پوتین و رهبر جمهوری اسلامی پیشنهاد صلح نمی‌دهند، آن‌ها تاخیر، سردرگمی، و وابستگی را پیشنهاد می‌دهند
ایگور دسیانیکوف - ایندیپندنت فارسی
در حالی که دونالد ترامپ برنامه‌های سیاست خارجی‌اش برای سال ۲۰۲۵ را ترسیم می‌کند، یک پیام پررنگ‌تر است: او باور دارد می‌تواند توافق‌های بزرگی را که جو بایدن در تحقق آن‌ها شکست خورد به‌سرعت پیش ببرد. از پایان جنگ اوکراین گرفته تا دستیابی به توافق هسته‌ای جدید با جمهوری اسلامی ایران، ترامپ وعده دستیابی سریع به موفقیت‌هایی چشمگیر از طریق «معامله‌گری سخت اما هوشمندانه» را می‌دهد.
ایگور دسیانیکوف در مقاله‌ای در نشریه هیل می‌نویسد اما در پشت صحنه، ولادیمیر پوتین و رهبران جمهوری اسلامی به‌عمد این باور را تقویت می‌کنند‌ــ البته نه برای برقراری صلح، بلکه برای گرفتار کردن آمریکا در توری دیپلماتیک تا اهداف خود را پیش ببرند.
مسکو و تهران هر دو توهمی از مذاکره را بدون نیت واقعی برای عقب‌نشینی ارائه می‌کنند. بدتر از آن، هر دو کشور این راهبرد را هماهنگ پیش می‌برند تا بیشترین بهره‌برداری را داشته باشند.
در مورد اوکراین، ابراز آمادگی پوتین برای مذاکره اقدامی تاکتیکی است. اهداف روسیه‌ــ تسلط بر اوکراین، بی‌اثر کردن جناح شرقی ناتو و تثبیت دستاوردهای ارضی‌ــ همچنان بدون تغییر باقی مانده‌اند. اشارات پوتین به «مذاکرات صلح» کاملا حساب‌شده‌اند تا ترامپ را به این باور برساند که دو طرف می‌توانند دست بدهند و جنگ به پایان برسد؛ در حالی که در واقع هرگونه آتش‌بس احتمالی تنها فرصتی برای روسیه خواهد بود تا تجدید قوا کند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
در همین حال، جمهوری اسلامی نیز در حال اجرای نسخه‌ای از همان تاکتیک است. همزمان با تلاش متحدان ترامپ برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای، تهران اشاراتی مبهم به آمادگی نشان می‌دهد‌ــ در حالی که برنامه هسته‌ای و نفوذش در منطقه را به‌سرعت گسترش می‌دهد. هدف جمهوری اسلامی از مذاکره محدود کردن جاه‌طلبی‌هایش نیست، بلکه کاهش فشارها، ایجاد شکاف در غرب و بازتنظیم فضای دیپلماتیک است.
نویسنده مقاله در ادامه می‌افزاید واقعیت مهمی که اغلب نادیده گرفته می‌شود این است که روسیه و جمهوری اسلامی مستقل عمل نمی‌کنند. آن‌ها تاکتیک‌هایشان را هماهنگ می‌کنند. با توجه به روابط امنیتی و اقتصادی رو به گسترش مسکو با تهران، روسیه جمهوری اسلامی را تشویق کرده است تا موضع مشارکت گزینشی را اتخاذ کند‌ــ یعنی چشم‌انداز مذاکره را حفظ کند بدون آنکه به هیچ تعهد بازگشت‌ناپذیری پایبند شود.
همزمان، روسیه خود را به‌عنوان واسطه‌ای ضروری میان آمریکا و جمهوری اسلامی مطرح کرده و پیشنهاد داده است که اگر ترامپ آماده پذیرش امتیازهای ژئوپلیتیکی گسترده‌تر باشد، می‌تواند «میانجی‌گری» کند و راه توافق را هموار کند.
این تاکتیک در خدمت چند هدف روسیه است: حفظ ترامپ در حلقه نتایج تحت کنترل مسکو، ضروری جلوه دادن روسیه در هر دو جبهه اوکراین و خاورمیانه، وابسته کردن دیپلماسی آمریکا، و باز کردن درهایی برای کاهش تحریم‌ها، به رسمیت شناختن دستاوردهای ارضی، یا تضعیف یکپارچگی ناتو.
دسیانیکوف می‌نویسد پوتین با ارائه سراب پیشرفت به‌جای منافع راهبردی واقعی، در حال سوءاستفاده از غریزه معامله‌گری ترامپ است.
خطر برای آمریکا جدی است. سه ماه پس از آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ، به نظر می‌رسد او مصمم است تا توافق‌های سریع منعقد کند‌ــ اما در واقع سراب‌هایی است که مسکو و تهران ایجاد کرده‌اند. توافق صلحی که دستاوردهای روسیه را تثبیت کند قانون بین‌المللی را زیر پا می‌گذارد و امکان تهاجم‌های آتی را تقویت می‌کند. توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی که بدون محدودیت‌های قابل‌راستی‌آزمایی، تحریم‌ها را کاهش دهد رقابت تسلیحاتی در منطقه را شعله‌ور خواهد کرد.
توهم پیشرفت می‌تواند اهرم فشار آمریکا را از بین ببرد. متحدان دچار اختلاف می‌شوند. روحیه اوکراین تضعیف می‌شود. جمهوری اسلامی از لغو تحریم‌ها بهره‌مند می‌شود و برنامه هسته‌ای‌اش را در پوشش دیپلماسی ادامه می‌دهد. روسیه اعتبار بین‌المللی‌اش را بازمی‌یابد، در حالی که اوکراین همچنان آسیب‌پذیر باقی می‌ماند.
نبوغ پوتین بیش از آنکه در جنگ‌افروزی باشد، در فریبکاری است. او میل ترامپ به پیروزی‌های سریع را به‌خوبی شناخته و تله‌هایی طراحی کرده است که به‌ظاهر موفقیت‌آمیز و آسان‌اند، اما در خدمت عمق راهبردی کرملین‌اند. جمهوری اسلامی نیز که تحت فشار است، مشتاقانه در این نمایش فریب شرکت کرده و با همکاری مسکو، راهی برای دور زدن انزوای تحمیلی غرب پیدا کرده است.
نویسنده مقاله در پایان می‌نویسد پوتین و رهبر جمهوری اسلامی پیشنهاد صلح نمی‌دهند، آن‌ها تاخیر، سردرگمی، و وابستگی را پیشنهاد می‌دهند.
هیچ توافقی‌ــ چه در مورد اوکراین چه ایران‌ــ بدون فشار و اراده راهبردی ممکن نیست. تعقیب توافق‌های تحقق‌ناپذیر برای آمریکا هزینه‌ای گزاف خواهد داشت. در واقع، درک این نکته برای آمریکا ضروری است که هنر معامله از آن‌جا آغاز می‌شود که بفهمی داری بازی داده می‌شوی.
