* شيخ فضلالله دموكراسي را مساوي آزادي جنسي قرار ميداد
تهران- خبرگزاري كار ايران
: امثال كسروي و آدميت, معتقدند علماي حامي مشروطيت نميدانستند لوازم مشروطيت چيست و اتفاقاً شيخ فضلالله نوري كه با آن مخالفت ميكرد ميفهميد, اين تفكر البته نه جديد است و نه كهنه. الان هم روشنفكران سكولار شبيه همين را ميگويند كه اساساً روشنفكري ديني متناقض است و اساس دين با جمهوريت و دموكراسي سازگار نيست.
به گزارش خبرنگار ايلنا, محسن آرمين در سي و هشتمين نشست "تادموكراسي" كه از سوي حوزه شمال تهران جبهه مشاركت برگزار شد, در ادامه بحث "آزادي در انديشه اصلاحطلبي ديني معاصر" افزود: از جله مسائلي كه در عرصه فكري ايران تاثير داشته, انقلاب مشروطه روسيه بود كه در سال 1905 به پيروزي رسيد و اين به دليل نزديكي ايران به روسيه بود كه افكار مشروطهخواهي خيلي سريع به ايران رسيد.
وي با بيان اينكه در اين دوره با اوج انديشهورزي در اروپا مواجهيم, تصريح كرد: قرن نوزدهم را ميتوان قرن مشروطه ناميد, چون اروپا در وهله اول و سپس كشورهايي مثل ايران شاهد تحول مشروطهخواهي بودند.
وي با اشاره به ظهور سيدجمال در اين دوره كه به احياگري ديني پرداخت, اظهار داشت: در اين دوره كمتر وجه استعماري غرب مورد توجه قرار گرفته بود, ولي مسائلي كه در نيمه دو قرن 19 رخ داد, باعث شد به تدريج اين وجه آنها مورد توجه قرار گيرد. لذا سيدجمال ضمن توجه به وجه استعماري غرب به رشد و پيشرفت غرب هم توجه داشت.
آرمين ادامه داد: از نظر سيد جمال دين ميتواند خاستگاه حركت انساني و نجات بخش مسلمانان باشد.
وي اصلاح و بازخواني عناصر مترقي دين را نكاتي دانست كه از نظر سيد جمال ميتوانند ما را براي نكات مثبت اروپا آماده كند و همين دين چنان ظرفيتي دارد كه جهان اسلام را بيدار كند و در مقابل سلطه غرب, كانوني از حركت را به وجود آورد.
وي با اشاره به دوران مشروطيت گفت: امثال كسروي و آدميت, معتقدند علماي حامي مشروطيت نميدانستند لوازم مشروطيت چيست و اتفاقاً شيخ فضلالله نوري كه مخالفت ميكرد ميفهميد, اين تفكر البته نه جديد است و نه كهنه. الان هم روشنفكران سكولار شبيه همين را ميگويند كه اساساً روشنفكري ديني متناقضاست و اساس دين با جمهوريت و دموكراسي سازگار نيست.
وي افزود: آن موقع شيخ فضلالله و حالا افرادي ديگر از همان نوع تفكر را به اشتباه معيار واقعي ديني ميدانند كه اين هيچ سنديتي ندارد.
وي با اشاره به تلاشهاي نائيني در اين باره گفت: تلاشهاي او نشان داد كه دموكراسي با اسلام تعارضي ندارد, هر چند گستره دموكراسي در انديشه ديني حد و حدود خاصي دارد.
آرمين ادامه داد: 100 سال از آن زمان گذشته ولي استدلالات گروه متحجر با امروز فرقي نكردهاست. شيخ فضلالله دموكراسي و مشروطه را شديداً ميكوبيد و آن را مساوي لااباليگري و آزادي جنسي قرار ميداد, همان حرفهايي كه امروز هم از زبان افراد متحجر امروزي ميشنويم.
وي با اشاره به علامه ناييني و تلاشهاي او گفت: ناييني ميگفت, آزادي و مشروطه چه ربطي با فساد اخلاقي دارد. آنچه ما ميگوييم اين است كه فساد اخلاقي براي كشورهاي داراي مشروطه فساد اخلاقي نيست و بلكه مطابق با عقايدشان است. با مشروطه, بيبند و باري از بين نميرود, به وجود هم نميآيد. لذا اگر انديشه دموكراسي و مشروطه در ايران تحقق يابد, جامعه بر اساس حدود اعتقادي و فرهنگي خودش رفتار ميكند.
وي تاكيد كرد: اين مسائل در حوزه فرهنگ و اخلاق اجتماعي قرار ميگيرد.