفعال شده است