یورونیوز - قانونگذاران آمریکایی با تنظیم طرحی دو حزبی که قرار است به مجلس نمایندگان و سنای کنگره آمریکا ارائه شود از کشورهای اروپایی خواستند که با رویکرد دولت جدید ایالات متحده برای اعمال فشار حداکثری به ایران همسو شوند.
این طرح ضمن متهم کردن تهران به نقض مکرر توافق هستهای سال ۲۰۱۵ که توسط دولت اوباما به امضا رسیده بود خواستار اعمال مجدد کلیه تحریمهای در نظر گرفته شده در قطعنامههای سازمان ملل علیه ایران شده است.
در این طرح قانونی همچنین از بریتانیا، فرانسه و آلمان، به عنوان طرفهای اروپایی توافق هستهای وین خواسته شده است که فورا مکانیسم ماشه را فعال کنند تا زمینه بازگشت کامل تحریمها علیه ایران از طریق شورای امنیت به صورت خودکار فراهم شود.
پیشنهاد دهندگان این طرح در همین راستا، اروپا را به همسویی با رویکرد «فشار حداکثری» دولت جدید آمریکا که بستر اعمال آن با امضای فرمان اجرایی دونالد ترامپ فراهم شده، دعوت کردند.
پیت ریکتس، سناتور جمهوریخواه کنگره و نفر دوم کمیته روابط خارجی سنا، به عنوان یکی از پیشنهاددهندگان این طرح که یازده سناتور دیگر نیز از آن حمایت کردهاند، میگوید: «ایران بزرگترین حامی تروریسم دولتی است و اقدامات این کشور منجر به کشته شدن نظامیان آمریکایی شده است.»
ریکتس افزود: «دستیابی ایران به سلاح هستهای امنیت ما و متحدانمان را تهدید خواهد کرد. تحریمهای مکانیسم ماشه کلید تضمین موفقیت کارزار فشار حداکثری رئیسجمهور ترامپ هستند.»
کلودیا تنیِ جمهوریخواه از نیویورک و جاش گاتهایمرِ دموکرات از نیوجرسی نیز قرار است لایحه مشابهی را به مجلس نمایندگان کنگره آمریکا ارائه کنند.
بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵ وین که با نام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته میشود، ایران در ازای تعهد به عدم توسعه برنامه هستهای و دوری جستن از تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی، از تحریمهای سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا معاف شد.
تهران اما در نهایت پس از خروج یکجانبه دولت آمریکا از برجام که در دوره نخست ریاست دونالد ترامپ بر کاخ سفید صورت گرفت فعالیتهای هستهای خود را از سر گرفت و مانع دسترسی کامل بازرسان مستقل به سایتهای هستهای خود شد.
بر اساس مکانیسم ماشه که در توافقنامه وین گنجانده شده، هر یک از کشورهای چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا، ایالات متحده یا آلمان به عنوان طرفهای این توافق میتوانند درخواست اعمال مجدد کنترلها و محدودیتهای صادرات، ممنوعیت سفر و مسدود شدن داراییهای ایران را به شورای امنیت ارائه کنند.
ایالات متحده در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ به طور کامل از توافق هستهای خارج شد و کارزار تحریمهای "فشار حداکثری" خود را به اجرا گذاشت.
دولت بایدن اما متعاقب آن ضمن صرف نظر کردن از اعمال برخی تحریمها، ایده بازگشت به یک توافق هستهای با ایران را به میان کشید اما در نهایت این تلاشها با شکست مواجه شد.
کلودیا تنی، نماینده جمهوریخواه کنگره از کشورهای اروپایی خواست تا قبل از انقضای مهلت قانونی توافقنامه وین در اکتبر ۲۰۲۵، مکانیسم ماشه را فعال کرده و تحریمهای سازمان ملل را باز گردانند.
طبق گفته رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران به طور «چشمگیری» روند غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد را سرعت بخشیده است.
این میزان که اندکی کمتر از غنیسازی ۹۰ درصدی مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای است از دید کشورهای غربی توجیهی برای استفاده غیرنظامی توسط ایران ندارد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان دسامبر گذشته به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کردند که در صورت لزوم آمادهاند تا تحریمهای بینالمللی علیه ایران را بازگردانند.
دونالد ترامپ هنگام امضای فرمان اجرایی اخیر خود که زمینه اعمال تحریمهای سنگین علیه بخش نفت و انرژی ایران را فراهم میکند، گفته بود نسبت به صدور این فرمان تردید داشته و امیدوار است مجبور به اجرای آن نشود.
وی ضمن ابراز امیدواری نسبت به حصول توفق با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور به فاکس نیوز گفته بود: «ترجیح میدهم به جای آنکه ایران بمباران شود با آنها به توافق برسم.»
به گزارش فاکسنیوز، ایران اظهارات اخیر رئیس جمهوری ایالات متحده را تهدید به حساب آورده و مذاکره با آمریکا را به کل از دستور کار خارج کرده است.
علی خامنهای، رهبر ایران در همین راستا با استناد به آنچه وی «تجربه گذشته» خواند، تاکید کرد: «مذاکره با آمریکا مشکلی از کشور را حل نخواهد کرد» رهبر ایران در ادامه خواستار توسعه بیشتر توانمندیهای نظامی رژیم خود شده است.